Κιργιστάν: Οι σύμμαχοι του προέδρου Τζαπάροφ αναμένεται να κερδίσουν τις πρόωρες εκλογές

Οι σύμμαχοι του Προέδρου του Κιργιστάν, Σαντίρ Τζαπάροφ, αναμένεται να εξασφαλίσουν μια σαρωτική νίκη στις πρόωρες βουλευτικές εκλογές που διεξάγονται σήμερα, Κυριακή, στη χώρα. Η ψηφοφορία αυτή, που διεξάγεται στο Μπισκέκ, αναμένεται να ενισχύσει περαιτέρω τον έλεγχο του λαϊκιστή και εθνικιστή ηγέτη, ο οποίος έχει παγιώσει την εξουσία του από το 2020.

Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας περιόδου σημαντικού πολιτικού μετασχηματισμού στο Κιργιστάν, μια χώρα που παραδοσιακά θεωρούνταν η πιο δημοκρατική στην Κεντρική Ασία. Η ώθηση της σημερινής ηγεσίας για σταθερότητα και η απόρριψη της αναταραχής του παρελθόντος έχουν αναδιαμορφώσει το πολιτικό τοπίο, οδηγώντας σε αυτές τις πρόωρες εκλογές.

Όπως μεταδίδει το Reuters, η αναμενόμενη νίκη των συμμάχων του Προέδρου Σαντίρ Τζαπάροφ στις πρόωρες βουλευτικές εκλογές της Κυριακής σηματοδοτεί την παγίωση της εξουσίας του. Ο Τζαπάροφ, ένας λαϊκιστής και εθνικιστής, έχει εδραιώσει τον ισχυρό έλεγχο του Κιργιστάν από το 2020, μετά από μια δεκαετία πολιτικής αστάθειας. Η Βουλή είχε ψηφίσει τον Σεπτέμβριο την αυτοδιάλυσή της για τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών, οι οποίες αρχικά είχαν προγραμματιστεί για τον Νοέμβριο του 2026.

Η παγίωση της εξουσίας του Τζαπάροφ

Η άνοδος του Τζαπάροφ στην εξουσία το 2020, μετά από μαζικές διαδηλώσεις, συνοδεύτηκε από μια καταστολή των μέσων ενημέρωσης και των ομάδων της αντιπολίτευσης. Αυτή η στροφή έρχεται σε αντίθεση με την ιστορική εικόνα του Κιργιστάν ως χώρας με έντονη πολιτική ζωή και ελεύθερα μέσα ενημέρωσης, σε μια περιοχή που κυριαρχείται από αυταρχικά καθεστώτα. Η νίκη των συμμάχων του Τζαπάροφ θα θέσει τις βάσεις για τις προεδρικές εκλογές του 2027, όπου ο ίδιος αναμένεται να διεκδικήσει άλλη μια θητεία.

Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η καταστολή της διαφωνίας, συμπεριλαμβανομένης της χαρακτηρισμού ανεξάρτητων δημοσιογράφων ως «εξτρεμιστών», δικαιολογείται από την κυβέρνηση ως αναγκαία για την προστασία του Κιργιστάν από αρνητικά συναισθήματα που υποκινούνται από ξένες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης. Ο αναπληρωτής πρωθυπουργός, Έντιλ Μπαϊσάλοφ, σύμμαχος του Τζαπάροφ, δήλωσε ότι η δημοτικότητα του προέδρου βασίζεται εν μέρει στην απόρριψη της αναταραχής των προηγούμενων δεκαετιών, η οποία, όπως είπε, δεν βελτίωσε το βιοτικό επίπεδο ούτε προσέφερε σταθερότητα. Ο πολιτικός επιστήμονας Έμιλ Τζουράεφ και ο ακτιβιστής ανθρωπίνων δικαιωμάτων Νουρμπέκ Τοκτακούνοφ υπογραμμίζουν ότι η κοινή γνώμη στο Κιργιστάν φαίνεται να επιθυμεί έναν ισχυρό ατομικό ηγέτη που θα αποδώσει δικαιοσύνη χωρίς την εμπλοκή του λαού.

Οικονομική ανάπτυξη και διεθνείς σχέσεις

Η θέση του Τζαπάροφ ενισχύεται επίσης από την ισχυρή οικονομική ανάπτυξη της χώρας, την ταχύτερη στην Κεντρική Ασία, ακόμη και αν ο υψηλός πληθωρισμός και οι ελλείψεις ηλεκτρικής ενέργειας διαβρώνουν το βιοτικό επίπεδο. Οικονομικοί εμπειρογνώμονες αναφέρουν ότι μεγάλο μέρος αυτής της ανάπτυξης οφείλεται στο ότι το Κιργιστάν, το οποίο βρίσκεται σε τελωνειακή ένωση με τη Ρωσία, έχει γίνει βασικό κέντρο εκκαθάρισης για εισαγωγές προς τη Ρωσία που ανακατευθύνονται λόγω των κυρώσεων για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ως αποτέλεσμα, δυτικές χώρες έχουν επιβάλει κυρώσεις σε αρκετές τράπεζες και εταιρείες κρυπτονομισμάτων του Κιργιστάν, κατηγορώντας τις για διευκόλυνση της παράκαμψης των ρωσικών κυρώσεων.

Ενόψει των εκλογών, ο Τζαπάροφ έχει αγκαλιάσει τους δεσμούς με τη Ρωσία, η οποία διαθέτει στρατιωτικές βάσεις στο Κιργιστάν και όπου πολλοί Κιργίζιοι ταξιδεύουν ως μετανάστες εργάτες. Μόλις την περασμένη εβδομάδα, ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν επισκέφθηκε το Μπισκέκ για συνομιλίες, με το πρόσωπό του να προβάλλεται σε διαφημιστικές πινακίδες σε όλη την πόλη. Αυτή η ενίσχυση των σχέσεων με τη Μόσχα υπογραμμίζει την γεωπολιτική ευθυγράμμιση της χώρας.

Το μέλλον της πολιτικής σκηνής

Η αναμενόμενη νίκη των συμμάχων του Τζαπάροφ στις εκλογές θα ενισχύσει περαιτέρω την κεντρική θέση του προέδρου στην πολιτική σκηνή του Κιργιστάν. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Έντιλ Μπαϊσάλοφ, δήλωσε ότι η χώρα έχει εγκαταλείψει την προσπάθεια να αντιγράψει το κοινοβουλευτικό σύστημα δυτικού τύπου, καθώς αυτό «δεν λειτούργησε και δεν θα λειτουργήσει». Ο Μπολότ Ιμπραγκίμοφ, υποψήφιος της αντιπολίτευσης στην πρωτεύουσα Μπισκέκ, εκτιμά ότι περίπου το 80% του κοινοβουλίου, το οποίο κυριαρχείται από συμμάχους του Τζαπάροφ, θα επανεκλεγεί.

Η επόμενη μέρα για το Κιργιστάν αναμένεται να χαρακτηριστεί από τη συνέχιση της ισχυρής προεδρικής διακυβέρνησης και την περαιτέρω απόκλιση από τα δυτικά δημοκρατικά πρότυπα. Η επικείμενη νίκη θα δώσει στον Τζαπάροφ το πολιτικό κεφάλαιο που χρειάζεται για να προετοιμάσει την υποψηφιότητά του για μια ακόμη θητεία στις προεδρικές εκλογές του 2027, ενισχύοντας τη σταθερότητα, αλλά και εγείροντας ερωτήματα για το μέλλον της πολυφωνίας και της ελευθερίας στη χώρα.