- Το Δικαστήριο Ελεγκτών απέρριψε το σχέδιο για τη γέφυρα Σικελίας, προκαλώντας την οργή της πρωθυπουργού Μελόνι.
- Ο υπουργός Υποδομών Ματέο Σαλβίνι αγνόησε προειδοποιήσεις ειδικών για την βιαστική έγκριση του έργου των 13,5 δισ. ευρώ.
- Η απόφαση αναδεικνύει εσωτερικές εντάσεις στην ιταλική κυβέρνηση και εγείρει αμφιβολίες για την υλοποίηση μεγάλων υποδομών.
- Το έργο, που συζητείται για δεκαετίες, αντιμετωπίζει περιβαλλοντικές ενστάσεις και κίνδυνο καθυστερήσεων λόγω νέου διαγωνισμού.
Η πρωθυπουργός της Ιταλίας, Τζόρτζια Μελόνι, αντέδρασε έντονα μετά την απόφαση του ισχυρού Δικαστηρίου Ελεγκτών να απορρίψει τα σχέδια για την κατασκευή της γέφυρας που θα συνδέει την ηπειρωτική χώρα με τη Σικελία. Η απόφαση, που ανακοινώθηκε στις 3 Δεκεμβρίου, οδήγησε τη Μελόνι να κατηγορήσει τους δικαστές για υπέρβαση των αρμοδιοτήτων τους, πυροδοτώντας μια πολιτική αντιπαράθεση για το φιλόδοξο έργο των 13,5 δισ. ευρώ.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας μακράς ιστορίας συζητήσεων και αντιπαραθέσεων γύρω από το έργο της γέφυρας της Σικελίας, το οποίο βρίσκεται στο επίκεντρο του δημόσιου διαλόγου για δεκαετίες. Η πρόσφατη απόφαση του Δικαστηρίου Ελεγκτών, όπως μεταδίδει το Reuters, φέρνει στην επιφάνεια τις βαθιές διαφωνίες εντός της κυβέρνησης και την πολυπλοκότητα της υλοποίησης τέτοιων μεγάλων έργων υποδομής.
Ο βιαστικός σχεδιασμός και οι ενστάσεις
Η απόρριψη του σχεδίου από το Δικαστήριο Ελεγκτών τον Οκτώβριο δεν ήταν εντελώς απροσδόκητη, καθώς ο υπουργός Υποδομών, Ματέο Σαλβίνι, είχε αγνοήσει τις συμβουλές ειδικών του υπουργείου του. Αυτοί τον είχαν προειδοποιήσει την άνοιξη να μην επισπεύσει την έγκριση του έργου, το οποίο ανέρχεται στα 13,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Πηγές με γνώση του θέματος αναφέρουν ότι ζητήθηκε περισσότερος χρόνος για τη συγκέντρωση των απαραίτητων εγγράφων για τη γέφυρα μήκους 3,7 χιλιομέτρων, την οποία ο Σαλβίνι ήταν αποφασισμένος να ξεκινήσει μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους.
Η απόφαση του δικαστηρίου επιβεβαίωσε τους φόβους των τεχνικών, υπογραμμίζοντας κενά στα έγγραφα, διαδικαστικές παραλείψεις, καθώς και πιθανή μη συμμόρφωση με περιβαλλοντικούς και προμηθευτικούς κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το υπουργείο Υποδομών δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό σχετικά με την επιλογή του Σαλβίνι να μην ακολουθήσει τις συστάσεις των τεχνικών.
Οικονομικά οφέλη και περιβαλλοντικές ανησυχίες
Η κυβέρνηση εκτιμά ότι η γέφυρα θα ενισχύσει την οικονομία κατά 23,1 δισεκατομμύρια ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί περίπου στο 1% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, θα δημιουργήσει 36.700 νέες θέσεις εργασίας και θα εξοικονομήσει χρόνο για τους ταξιδιώτες. Επί του παρόντος, η σύνδεση της Σικελίας με την ηπειρωτική χώρα γίνεται με φέρι, με το ταξίδι να διαρκεί περίπου 20 λεπτά, αλλά ο χρόνος επιβίβασης και αποβίβασης μπορεί να το επεκτείνει σε ώρες κατά τις περιόδους αιχμής. Η γέφυρα θα μείωνε αυτόν τον χρόνο σε 10-15 λεπτά, σύμφωνα με την εταιρεία Stretto di Messina που επιβλέπει το έργο.
Ωστόσο, οι επικριτές υποστηρίζουν ότι η κατασκευή της γέφυρας θα βλάψει το περιβάλλον και θα εκτρέψει χρήματα από πιο επείγουσες ανάγκες στη Σικελία και την Καλαβρία, όπως η αναβάθμιση των παρωχημένων τοπικών συγκοινωνιακών συνδέσεων. Για παράδειγμα, ένα σιδηροδρομικό ταξίδι 166 χιλιομέτρων μεταξύ των δύο κύριων πόλεων της Σικελίας, του Παλέρμο και της Κατάνια, διαρκεί σήμερα περίπου 3 ώρες.
Πολιτικές επιπτώσεις και το μέλλον του έργου
Ο Ματέο Σαλβίνι, ο οποίος κάποτε ήταν η κυρίαρχη φυσιογνωμία στη δεξιά της Ιταλίας, έχει σταδιακά χάσει έδαφος έναντι της Μελόνι, και η αποτυχία υλοποίησης της γέφυρας θα μπορούσε να πλήξει περαιτέρω την εικόνα του. Ταυτόχρονα, στέλνει ένα μήνυμα στους επενδυτές ότι η κυβέρνηση δεν είναι σε θέση να κατασκευάσει υποδομές που θα αναζωογονούσαν την οικονομία. Ο Φραντσέσκο Γκαλιέτι, επικεφαλής της πολιτικής συμβουλευτικής εταιρείας Policy Sonar, δήλωσε ότι «αυτό ήταν αρκετά ενοχλητικό. Μένει να δούμε αν η Μελόνι είναι διατεθειμένη να θυσιαστεί για τον Σαλβίνι, η κυβέρνηση δεν φαίνεται τόσο ενωμένη στην υποστήριξή του».
Δύο πηγές προσκείμενες στην υπόθεση ανέφεραν ότι η πίεση προς το δικαστήριο για την έγκριση του έργου θα ήταν επικίνδυνη, και η προτιμώμενη επιλογή είναι η αντιμετώπιση των ανησυχιών του για την εξασφάλιση πλήρους έγκρισης. Η κύρια απειλή που πλανάται πάνω από τη γέφυρα είναι η πιθανότητα να απαιτηθεί νέος διαγωνισμός – κάτι που η κυβέρνηση είχε επιδιώξει να αποφύγει προσπαθώντας να αναβιώσει ένα συμβόλαιο που είχε ανατεθεί το 2005 στην κοινοπραξία Eurolink, αρχικής αξίας μόλις 3,8 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Η επόμενη μέρα για το φιλόδοξο έργο
Ο Σαλβίνι αρνείται να εγκαταλείψει το σχέδιο, δηλώνοντας πρόσφατα ότι η κυβέρνηση εργάζεται για την αντιμετώπιση των ενστάσεων του δικαστηρίου και είναι βέβαιη ότι μπορούν να ξεπεραστούν. «Μπορεί να μας πάρει λίγο περισσότερο χρόνο, αλλά ελπίζω να ξεκινήσω τα εργοτάξια πριν φύγω από αυτό το γραφείο», είπε, καθώς η θητεία της κυβέρνησης λήγει το 2027. Ωστόσο, οι δικαστές σημείωσαν ότι η αβεβαιότητα για το επικαιροποιημένο κόστος και οι αλλαγές στη χρηματοδότηση ενδέχεται να απαιτήσουν νέα διαδικασία, κάτι που θα μπορούσε να καθυστερήσει για χρόνια την έναρξη του έργου, το οποίο σύμφωνα με το σχέδιο του Σαλβίνι έχει προγραμματιστεί να ολοκληρωθεί το 2032.
Η κυβέρνηση της Μελόνι θα μπορούσε να παρακάμψει τους δικαστές και να τους αναγκάσει να επικυρώσουν το εγχείρημα της γέφυρας «με επιφυλάξεις», αλλά αυτό θα άφηνε το έργο ανοιχτό σε περαιτέρω νομικές προσφυγές. Επιπλέον, το δικαστήριο των ελεγκτών ανέφερε ότι η αναθεώρησή του αποκάλυψε την απουσία βασικών εγγράφων και κακή παρουσίαση, με τους ίδιους τους δικαστές να πρέπει να εντοπίσουν ποια έγγραφα θα εξετάσουν. Η κυβέρνηση είχε επίσης ισχυριστεί ότι η γέφυρα θα μπορούσε να βοηθήσει το ΝΑΤΟ να μετακινήσει γρήγορα δυνάμεις στην κεντρική Μεσόγειο, μια γραμμή που οι επικριτές είδαν ως προσπάθεια να την κατατάξουν ως αμυντικό έργο. «Η γέφυρα δεν είναι στρατιωτική υποδομή. Το πολύ, είναι στρατιωτικός στόχος», δήλωσε ο Αουρέλιο Αντζελίνι, πρώην επικεφαλής του φορέα περιβαλλοντικής αξιολόγησης της περιφέρειας της Σικελίας.
