- Το Κρεμλίνο απαιτεί την πλήρη αποχώρηση του Κιέβου από το Ντονμπάς για εκεχειρία.
- Οι περιοχές που θα αποχωρήσουν οι ουκρανικές δυνάμεις θα τεθούν υπό τον έλεγχο της Ρωσικής Εθνοφρουράς.
- Η Ρωσική Εθνοφρουρά, που έχει βαρύ οπλισμό, θα διατηρεί την τάξη χωρίς τον τακτικό στρατό.
- Η Ρωσία ελέγχει ήδη το Λουχάνσκ και το 80% του Ντονέτσκ, αλλά το Κίεβο κρατά οχυρωμένες πόλεις.
- Οι δηλώσεις έρχονται εν μέσω διπλωματικών προσπαθειών, με την Ουκρανία να απορρίπτει εδαφικές παραχωρήσεις.
Ο σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του Κρεμλίνου, Γιούρι Ουσάκοφ, δήλωσε την Παρασκευή ότι μια εκεχειρία στην Ουκρανία είναι εφικτή μόνο μετά την πλήρη αποχώρηση των δυνάμεων του Κιέβου από την περιοχή του Ντονμπάς. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι περιοχές που ελέγχει αυτή τη στιγμή η Ουκρανία θα περιέλθουν στην ευθύνη της Ρωσικής Εθνοφρουράς, όπως μετέδωσε η ρωσική εφημερίδα Kommersant.
Η δήλωση αυτή του Γιούρι Ουσάκοφ, την Παρασκευή, έρχεται σε συνέχεια προηγούμενων δηλώσεων του Προέδρου Πούτιν, ο οποίος είχε υπογραμμίσει την πρόθεση της Ρωσίας να αποκτήσει τον πλήρη έλεγχο του Ντονμπάς, είτε διπλωματικά είτε στρατιωτικά. Αυτή η σταθερή θέση του Κρεμλίνου αποτελεί ένα κεντρικό σημείο τριβής στις συνεχιζόμενες προσπάθειες για την εξεύρεση μιας ειρηνευτικής λύσης στην Ουκρανία, καθώς η Μόσχα επιμένει σε εδαφικές παραχωρήσεις ως προϋπόθεση για τον τερματισμό των εχθροπραξιών.
Η νέα θέση του Κρεμλίνου για την εκεχειρία
Ο Γιούρι Ουσάκοφ, σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του Κρεμλίνου, τόνισε την Παρασκευή, όπως αναφέρει το Reuters επικαλούμενο την Kommersant, ότι η μόνη προϋπόθεση για μια εκεχειρία είναι η αποχώρηση των ουκρανικών στρατευμάτων από ολόκληρη την περιοχή του Ντονμπάς. Η δήλωση αυτή υπογραμμίζει την αδιάλλακτη στάση της Μόσχας, η οποία επιδιώκει τον πλήρη έλεγχο της περιοχής, είτε μέσω διαπραγματεύσεων είτε μέσω στρατιωτικών μέσων. Ο Ουσάκοφ φέρεται να δήλωσε χαρακτηριστικά ότι «αν όχι μέσω διαπραγματεύσεων, τότε με στρατιωτικά μέσα, αυτή η περιοχή θα περιέλθει στον πλήρη έλεγχο της Ρωσικής Ομοσπονδίας».
Οι απαιτήσεις για την αποχώρηση των ουκρανικών δυνάμεων
Αυτή η απαίτηση αφορά ολόκληρη την περιοχή του Ντονμπάς, συμπεριλαμβανομένων των τμημάτων που βρίσκονται ακόμη υπό ουκρανικό έλεγχο. Σήμερα, η Ρωσία ελέγχει πλήρως την περιφέρεια του Λουχάνσκ και περίπου το 80% της περιφέρειας του Ντονέτσκ, με το Κίεβο να διατηρεί τον έλεγχο σε σημαντικές οχυρωμένες πόλεις όπως η Σλοβιάνσκ και η Κραματόρσκ. Η δήλωση αυτή έρχεται σε πλήρη ευθυγράμμιση με προηγούμενες τοποθετήσεις του Ρώσου Προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος είχε δηλώσει ότι η Ρωσία θα πάρει τον πλήρη έλεγχο του Ντονμπάς, στρατιωτικά ή αλλιώς. Ο Ουσάκοφ, είχε δηλώσει νωρίτερα ότι οι στρατιωτικές επιτυχίες της Ρωσίας επηρέασαν θετικά τις συνομιλίες για την Ουκρανία με τις ΗΠΑ.
Ο ρόλος της Ρωσικής Εθνοφρουράς στο Ντονμπάς
Ένα αξιοσημείωτο στοιχείο του σχεδίου που επικαλείται η Kommersant είναι η πιθανότητα ανάπτυξης μόνο της Ρωσικής Εθνοφρουράς (Rosgvardiya) στις περιοχές του Ντονμπάς που θα αποχωρήσουν οι ουκρανικές δυνάμεις. Ο Ουσάκοφ ανέφερε ότι ο ρωσικός στρατός θα απουσιάζει από αυτές τις ζώνες, δηλώνοντας ότι «είναι απολύτως πιθανό να μην υπάρχουν καθόλου στρατεύματα εκεί, ούτε ρωσικά ούτε ουκρανικά. Αλλά θα υπάρχει η Ρωσική Εθνοφρουρά, η αστυνομία μας, όλα τα απαραίτητα για τη διατήρηση της τάξης και την οργάνωση της ζωής». Η Ρωσική Εθνοφρουρά είναι μια στρατιωτικού τύπου δύναμη εσωτερικών στρατευμάτων, με περίπου 400.000 μέλη, η οποία έχει χρησιμοποιηθεί στην Ουκρανία από την έναρξη του πολέμου το 2022. Το 2023, η Ρωσία ψήφισε νόμο που της επιτρέπει να αποκτήσει και να χρησιμοποιήσει βαρύ οπλισμό, συμπεριλαμβανομένων αρμάτων μάχης και πυροβολικού.
Αυτή η πρόταση για την ανάπτυξη της Εθνοφρουράς αντί του τακτικού στρατού, ερμηνεύεται από ορισμένους αναλυτές ως μια προσπάθεια να δοθεί μια πιο «πολιτική» ή «αστυνομική» διάσταση στην παρουσία της Ρωσίας στις εν λόγω περιοχές, αν και η ικανότητα της Rosgvardiya να χρησιμοποιεί βαρύ οπλισμό υποδηλώνει ότι η στρατιωτική της ισχύς παραμένει σημαντική. Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η χρήση τέτοιων δυνάμεων σε κατεχόμενα εδάφη εγείρει ζητήματα διεθνούς δικαίου και της φύσης της κατοχής.
Οι προοπτικές των διαπραγματεύσεων
Οι δηλώσεις του Κρεμλίνου έρχονται σε μια περίοδο εντατικών διπλωματικών διεργασιών, όπου οι ΗΠΑ πιέζουν για την επίτευξη μιας ειρηνευτικής συμφωνίας. Ωστόσο, η αδιάλλακτη στάση της Ρωσίας σχετικά με την εδαφική κυριαρχία του Ντονμπάς αποτελεί ένα σημαντικό εμπόδιο. Η Ουκρανία έχει επανειλημμένα απορρίψει οποιαδήποτε εδαφική παραχώρηση, καθιστώντας τις απαιτήσεις του Κρεμλίνου μη αποδεκτές από την πλευρά του Κιέβου. Προηγούμενες αναφορές από τον απεσταλμένο των ΗΠΑ, Κιθ Κέλογκ, έκαναν λόγο για μια ειρηνευτική συμφωνία που είναι «πολύ κοντά», αλλά τόνιζαν ότι το μέλλον του Ντονμπάς παραμένει ένα από τα δύο βασικά εκκρεμή ζητήματα. Παρά τις ρωσικές δηλώσεις ότι ενθαρρύνονται από τις συνομιλίες με τις ΗΠΑ, η ουκρανική πλευρά εκφράζει φόβους για μια συμφωνία που θα της επιβάλει δυσμενείς όρους.
