- Η Ισπανία επέτρεψε στην Airbus τη χρήση ισραηλινής τεχνολογίας παρά το γενικό εμπάργκο.
- Η απόφαση στοχεύει στη διασφάλιση 14.000 θέσεων εργασίας και των εθνικών εξαγωγών.
- Η εξαίρεση προκαλεί πολιτική κρίση στον κυβερνητικό συνασπισμό Σοσιαλιστών-Sumar.
- Η Airbus σχεδιάζει τη σταδιακή απεξάρτηση από τα ισραηλινά συστήματα σε συνεργασία με το Υπουργείο Άμυνας.
Η ισπανική κυβέρνηση παραχώρησε κατ’ εξαίρεση άδεια στην Airbus να συνεχίσει την παραγωγή αεροσκαφών και drones με ισραηλινή τεχνολογία στα εργοστάσιά της, παρά το γενικό εμπάργκο σε στρατιωτικό υλικό που επιβλήθηκε λόγω του πολέμου στη Γάζα. Η απόφαση αυτή, που ελήφθη υπό την πίεση της διατήρησης χιλιάδων θέσεων εργασίας υψηλής εξειδίκευσης, προκαλεί ήδη τριγμούς στον κυβερνητικό συνασπισμό της Μαδρίτης.
| Στοιχείο | Λεπτομέρειες |
|---|---|
| Εταιρεία | Airbus (AIR.PA) |
| Εργαζόμενοι στην Ισπανία | Περίπου 14.000 άτομα |
| Μερίδιο Εξαγωγών Άμυνας | 60% των συνολικών ισπανικών εξαγωγών |
| Επηρεαζόμενα Μοντέλα | A400M, C295, A330 MRTT, SIRTAP drones |
| Τοποθεσίες Παραγωγής | Μαδρίτη και Σεβίλλη |
| Καθεστώς Εμπάργκο | Σε ισχύ από τον Σεπτέμβριο (γενική απαγόρευση) |
| Αποκλεισμένα Αιτήματα | 200 απόπειρες αγοράς υλικού έχουν μπλοκαριστεί |
Η απόφαση της Μαδρίτης να εξαιρέσει τον αεροναυπηγικό κολοσσό από τους περιορισμούς έρχεται σε μια στιγμή που η Ισπανία εμφανίζεται ως ένας από τους πιο ένθερμους επικριτές των στρατιωτικών επιχειρήσεων του Ισραήλ. Η κίνηση αυτή αναδεικνύει τη λεπτή ισορροπία που καλούνται να τηρήσουν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ανάμεσα στις διπλωματικές κυρώσεις και την προστασία των εθνικών βιομηχανικών συμφερόντων, ειδικά σε τομείς αιχμής όπου η εξάρτηση από συγκεκριμένες τεχνολογίες είναι βαθιά ριζωμένη.
Η εξαίρεση κρίθηκε απαραίτητη για τη διατήρηση χιλιάδων θέσεων εργασίας υψηλής εξειδίκευσης στην Ισπανία.
Πρακτικά Υπουργικού Συμβουλίου Ισπανίας
Το παρασκήνιο της εξαίρεσης και οι βιομηχανικές πιέσεις
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Reuters, η εξαίρεση εγκρίθηκε την περασμένη Τρίτη από το υπουργικό συμβούλιο. Η Airbus απασχολεί περίπου 14.000 εργαζόμενους στην Ισπανία και ευθύνεται για το 60% των εθνικών εξαγωγών στον τομέα της αεροπορίας και της άμυνας. Οι υπουργοί που υπερασπίστηκαν την απόφαση τόνισαν το «τεράστιο βιομηχανικό και εξαγωγικό δυναμικό» της εταιρείας, χαρακτηρίζοντας τη λειτουργία της ως ζωτικής σημασίας για την ισπανική οικονομία.
Τα πρακτικά της συνεδρίασης αποκαλύπτουν ότι η Airbus παράγει στα εργοστάσιά της στη Μαδρίτη και τη Σεβίλλη κρίσιμα μοντέλα, όπως το μεταγωγικό A400M, το αεροσκάφος ανεφοδιασμού A330 MRTT και τα drones επιτήρησης SIRTAP. Όλα αυτά τα συστήματα ενσωματώνουν ισραηλινή τεχνολογία, γεγονός που καθιστούσε την άμεση συμμόρφωση με το εμπάργκο πρακτικά αδύνατη χωρίς τη διακοπή της παραγωγής.
Πολιτικές αναταράξεις και το σχέδιο απεξάρτησης
Η κίνηση αυτή απειλεί να κλιμακώσει τις εντάσεις εντός του κυβερνητικού συνασπισμού μεταξύ των Σοσιαλιστών και του αριστερού εταίρου τους, Sumar. Σύμφωνα με αναλυτές στρατηγικής, η κυβέρνηση του Πέδρο Σάντσεθ βρίσκεται ήδη σε δύσκολη θέση λόγω εσωτερικών ερίδων και σκανδάλων, και η υποχώρηση στο θέμα του Ισραήλ δίνει τροφή για περαιτέρω κριτική από την αριστερή πτέρυγα που ζητά πλήρη διακοπή των εμπορικών σχέσεων.
Παράλληλα, η Ισπανία συνεχίζει να εφαρμόζει αυστηρά μέτρα σε άλλους τομείς. Όπως επισημαίνεται από υπηρεσιακούς παράγοντες, έχουν ήδη μπλοκαριστεί 200 απόπειρες αγοράς υλικού που συνδέεται με το Ισραήλ, ενώ δόθηκε εντολή σε τουριστικές ιστοσελίδες να αφαιρέσουν 138 αγγελίες για καταλύματα σε κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη. Η Airbus, από την πλευρά της, φέρεται να εργάζεται σε συνεργασία με το Υπουργείο Άμυνας πάνω σε ένα «σχέδιο αποσύνδεσης από την ισραηλινή τεχνολογία», αν και δεν έχουν δημοσιοποιηθεί συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα.
Η επόμενη μέρα για την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία
Η υπόθεση της Airbus αναδεικνύει το ευρύτερο πρόβλημα της τεχνολογικής κυριαρχίας στην Ευρώπη. Ενώ προγράμματα όπως το Future Combat Air System (FCAS) στοχεύουν στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής αυτονομίας, η τρέχουσα παραγωγή παραμένει εξαρτημένη από εξωτερικούς προμηθευτές. Η στάση της Ισπανίας δείχνει ότι, παρά τη σκληρή ρητορική, η ρεαλπολιτίκ και η ανάγκη για διατήρηση θέσεων εργασίας συχνά υπερισχύουν των ιδεολογικών δεσμεύσεων, δημιουργώντας ένα προηγούμενο που ίσως ακολουθήσουν και άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Σημεία Προσοχής για την Αμυντική Βιομηχανία
- Παρακολούθηση των αλλαγών στις εθνικές νομοθεσίες περί εμπάργκο και προϊόντων διπλής χρήσης.
- Αξιολόγηση της εξάρτησης της εφοδιαστικής αλυσίδας από χώρες υπό καθεστώς κυρώσεων.
- Ανάπτυξη εναλλακτικών σχεδίων τεχνολογικής απεξάρτησης για κρίσιμα βιομηχανικά προγράμματα.
- Ενημέρωση για τις διαδικασίες υποβολής αιτημάτων εξαίρεσης για λόγους εθνικού συμφέροντος.
