- Ο φυγόδικος Μολδαβός ολιγάρχης Ίλαν Σορ αναστέλλει όλα τα οικονομικά του έργα στη Μολδαβία.
- Κατηγορείται για αγορά ψήφων, απόπειρα αποσταθεροποίησης με ρωσική υποστήριξη και απάτη τραπεζών 1 δισ. δολαρίων.
- Η κίνηση έρχεται εν μέσω αυξημένων πιέσεων από τις μολδαβικές αρχές, που επιδιώκουν ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
- Το δίκτυο των «κοινωνικών καταστημάτων» του Σορ, που προσέφερε εκπτώσεις, κλείνει, προκαλώντας κοινωνικές επιπτώσεις.
- Η αναστολή σηματοδοτεί νέα φάση στον αγώνα της Μολδαβίας κατά της ρωσικής επιρροής.
Ο φυγόδικος Μολδαβός επιχειρηματίας Ίλαν Σορ, ο οποίος κατηγορείται από τις αρχές της πρώην σοβιετικής δημοκρατίας για αγορά ψήφων και απόπειρα αποσταθεροποίησης με ρωσική υποστήριξη, ανακοίνωσε χθες Πέμπτη ότι αναστέλλει όλα τα οικονομικά του έργα στη χώρα. Η κίνηση αυτή έρχεται εν μέσω της 15ετούς ποινής φυλάκισης που του επιβλήθηκε ερήμην για τη συμμετοχή του σε απάτη τραπεζών ύψους 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων το 2014.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια των εντεινόμενων πιέσεων που δέχεται ο Ίλαν Σορ από τις μολδαβικές αρχές, οι οποίες προσπαθούν να περιορίσουν τη ρωσική επιρροή στη χώρα και να ενισχύσουν την ευρωπαϊκή της πορεία. Η αναστολή των έργων του αποτελεί ένα σημαντικό πλήγμα στην οικονομική του παρουσία και στην προσπάθειά του να διατηρήσει πολιτική επιρροή, καθώς η Μολδαβία βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι μεταξύ Ανατολής και Δύσης.
Οι κατηγορίες και η αναστολή των έργων
Ο Ίλαν Σορ, ο οποίος ζει εξόριστος στη Μόσχα, ανακοίνωσε μέσω Telegram χθες Πέμπτη, 4 Δεκεμβρίου 2025, την αναστολή όλων των οικονομικών του δραστηριοτήτων στη Μολδαβία. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται και το δίκτυο των «κοινωνικών καταστημάτων» του, όπου οι καταναλωτές σε μία από τις φτωχότερες χώρες της Ευρώπης μπορούσαν να αγοράσουν προϊόντα με έκπτωση έως και 30%. Όπως μεταδίδει το Reuters, ο Σορ δήλωσε ότι «κάθε έργο που κλείνει στη Μολδαβία μου προκαλεί μεγάλο πόνο» και υποστήριξε ότι το προσωπικό των καταστημάτων του υφίσταται «πρόστιμα, επιθεωρήσεις, έρευνες, εκβιασμούς και ανακρίσεις».
Οι μολδαβικές αρχές κατηγορούν τον Σορ για αγορά ψήφων και για προσπάθεια αποσταθεροποίησης της χώρας με ρωσική υποστήριξη. Ο ίδιος έχει καταδικαστεί ερήμην σε 15 χρόνια φυλάκισης για τον ρόλο του σε μια τραπεζική απάτη ύψους 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων το 2014, ένα σκάνδαλο που συγκλόνισε τη χώρα. Η Πρόεδρος της Μολδαβίας, Μάια Σάντου, τον κατηγόρησε φέτος ότι επέβλεψε μια εκστρατεία εξαγοράς ψήφων στις προεδρικές εκλογές του 2024, στις οποίες η ίδια εξασφάλισε δεύτερη θητεία. Σύμφωνα με τη Σάντου, ο Σορ είχε διοχετεύσει δεκάδες εκατομμύρια ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 1% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της Μολδαβίας, για να επηρεάσει το εκλογικό αποτέλεσμα.
Το πολιτικό παρασκήνιο και οι αντιδράσεις
Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ο Ίλαν Σορ είχε ήδη ανακοινώσει την απόσυρση της υποστήριξής του από εκλεγμένους τοπικούς αξιωματούχους που ήταν ευθυγραμμισμένοι με τις φιλορωσικές του απόψεις, ουσιαστικά αποχωρώντας από την ενεργό πολιτική σκηνή της Μολδαβίας. Ως άμεσο αποτέλεσμα, οι δήμαρχοι δύο πόλεων παραιτήθηκαν. Η κίνηση αυτή υπογραμμίζει την κλιμακούμενη ένταση μεταξύ των φιλοευρωπαϊκών και φιλορωσικών δυνάμεων στη χώρα, με την κυβέρνηση της Μάια Σάντου να είναι δεσμευμένη στην ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Το κόμμα της Σάντου, το Κόμμα Δράσης και Αλληλεγγύης, διατήρησε την πλειοψηφία του στο κοινοβούλιο στις εκλογές του περασμένου Σεπτεμβρίου, διατηρώντας την πορεία της χώρας προς την ΕΕ.
Προτεινόμενο Η Μολδαβία καταγγέλλει νέα εισβολή ρωσικών drones στον εναέριο χώρο της
Ο Σορ ίδρυσε πέρυσι το αντιπολιτευόμενο πολιτικό μπλοκ «Νίκη», μετά την απαγόρευση του κόμματος που έφερε το όνομά του. Επιδίωξε να χτίσει τη δημοτικότητά του υποσχόμενος μεγάλες επενδύσεις, συμπεριλαμβανομένου ενός αεροδρομίου που δεν κατασκευάστηκε ποτέ, στην περιοχή της Γκαγκαουζίας της Μολδαβίας. Η περιοχή αυτή κατοικείται κυρίως από εθνοτικούς Τούρκους που είναι γενικά συμπαθείς προς τη Ρωσία. Η συνεχιζόμενη προσπάθεια της Μολδαβίας να περιορίσει τη ρωσική επιρροή αντικατοπτρίζεται και σε πρόσφατες ενέργειες, όπως η ψήφιση για το κλείσιμο ρωσικού πολιτιστικού κέντρου στο Κισινάου, εν μέσω εντάσεων και καταγγελιών για εισβολές ρωσικών drones στον εναέριο χώρο της χώρας, όπως αναφέρουν δημοσιεύματα.
Ο ρόλος της Γκαγκαουζίας και οι μελλοντικές εξελίξεις
Οι νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η αναστολή των οικονομικών έργων του Ίλαν Σορ είναι μια κίνηση που, πέρα από την άμεση οικονομική της επίπτωση, έχει και σημαντικό συμβολικό βάρος. Δείχνει την αυξανόμενη δυσκολία για φιλορωσικούς παράγοντες να λειτουργούν ανεμπόδιστα εντός της Μολδαβίας, καθώς η κυβέρνηση εντείνει τις προσπάθειες για αποδέσμευση από την επιρροή της Μόσχας. Η κατάσταση στην περιοχή της Γκαγκαουζίας παραμένει τεταμένη, καθώς οι μολδαβικές αρχές καταδίκασαν τον εκλεγμένο επικεφαλής της περιοχής, Εβγκένια Γκουτούλ, σε επτά χρόνια φυλάκισης τον περασμένο Αύγουστο, με την κατηγορία της παράνομης χρηματοδότησης του κόμματος του Σορ. Αυτό υπογραμμίζει την αποφασιστικότητα του Κισινάου να αντιμετωπίσει κάθε προσπάθεια υπονόμευσης της εθνικής κυριαρχίας και της ευρωπαϊκής του πορείας.
Η επόμενη μέρα για τη Μολδαβία
Η απόφαση του Ίλαν Σορ να αναστείλει τα έργα του στη Μολδαβία σηματοδοτεί μια νέα φάση στον αγώνα της χώρας για πολιτική και οικονομική σταθερότητα, καθώς και για την ευρωπαϊκή της ολοκλήρωση. Παρόλο που η αποχώρηση του Σορ από την οικονομική σκηνή μπορεί να μειώσει την άμεση επιρροή του, οι γεωπολιτικές εντάσεις και η μάχη μεταξύ φιλοευρωπαϊκών και φιλορωσικών δυνάμεων αναμένεται να συνεχιστούν. Η κυβέρνηση της Μολδαβίας θα πρέπει να διαχειριστεί τις κοινωνικές επιπτώσεις από το κλείσιμο των «κοινωνικών καταστημάτων» και να συνεχίσει τις προσπάθειες για την ενίσχυση του κράτους δικαίου και την καταπολέμηση της διαφθοράς, προκειμένου να διασφαλίσει την πορεία της προς την Ευρωπαϊκή Ένωση.
