- Η Κύπρος θα δώσει προτεραιότητα στην ένταξη της Μολδαβίας στην ΕΕ κατά την προεδρία της, από την 1η Ιανουαρίου.
- Η Μολδαβία υπέβαλε αίτηση το 2022 και στοχεύει στην ένταξη έως το 2030, χαρακτηρίζοντάς την «στρατηγική επιβίωσης».
- Η Πρόεδρος Σάντου κατηγορεί τη Ρωσία για προσπάθειες αποσταθεροποίησης και παρεμβάσεις στις εκλογές.
- Η ΕΕ αξιολόγησε θετικά την πρόοδο της Μολδαβίας στις μεταρρυθμίσεις, ενισχύοντας την ευρωπαϊκή της προοπτική.
Η Κύπρος θα θέσει ως κορυφαία προτεραιότητα την ένταξη της Μολδαβίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όταν αναλάβει την εκ περιτροπής προεδρία του μπλοκ την 1η Ιανουαρίου. Ο Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης δεσμεύτηκε την Παρασκευή να προωθήσει απτά αποτελέσματα τους επόμενους μήνες, φέρνοντας τη Μολδαβία πιο κοντά στον κοινό ευρωπαϊκό στόχο.
Η ανακοίνωση της Κύπρου, όπως μεταδίδει το Reuters, έρχεται σε μια περίοδο όπου η γεωπολιτική αστάθεια στην Ανατολική Ευρώπη, ιδίως μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, έχει αναδείξει την επιτακτική ανάγκη για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής συνοχής και ασφάλειας. Η ένταξη νέων κρατών μελών, όπως η Μολδαβία, θεωρείται κρίσιμη για τη δημιουργία ενός ισχυρότερου ανατολικού μετώπου της ΕΕ.
Η δέσμευση της Κύπρου και ο στόχος της Μολδαβίας
Ο Πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Χριστοδουλίδης, δήλωσε την Παρασκευή, μετά από συνάντηση με την Πρόεδρο της Μολδαβίας, Μάια Σάντου, ότι η Κύπρος θα κάνει «ό,τι είναι δυνατόν» τους επόμενους έξι μήνες για να επιτευχθούν «ουσιαστικά, θετικά αποτελέσματα» που θα φέρουν τη Μολδαβία πιο κοντά στον στόχο της ένταξης στην ΕΕ. Η Μολδαβία υπέβαλε αίτηση ένταξης το 2022, λίγο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, και στοχεύει να ολοκληρώσει τη διαδικασία έως το 2030.
Η Πρόεδρος της Μολδαβίας, Μάια Σάντου, η οποία πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη στο νησί, τόνισε ότι για τη χώρα της, η ένταξη στην ΕΕ δεν είναι μόνο ένας στρατηγικός στόχος, αλλά «το σημαντικότερο εθνικό έργο» από την ανεξαρτησία της. Περιέγραψε την ένταξη ως «στρατηγική επιβίωσης», καθώς ένας «επιτιθέμενος» συνεχίζει να απειλεί την κυριαρχία της χώρας της. Η Σάντου έχει επανειλημμένα καταδικάσει τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία και έχει κατηγορήσει τη Μόσχα ότι προσπαθεί να αποσταθεροποιήσει τη Μολδαβία, μια πρώην σοβιετική δημοκρατία που βρίσκεται μεταξύ Ουκρανίας και Ρουμανίας. Η Ρωσία αρνείται τις κατηγορίες.
Η γεωπολιτική σημασία και οι ρωσικές παρεμβάσεις
Η προώθηση της διεύρυνσης της ΕΕ θα ενισχύσει τα ανατολικά σύνορα του μπλοκ και θα ενδυναμώσει την ασφάλεια της Ουκρανίας, όπως επεσήμανε η Μάια Σάντου. «Και αποτρέπει κακόβουλους παράγοντες από το να εκμεταλλευτούν τους εκλογικούς μας κύκλους για να τραβήξουν τη Μολδαβία πίσω στην τροχιά της Μόσχας», πρόσθεσε. Η Μολδαβία έχει βρεθεί επανειλημμένα στο στόχαστρο ρωσικών παρεμβάσεων, με αναφορές για εισβολές ρωσικών drones στον εναέριο χώρο της και προσπάθειες αποσταθεροποίησης με ρωσική υποστήριξη.
Προτεινόμενο Η Μολδαβία καταγγέλλει νέα εισβολή ρωσικών drones στον εναέριο χώρο της
Το φιλοευρωπαϊκό Κόμμα Δράσης και Αλληλεγγύης της Σάντου κέρδισε μια ηχηρή νίκη επί του ρωσόφιλου αντιπάλου του σε μια κρίσιμη κοινοβουλευτική εκλογή τον Σεπτέμβριο. Η κυβέρνηση της Μολδαβίας και οι εταίροι της στην ΕΕ κατηγόρησαν τη Μόσχα ότι επιδίωξε να επηρεάσει την ψηφοφορία. Το Κρεμλίνο αρνήθηκε τις κατηγορίες για ανάμειξη και κατηγόρησε τις αρχές της Μολδαβίας ότι εμπόδισαν πολλούς πολίτες της που ζουν στη Ρωσία να ψηφίσουν, παρέχοντας μόνο δύο εκλογικά τμήματα για τη μεγάλη διασπορά. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε αξιολόγησή της τον Νοέμβριο, επαίνεσε την πρόοδο της Μολδαβίας στις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για την ένταξη στο μπλοκ.
Οι αντιδράσεις και τα επόμενα βήματα
Νομικοί κύκλοι και αναλυτές επισημαίνουν ότι η ταχεία ενταξιακή πορεία της Μολδαβίας, παρά τις εσωτερικές προκλήσεις και την εξωτερική πίεση, αποτελεί ισχυρό μήνυμα της ΕΕ προς την Ανατολική Ευρώπη. Η στήριψη της Κύπρου, ως μελλοντικής προεδρεύουσας χώρας, αναμένεται να δώσει σημαντική ώθηση στις διαπραγματεύσεις, καθώς η Λευκωσία έχει εκφράσει την πρόθεσή της να χρησιμοποιήσει τη θέση της για να επιταχύνει τις διαδικασίες. Η διεύρυνση της ΕΕ, ειδικά προς χώρες που βρίσκονται σε γεωπολιτικά ευαίσθητες περιοχές, θεωρείται πλέον πυλώνας της ευρωπαϊκής ασφάλειας και σταθερότητας. Η αναφορά της Σάντου σε «στρατηγική επιβίωσης» υπογραμμίζει το επείγον του ζητήματος για τη Μολδαβία.
Τι αναμένεται στη συνέχεια
Με την ανάληψη της προεδρίας από την Κύπρο την 1η Ιανουαρίου, αναμένονται εντατικές διπλωματικές προσπάθειες και συναντήσεις σε επίπεδο ΕΕ για την προώθηση του φακέλου της Μολδαβίας. Η δέσμευση του Προέδρου Χριστοδουλίδη για «ουσιαστικά, θετικά αποτελέσματα» υποδηλώνει ότι η Κύπρος θα πιέσει για συγκεκριμένα βήματα και όχι απλώς για συμβολικές κινήσεις. Η πορεία της Μολδαβίας προς την ΕΕ θα παρακολουθείται στενά, καθώς αποτελεί ένα κρίσιμο τεστ για την ικανότητα του μπλοκ να ανταποκριθεί στις γεωπολιτικές προκλήσεις και να ενισχύσει την επιρροή του στην περιοχή.
