- Το Κόσοβο διεξάγει σήμερα βουλευτικές εκλογές για να τερματίσει ένα χρόνιο πολιτικό αδιέξοδο.
- Ο πρωθυπουργός Αλμπίν Κούρτι επιδιώκει αυτοδυναμία για να σχηματίσει κυβέρνηση και να εκλέξει νέο πρόεδρο.
- Διακυβεύονται δανειακές συμφωνίες 1 δισ. ευρώ από ΕΕ και Παγκόσμια Τράπεζα, καθώς και η σταθερότητα της χώρας.
- Η αποτυχία σχηματισμού κυβέρνησης θα παρατείνει την κρίση σε μια κρίσιμη περίοδο.
- Οι σχέσεις με τη Σερβία και οι διεθνείς κυρώσεις αποτελούν βασικούς παράγοντες που επηρεάζουν το μέλλον του Κοσόβου.
Το Κόσοβο διεξάγει σήμερα βουλευτικές εκλογές, σε μια προσπάθεια να τερματιστεί ένα πολιτικό αδιέξοδο που διαρκεί ένα χρόνο, έχει παραλύσει το κοινοβούλιο και έχει καθυστερήσει την εκταμίευση διεθνούς χρηματοδότησης. Το κόμμα του εθνικιστή πρωθυπουργού Αλμπίν Κούρτι, Vetevendosje, επιδιώκει να εξασφαλίσει αυτοδυναμία για να ξεπεράσει την κρίση και να διασφαλίσει την εκλογή νέου προέδρου τον Απρίλιο, καθώς και την επικύρωση δανειακών συμφωνιών 1 δισ. ευρώ από την ΕΕ και την Παγκόσμια Τράπεζα.
Αυτή η εκλογική διαδικασία έρχεται ως συνέχεια μιας πολιτικής αστάθειας που ταλανίζει το νεότερο κράτος της Ευρώπης για περισσότερο από ένα χρόνο, με την αποτυχία σχηματισμού κυβέρνησης να έχει οδηγήσει σε παράλυση του κοινοβουλίου. Η σημερινή ψηφοφορία είναι η δεύτερη μέσα στο τρέχον έτος, καθώς το κόμμα Vetevendosje του πρωθυπουργού Αλμπίν Κούρτι δεν κατάφερε να εξασφαλίσει αυτοδυναμία στις εκλογές του Φεβρουαρίου, ενώ οι πολυάριθμες συνομιλίες για τον σχηματισμό κυβέρνησης απέβησαν άκαρπες.
Το πολιτικό αδιέξοδο και οι επιπτώσεις
Το παρατεταμένο πολιτικό αδιέξοδο οδήγησε την Πρόεδρο Βιόσα Οσμάνι στη διάλυση του κοινοβουλίου τον Νοέμβριο και στην προκήρυξη πρόωρων εκλογών. Η αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης και επαναλειτουργίας του κοινοβουλίου απειλεί να παρατείνει την κρίση σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο για το Κόσοβο. Οι βουλευτές καλούνται να εκλέξουν νέο πρόεδρο τον Απρίλιο, ενώ παράλληλα πρέπει να επικυρώσουν δανειακές συμφωνίες ύψους 1 δισεκατομμυρίου ευρώ (1,2 δισεκατομμύρια δολάρια) από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Παγκόσμια Τράπεζα, οι οποίες λήγουν τους επόμενους μήνες. Η μη επικύρωση αυτών των συμφωνιών θα είχε σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις για τη χώρα.
Οι διακυβεύσεις των εκλογών
Οι αντιπολιτευόμενα κόμματα της βαλκανικής χώρας έχουν αρνηθεί να συνεργαστούν με τον Κούρτι, επικρίνοντας τον χειρισμό των σχέσεων με τους δυτικούς συμμάχους και την προσέγγισή του στο εθνοτικά διαιρεμένο βόρειο Κόσοβο, όπου ζει μια σερβική μειονότητα. Ο Κούρτι, από την πλευρά του, κατηγορεί την αντιπολίτευση για το αδιέξοδο. Για να προσελκύσει τους ψηφοφόρους, ο Κούρτι έχει υποσχεθεί έναν επιπλέον μισθό ετησίως για τους εργαζόμενους του δημόσιου τομέα, ένα δισεκατομμύριο ευρώ ετησίως σε επενδύσεις κεφαλαίου και μια νέα εισαγγελική μονάδα για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν επίσης εστιάσει στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου.
Οι δημοσκοπήσεις δεν δημοσιεύονται στο Κόσοβο, αφήνοντας το αποτέλεσμα αβέβαιο. Πολλοί ψηφοφόροι δηλώνουν απογοητευμένοι από την πολιτική κατάσταση. Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο Έντι Κράσιτσι, γιατρός, «δεν θα υπάρξει μεγάλη χαρά αν κερδίσει ο Κούρτι, ούτε αν κερδίσει η αντιπολίτευση. Αυτή η χώρα χρειάζεται δραστικές αλλαγές, και δεν βλέπω να έρχονται αυτές οι αλλαγές». Οι κάλπες άνοιξαν στις 7 π.μ. (0600 GMT) και θα κλείσουν στις 7 μ.μ. Τα αποτελέσματα των exit polls αναμένονται αμέσως μετά τη λήξη της ψηφοφορίας.
Το ιστορικό πλαίσιο και οι διεθνείς σχέσεις
Το Κόσοβο κήρυξε την ανεξαρτησία του από τη Σερβία το 2008 με την υποστήριξη των ΗΠΑ, η οποία περιλάμβανε μια εκστρατεία βομβαρδισμών του ΝΑΤΟ το 1999 κατά των σερβικών δυνάμεων που προσπαθούσαν να καταπνίξουν μια εξέγερση από την 90% εθνοτική αλβανική πλειοψηφία. Παρά τη διεθνή υποστήριξη, η χώρα των 1,6 εκατομμυρίων κατοίκων έχει αγωνιστεί με την φτώχεια, την αστάθεια και το οργανωμένο έγκλημα. Η θητεία του Κούρτι, η οποία ξεκίνησε το 2021, ήταν η πρώτη φορά που μια κυβέρνηση στην Πρίστινα ολοκλήρωσε πλήρη θητεία.
Οι εντάσεις με τη Σερβία αναζωπυρώθηκαν το 2023, οδηγώντας την ΕΕ στην επιβολή κυρώσεων στο Κόσοβο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε αυτόν τον μήνα ότι θα τις άρει μετά την εκλογή εθνοτικών Σέρβων δημάρχων σε βόρειους δήμους, ωστόσο τα μέτρα αυτά πιθανότατα κόστισαν στο Κόσοβο εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Πολιτικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η έκβαση των εκλογών είναι κρίσιμη για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης με τους διεθνείς εταίρους και την ομαλοποίηση των σχέσεων με τη Σερβία, παράγοντας που θα επηρεάσει άμεσα την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας.
Η επόμενη μέρα για το Κόσοβο
Η σημερινή ψηφοφορία αποτελεί μια κομβική στιγμή για το Κόσοβο, καθώς το αποτέλεσμά της θα καθορίσει όχι μόνο την εσωτερική πολιτική σταθερότητα αλλά και την ικανότητα της χώρας να προχωρήσει σε κρίσιμες μεταρρυθμίσεις και να διαχειριστεί τις διεθνείς της σχέσεις. Η ανάγκη για δραστικές αλλαγές και μια λειτουργική κυβέρνηση είναι επιτακτική για την αντιμετώπιση των χρόνιων προβλημάτων και την εξασφάλιση ενός καλύτερου μέλλοντος για τους πολίτες.
