- Επιβολή κυρώσεων από τις ΗΠΑ σε δύο δικαστές του ΔΠΔ για στοχοποίηση του Ισραήλ.
- Πάγωμα περιουσιακών στοιχείων και ταξιδιωτική απαγόρευση για τους δικαστές και τις οικογένειές τους.
- Εφαρμογή του Εκτελεστικού Διατάγματος 14203 που υπέγραψε ο πρόεδρος των ΗΠΑ.
- Οι ΗΠΑ και το Ισραήλ δεν αναγνωρίζουν τη δικαιοδοσία του ΔΠΔ καθώς δεν είναι μέλη.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, ανακοίνωσε την Πέμπτη την επιβολή αυστηρών κυρώσεων σε δύο δικαστές του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ). Σύμφωνα με το Reuters, η απόφαση αυτή αποτελεί απάντηση στις προσπάθειες του δικαστηρίου να διώξει Ισραηλινούς υπηκόους χωρίς τη συγκατάθεση του κράτους του Ισραήλ.
Η κίνηση αυτή της Ουάσιγκτον αποτελεί την τελευταία πράξη σε μια μακροχρόνια αντιπαράθεση μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου. Το παρασκήνιο της υπόθεσης συνδέεται άμεσα με την πάγια θέση των ΗΠΑ να προστατεύουν τους συμμάχους τους, και ιδιαίτερα το Ισραήλ, από διεθνείς διώξεις που θεωρούνται πολιτικά υποκινούμενες, ειδικά μετά την πρόσφατη έρευνα του δικαστηρίου για τη διεξαγωγή του πολέμου στη Γάζα.
Η στοχοποίηση των δικαστών και οι κατηγορίες
Ο Μάρκο Ρούμπιο προσδιόρισε ονομαστικά τους δύο δικαστές ως τον Gocha Lordkipanidze από τη Γεωργία και τον Erdenebalsuren Damdin από τη Μογγολία. Σύμφωνα με την επίσημη δήλωση, τα συγκεκριμένα άτομα έχουν εμπλακεί άμεσα σε προσπάθειες του ΔΠΔ για τη διερεύνηση, σύλληψη ή δίωξη Ισραηλινών υπηκόων. Ο υπουργός Εξωτερικών υπογράμμισε ότι οι ενέργειες αυτές γίνονται χωρίς τη συγκατάθεση του Ισραήλ, γεγονός που παραβιάζει την εθνική κυριαρχία του κράτους.
Το νομικό πλαίσιο και το Εκτελεστικό Διάταγμα 14203
Οι κυρώσεις επιβλήθηκαν δυνάμει του Εκτελεστικού Διατάγματος 14203, το οποίο υπέγραψε τον Φεβρουάριο ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ. Το διάταγμα αυτό παρέχει τη νομική βάση για τη στοχοποίηση του ΔΠΔ, καθώς η κυβέρνηση Τραμπ απειλεί το ΔΠΔ συστηματικά με μέτρα προκειμένου να αποτρέψει διώξεις κατά Αμερικανών ή συμμάχων τους. Αξίζει να σημειωθεί ότι τόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες όσο και το Ισραήλ δεν αποτελούν μέλη του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου και δεν αναγνωρίζουν τη δικαιοδοσία του επί των πολιτών τους.
Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η κλιμάκωση αυτή εντείνει την πίεση στο ΔΠΔ, καθώς οι κυρώσεις δεν περιορίζονται μόνο σε οικονομικό επίπεδο αλλά πλήττουν και την προσωπική ελευθερία κινήσεων των αξιωματούχων του. Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με ανησυχία τη ρήξη, καθώς το δικαστήριο προσπαθεί να διατηρήσει την ανεξαρτησία του, παρά το γεγονός ότι το ΔΠΔ δηλώνει ότι δεν επηρεάζεται από τις αμερικανικές πιέσεις.
Οικονομικές επιπτώσεις και ταξιδιωτικοί περιορισμοί
Τα μέτρα που ανακοινώθηκαν περιλαμβάνουν το πάγωμα τυχόν περιουσιακών στοιχείων που διαθέτουν οι δύο δικαστές εντός της αμερικανικής δικαιοδοσίας. Επιπλέον, τίθεται σε ισχύ απαγόρευση εισόδου στις Ηνωμένες Πολιτείες τόσο για τους ίδιους όσο και για τα μέλη των οικογενειών τους. Αυτού του είδους οι κυρώσεις αποσκοπούν στην απομόνωση των στελεχών του δικαστηρίου και στη δημιουργία ενός αποτρεπτικού περιβάλλοντος για μελλοντικές έρευνες που αφορούν το Ισραήλ.
Η επόμενη μέρα στις σχέσεις ΗΠΑ και ΔΠΔ
Η κίνηση αυτή αναμένεται να προκαλέσει νέο κύκλο αντιδράσεων από τους διεθνείς οργανισμούς και τα κράτη-μέλη του Καταστατικού της Ρώμης. Ενώ η Ουάσιγκτον επιμένει στη σκληρή γραμμή προστασίας των συμμάχων της, το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο βρίσκεται αντιμέτωπο με μια υπαρξιακή πρόκληση όσον αφορά την ικανότητά του να επιβάλλει το διεθνές δίκαιο απέναντι σε μεγάλες δυνάμεις. Οι εξελίξεις τις επόμενες ημέρες θα δείξουν αν η Χάγη θα επιλέξει την υποχώρηση ή την περαιτέρω σύγκρουση με την αμερικανική κυβέρνηση.
