- Κρεμλίνο: Η Ρωσία ενδιαφέρεται για ξένες επενδύσεις.
- Αμερικανικό σχέδιο: Προτείνει επενδύσεις σε ρωσικούς στρατηγικούς τομείς.
- Επαναφορά ενεργειακών ροών: Στόχος η αποκατάσταση ρωσικών προμηθειών στην Ευρώπη.
- Παγωμένα assets: Πρόταση για αξιοποίηση 200 δισ. δολαρίων για την Ουκρανία.
- Διπλωματικές αντιδράσεις: Ο Πεσκόφ αρνήθηκε να σχολιάσει τα παγωμένα assets.
Το Κρεμλίνο δήλωσε σήμερα, Πέμπτη 11 Δεκεμβρίου, ότι η Ρωσία ενδιαφέρεται για την προσέλκυση επιπλέον ξένων επενδύσεων, μετά από δημοσίευμα της Wall Street Journal που ανέφερε ότι το αμερικανικό σχέδιο ειρήνης για την Ουκρανία περιλαμβάνει προτάσεις για επενδύσεις σε ρωσικά κοιτάσματα σπάνιων γαιών και ενέργειας. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, επιβεβαίωσε το ενδιαφέρον της Μόσχας, τονίζοντας ωστόσο ότι δεν θα εμπλακεί σε «διπλωματία μέσω μεγαφώνου» σχετικά με τα σχέδια.
Η πρόσφατη δήλωση του Κρεμλίνου περί ενδιαφέροντος για ξένες επενδύσεις έρχεται σε ένα ιδιαίτερα ρευστό γεωπολιτικό και οικονομικό τοπίο, σηματοδοτώντας μια πιθανή μετατόπιση στις σχέσεις Δύσης-Ρωσίας, ειδικά μετά τις εκτεταμένες κυρώσεις που επιβλήθηκαν μετά την εισβολή στην Ουκρανία το 2022. Το παρασκήνιο αυτής της εξέλιξης είναι οι συνεχιζόμενες προσπάθειες για την επίτευξη ειρήνης στην περιοχή, με τις Ηνωμένες Πολιτείες να παρουσιάζουν ένα σχέδιο που, αν και φιλόδοξο, περιλαμβάνει αμφιλεγόμενες οικονομικές προτάσεις.
Το αμερικανικό σχέδιο ειρήνης και οι προτάσεις
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της Reuters, το οποίο επικαλείται τη Wall Street Journal, το ειρηνευτικό σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ για την Ουκρανία, που παραδόθηκε σε Ευρωπαίους ομολόγους τις τελευταίες εβδομάδες, περιλαμβάνει προτάσεις για αμερικανικές επενδύσεις σε ρωσικούς στρατηγικούς τομείς. Συγκεκριμένα, το σχέδιο αναφέρει επενδύσεις σε εξόρυξη σπάνιων γαιών και γεωτρήσεις πετρελαίου στην Αρκτική, καθώς και την επαναφορά των ρωσικών ενεργειακών προμηθειών προς την Ευρώπη. Οι προτάσεις ειρήνης αυτές αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας για την επίτευξη συνολικού διακανονισμού στον πόλεμο που διαρκεί σχεδόν τέσσερα χρόνια.
Επιπλέον, το σχέδιο προτείνει την αξιοποίηση 200 δισεκατομμυρίων δολαρίων από παγωμένα ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία από αμερικανικές χρηματοπιστωτικές και άλλες επιχειρήσεις, με σκοπό τη χρηματοδότηση έργων στην Ουκρανία. Αυτή η πτυχή του σχεδίου είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη, δεδομένου ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επίσης εντείνει τις δικές της προσπάθειες για τη χρήση αυτών των assets προς βοήθεια της Ουκρανίας, με διαφορετικές όμως προσεγγίσεις.
Η στάση του Κρεμλίνου και οι αντιδράσεις
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, όταν ρωτήθηκε για το δημοσίευμα της Wall Street Journal, δήλωσε ότι η Ρωσία ήταν και παραμένει πάντα ανοιχτή στις ξένες επενδύσεις. Ωστόσο, τόνισε ότι η Μόσχα δεν θα εμπλακεί σε «διπλωματία μέσω μεγαφώνου» για οποιαδήποτε σχέδια ή έργα. Όσον αφορά τις προτάσεις για την αξιοποίηση των 200 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε ρωσικά assets, ο Πεσκόφ αρνήθηκε να σχολιάσει, υπογραμμίζοντας την επιφυλακτικότητα της ρωσικής πλευράς.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές και τους διπλωματικούς κύκλους είναι η πιθανή ερμηνεία αυτών των προτάσεων ως μια προσπάθεια επαναπροσδιορισμού των σφαιρών επιρροής, θυμίζοντας ιστορικά προηγούμενα όπως η Διάσκεψη της Γιάλτας. Η αγορά, από την πλευρά της, παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, καθώς τυχόν άρση κυρώσεων ή νέες επενδυτικές ευκαιρίες θα μπορούσαν να αναδιαμορφώσουν σημαντικά τις παγκόσμιες ενεργειακές και εμπορικές ροές.
Το ιστορικό πλαίσιο των κυρώσεων
Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022, πολλοί δυτικοί επενδυτές αποχώρησαν από τη Ρωσία ή πάγωσαν τις επενδύσεις τους. Σημαντικά μερίδια εταιρειών πέρασαν σε Ρώσους επενδυτές ή κατασχέθηκαν από το κράτος. Οι δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις και η κυβέρνηση του Προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, επεδίωξαν να παραλύσουν τη ρωσική οικονομία με τις πιο αυστηρές κυρώσεις που επιβλήθηκαν ποτέ σε μια μεγάλη οικονομία. Παράλληλα, η Ευρώπη προσπάθησε να απεξαρτηθεί από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Εν μέσω αυτών των εξελίξεων, ο Ουκρανός Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε την Τετάρτη ότι η Ουκρανία συμφώνησε σε βασικά σημεία ενός μεταπολεμικού σχεδίου ανοικοδόμησης σε συνομιλίες με τον γαμπρό του, Τζάρεντ Κούσνερ, και άλλους κορυφαίους αξιωματούχους. Αυτό συνέβη καθώς εντείνονται οι κινήσεις για την επίτευξη μιας συνολικής διευθέτησης του πολέμου. Το Κρεμλίνο είχε ήδη ανακοινώσει την αποδοχή μέρους των αμερικανικών προτάσεων για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, δηλώνοντας έτοιμο για περαιτέρω συνομιλίες, ενώ οι ειρηνευτικές ιδέες ΗΠΑ-Ουκρανίας αναμένεται να συζητηθούν εκτενώς.
Οι επόμενες κινήσεις και οι προοπτικές
Η πιθανή επανεκκίνηση των δυτικών επενδύσεων στη Ρωσία, όπως προτείνεται στο αμερικανικό σχέδιο, θα αποτελούσε μια δραματική αλλαγή πολιτικής και θα μπορούσε να έχει ευρείες επιπτώσεις στις παγκόσμιες αγορές και τη γεωπολιτική ισορροπία. Η ρωσική πλευρά, αν και εκφράζει ενδιαφέρον, διατηρεί μια επιφυλακτική στάση, ειδικά όσον αφορά τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία. Η πορεία των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων και η αποδοχή των προτάσεων από όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές θα καθορίσουν το μέλλον των οικονομικών και διπλωματικών σχέσεων στην περιοχή.