- Ελβετικό δικαστήριο έκανε δεκτή την πρώτη κλιματική αγωγή κατά της Holcim.
- Ινδονήσιοι νησιώτες ζητούν αποζημιώσεις για πλημμύρες λόγω κλιματικής αλλαγής.
- Η τσιμεντοβιομηχανία ευθύνεται για το 7% των παγκόσμιων εκπομπών CO2.
- Η Holcim σκοπεύει να ασκήσει έφεση, επικαλούμενη τους στόχους της για το 2050.
Το δικαστήριο του Zug στην Ελβετία έκανε δεκτή την πρώτη αγωγή για το κλίμα κατά του τσιμεντοβιομηχανικού κολοσσού Holcim, την οποία κατέθεσαν τέσσερις κάτοικοι του ινδονησιακού νησιού Pari. Οι ενάγοντες ζητούν αποζημιώσεις για τις καταστροφές που υπέστησαν από τις πλημμύρες, υποστηρίζοντας ότι η εταιρεία φέρει ευθύνη για την άνοδο της στάθμης της θάλασσας λόγω των υψηλών εκπομπών ρύπων.
| Παράμετρος | Στοιχεία |
|---|---|
Παράμετρος Εταιρεία | Στοιχεία Holcim (Ελβετία) |
Παράμετρος Ενάγοντες | Στοιχεία 4 κάτοικοι του νησιού Pari (Ινδονησία) |
Παράμετρος Δικαστήριο | Στοιχεία Καντονιακό δικαστήριο του Zug |
Παράμετρος Κύρια Αιτία | Στοιχεία Ζημιές από πλημμύρες και άνοδο στάθμης θάλασσας |
Παράμετρος Περιβαλλοντικό Αποτύπωμα | Στοιχεία 7% των παγκόσμιων εκπομπών CO2 από το τσιμέντο |
Παράμετρος Στόχος Holcim | Στοιχεία Net Zero έως το 2050 |
Η εξέλιξη αυτή αποτελεί ορόσημο για τη δικαστική πρακτική στην Ελβετία, καθώς για πρώτη φορά μια μεγάλη πολυεθνική έρχεται αντιμέτωπη με τη δικαιοσύνη για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των δραστηριοτήτων της. Η υπόθεση αντικατοπτρίζει μια αυξανόμενη παγκόσμια τάση, όπου ευάλωτες κοινότητες στρέφονται νομικά κατά των λεγόμενων “Carbon Majors”, των εταιρειών δηλαδή που ευθύνονται ιστορικά για το μεγαλύτερο μέρος των παγκόσμιων εκπομπών ρύπων, όπως είδαμε και στην πρόσφατη αγωγή κατά της TotalEnergies στο Βέλγιο.
Το χρονικό της υπόθεσης και οι απαιτήσεις των εναγόντων
Όπως μεταδίδει το Reuters, η νομική διαμάχη ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2023, όταν οι κάτοικοι του νησιού Pari, μιας περιοχής που πλήττεται επανειλημμένα από σοβαρές πλημμύρες, προσέφυγαν στο δικαστήριο του Zug. Οι ενάγοντες υποστηρίζουν ότι η κλιματική αλλαγή απειλεί την επιβίωσή τους και ζητούν από την εταιρεία οικονομική συμμετοχή σε μέτρα αντιπλημμυρικής προστασίας, καθώς και μια ταχεία μείωση των εκπομπών CO2 από τις δραστηριότητές της.
Η μη κερδοσκοπική οργάνωση Swiss Church Aid (HEKS/EPER), η οποία υποστηρίζει νομικά την υπόθεση, επιβεβαίωσε ότι η απόφαση του δικαστηρίου να κάνει δεκτή την αγωγή είναι ιστορικής σημασίας. Παρά το γεγονός ότι η Ελβετία έχει απορρίψει στο παρελθόν προτάσεις για χρηματοδότηση έργων κατά της κλιματικής αλλαγής μέσω φορολογίας, η δικαιοσύνη φαίνεται τώρα να ανοίγει την πόρτα στην εταιρική ευθύνη για το περιβάλλον.
Η απάντηση της Holcim και οι περιβαλλοντικοί στόχοι
Από την πλευρά της, η Holcim αναγνώρισε την απόφαση του δικαστηρίου, ωστόσο δήλωσε την πρόθεσή της να ασκήσει έφεση. Η εταιρεία υποστηρίζει ότι ακολουθεί μια αυστηρή επιστημονική προσέγγιση για την επίτευξη του στόχου για μηδενικό ισοζύγιο εκπομπών (net zero) έως το 2050. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της, η Holcim έχει ήδη μειώσει τις άμεσες εκπομπές CO2 κατά περισσότερο από 50% από το 2015, επιδιώκοντας να περιορίσει το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα.
Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η απόφαση του δικαστηρίου να εξετάσει την ουσία της υπόθεσης δημιουργεί ένα ισχυρό προηγούμενο για τη διεθνή νομοθεσία. Η αγορά φαίνεται να παρακολουθεί στενά την έκβαση, καθώς μια ενδεχόμενη καταδίκη θα μπορούσε να οδηγήσει σε μαζικές διεκδικήσεις αποζημιώσεων από κοινότητες που πλήττονται από την κλιματική κρίση, θέτοντας σε κίνδυνο τα οικονομικά μοντέλα μεγάλων βιομηχανικών ομίλων.
Η επόμενη μέρα για τη βιομηχανία τσιμέντου
Η σημασία της υπόθεσης ενισχύεται από το γεγονός ότι η παραγωγή τσιμέντου ευθύνεται για περίπου το 7% των παγκόσμιων εκπομπών CO2. Οι εξελίξεις στην Ελβετία αναμένεται να ασκήσουν πρόσθετη πίεση σε ολόκληρο τον κλάδο για πιο ριζοσπαστικές αλλαγές στις μεθόδους παραγωγής. Η δικαστική απόφαση σηματοδοτεί μια νέα εποχή, όπου οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις δεν θεωρούνται πλέον απλές εξωτερικές επιδράσεις, αλλά νομικά κολάσιμες πράξεις που απαιτούν αποκατάσταση.
Τι σημαίνει η απόφαση για το δίκαιο του κλίματος
- Παρακολούθηση των νομικών εξελίξεων στην Ελβετία ως πρόκριμα για διεθνείς υποθέσεις.
- Κατανόηση της αυξανόμενης ευθύνης των μεγάλων ρυπαντών (Carbon Majors) για περιβαλλοντικές ζημιές.
- Ενημέρωση για τα δικαιώματα κοινοτήτων που πλήττονται από ακραία καιρικά φαινόμενα.
- Αξιολόγηση των περιβαλλοντικών δεσμεύσεων των εταιρειών υπό το πρίσμα της νομικής ευθύνης.