- Οι ιταλικές αρχές συνέλαβαν 34 «κυνηγούς τάφων» σε Σικελία και Καλαβρία.
- Κατασχέθηκαν περίπου 10.000 αρχαιολογικά αντικείμενα, αξίας 17 εκατ. ευρώ, μεταξύ των οποίων 7.000 αρχαία ελληνικά νομίσματα.
- Ανακαλύφθηκε κρυφό εργαστήριο πλαστογραφίας και εντοπίστηκαν κλεμμένα νομίσματα στη Γερμανία.
- Οι ύποπτοι χρησιμοποιούσαν κωδικές λέξεις και είχαν διασυνδέσεις με τη μαφία Ndrangheta στην Καλαβρία.
Οι ιταλικές αρχές ανακοίνωσαν την Παρασκευή τη σύλληψη 34 ατόμων, γνωστών ως «tombaroli» ή «κυνηγών τάφων», οι οποίοι φέρονται να λεηλάτησαν αρχαιολογικούς θησαυρούς από περιοχές της Σικελίας και της Καλαβρίας. Η επιχείρηση οδήγησε στην κατάσχεση περίπου 10.000 αρχαιολογικών αντικειμένων, συμπεριλαμβανομένων 7.000 αρχαίων ελληνικών νομισμάτων, με την εκτιμώμενη αξία τους να ανέρχεται στα 17 εκατομμύρια ευρώ.
Η λεηλασία της πλούσιας καλλιτεχνικής και αρχαιολογικής κληρονομιάς της Ιταλίας αποτελεί ένα διαχρονικό πρόβλημα, το οποίο οι αρχές προσπαθούν να αντιμετωπίσουν με αυξημένη επιτήρηση και εξειδικευμένες μονάδες. Αυτή η πρόσφατη επιχείρηση των Καραμπινιέρων έρχεται ως συνέχεια των προσπαθειών για την ανάκτηση κλεμμένων αντικειμένων, ένα φαινόμενο που ταλαιπωρεί τη χώρα εδώ και αιώνες.
Η μεγάλη επιχείρηση και οι συλλήψεις
Συνολικά, 34 άτομα συνελήφθησαν σε Σικελία και Καλαβρία, με τις κατηγορίες να περιλαμβάνουν εγκληματική οργάνωση, κλοπή πολιτιστικής ιδιοκτησίας, εμπορία κλεμμένων αγαθών και πλαστογραφία. Στη Σικελία, εννέα άτομα τέθηκαν σε προσωρινή κράτηση και 14 σε κατ’ οίκον περιορισμό. Στην Καλαβρία, δύο άτομα προφυλακίστηκαν και εννέα τέθηκαν σε κατ’ οίκον περιορισμό για παρόμοιες κατηγορίες. Οι εισαγγελείς του Καταντζάρο ανέφεραν ότι οι ύποπτοι στην Καλαβρία λειτουργούσαν με την «σιωπηρή συγκατάθεση» μιας τοπικής φατρίας της μαφίας Ndrangheta.
Ο τεράστιος όγκος των ευρημάτων και η αξία τους
Οι αστυνομικοί κατέσχεσαν περίπου 10.000 αρχαιολογικά αντικείμενα, μεταξύ των οποίων 7.000 νομίσματα που είχαν εκδοθεί από διάφορες αρχαίες ελληνικές πόλεις-κράτη της Σικελίας. Επίσης, βρέθηκαν εκατοντάδες πήλινα και κεραμικά αγγεία, χάλκινα δαχτυλίδια, πόρπες και αιχμές βελών. Η εκτιμώμενη συνολική αξία των ανακτηθέντων αγαθών ανέρχεται στα 17 εκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με τους εισαγγελείς. Οι αρχές ανακάλυψαν επίσης ένα κρυφό εργαστήριο στην ανατολική επαρχία της Κατάνια στη Σικελία, το οποίο παρήγαγε πλαστά αρχαία νομίσματα, κεραμικά και χάλκινα αντικείμενα. Επιπλέον, κατασχέθηκαν κλεμμένα νομίσματα στη Γερμανία, όπου είχαν μεταφερθεί λαθραία για μεταπώληση.
Οι μέθοδοι των ‘tombaroli’ και η μαφία
Η λέξη «tombaroli», ή «κυνηγοί τάφων», χρησιμοποιείται στην Ιταλία για τους εγκληματίες που λεηλατούν οποιουσδήποτε αρχαιολογικούς θησαυρούς, όχι μόνο αυτούς που βρίσκονται σε αρχαίους τάφους. Οι ύποπτοι διατηρούσαν τις τηλεφωνικές επαφές στο ελάχιστο, φοβούμενοι υποκλοπές, και χρησιμοποιούσαν αγροτικές κωδικές λέξεις στις συνομιλίες τους, όπως «σπαράγγια» ή «μάραθο», για να συγκαλύψουν τις παράνομες δραστηριότητές τους. Στη διάλεκτο των υπόπτων, η «αλυσοπρίονο» σήμαινε «ανιχνευτής μετάλλων».
Αυτό που υπογραμμίζουν οι αναλυτές και οι ειδικοί της αρχαιολογίας είναι η τεράστια πρόκληση της προστασίας ενός τόσο εκτεταμένου και πλούσιου υπογείου πολιτιστικού πλούτου, όπως αυτός της Σικελίας και της Καλαβρίας. Η συνεχής μάχη κατά της λεηλασίας απαιτεί όχι μόνο αστυνομικές επιχειρήσεις, αλλά και διεθνή συνεργασία για την ανάκτηση των κλεμμένων αντικειμένων, όπως φάνηκε και με την περίπτωση της Γερμανίας. Η λεηλασία αρχαιοτήτων αποτελεί ένα παγκόσμιο πρόβλημα που απειλεί την πολιτιστική κληρονομιά.
Η σημασία της πολιτιστικής κληρονομιάς στην Ιταλία
Η Σικελία φιλοξενεί διάφορους αρχαίους ρωμαϊκούς και ελληνικούς αρχαιολογικούς χώρους, συμπεριλαμβανομένης της εντυπωσιακής Κοιλάδας των Ναών στον Ακράγαντα, ενώ και η Καλαβρία διαθέτει πλούσια ιστορική κληρονομιά. Ο στρατηγός Antonio Petti, επικεφαλής της μονάδας τέχνης των Καραμπινιέρων, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου στη Ρώμη ότι «μιλάμε για εδάφη τόσο εκτεταμένα όσο και η πολιτιστική κληρονομιά που βρίσκεται κάτω από το έδαφός τους».
Οι αντιδράσεις και τα επόμενα βήματα
Οι συλλήψεις αυτές αποτελούν ένα σημαντικό πλήγμα στα δίκτυα παράνομης διακίνησης αρχαιοτήτων, αλλά η μάχη είναι διαρκής. Οι ιταλικές αρχές συνεχίζουν τις έρευνες για τον εντοπισμό και άλλων εμπλεκομένων, καθώς και για την πλήρη ανάκτηση των κλεμμένων θησαυρών που ενδέχεται να έχουν ήδη πωληθεί σε διεθνείς αγορές. Η προστασία αυτού του ανεκτίμητου πλούτου παραμένει προτεραιότητα για την Ιταλία, ένα κράτος με βαθιά ριζωμένη ιστορία και πολιτισμό.
