ΔΠΔ: Οι κυρώσεις των ΗΠΑ δεν θα αλλάξουν τον χειρισμό των υποθέσεων του δικαστηρίου

Η πρόεδρος του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ), Τομόκο Ακάνε, δήλωσε τη Δευτέρα 1 Δεκεμβρίου ότι οι κυρώσεις που επέβαλαν οι ΗΠΑ σε ανώτερους αξιωματούχους του δικαστηρίου διαταράσσουν την προσωπική τους ζωή, αλλά τόνισε ότι το ίδρυμα δεν θα υποκύψει σε εξωτερικές πιέσεις. Η δήλωση αυτή, όπως μεταδίδει το Reuters, έγινε κατά την ετήσια συνάντηση του διοικητικού οργάνου του ΔΠΔ στη Χάγη.

Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας κλιμακούμενης έντασης μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, καθώς οι ΗΠΑ έχουν εκφράσει επανειλημμένα την αντίθεσή τους σε έρευνες που αφορούν Αμερικανούς πολίτες ή συμμάχους τους. Το παρασκήνιο της υπόθεσης χρονολογείται από την ίδρυση του ΔΠΔ το 2002, όταν οι ΗΠΑ αρνήθηκαν να επικυρώσουν τη Συνθήκη της Ρώμης, εκφράζοντας ανησυχίες για την πιθανότητα πολιτικά υποκινούμενων διώξεων κατά του προσωπικού τους.

Η αμερικανική πίεση και η στάση του ΔΠΔ

Η κυβέρνηση του πρώην προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, επέβαλε στοχευμένες κυρώσεις σε εννέα αξιωματούχους του ΔΠΔ, συμπεριλαμβανομένων εισαγγελέων και δικαστών, νωρίτερα φέτος. Οι κυρώσεις αυτές αποτελούν αντίποινα για τις έρευνες του δικαστηρίου σε φερόμενα ισραηλινά εγκλήματα πολέμου, καθώς και σε υποψίες εγκλημάτων στο Αφγανιστάν, οι οποίες αρχικά εξέταζαν και ενέργειες αμερικανικών στρατευμάτων. Πηγές αναφέρουν ότι η Ουάσιγκτον εξετάζει επίσης την επιβολή κυρώσεων κατά ολόκληρου του δικαστηρίου. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως αναφέρθηκε πρόσφατα, έχει προειδοποιήσει τον Τραμπ για τις προθέσεις του σχετικά με εγκλήματα πολέμου, υπογραμμίζοντας τη σοβαρότητα του θέματος. Η ΕΕ προειδοποιεί τον Τραμπ: Δεν μπορείτε να δώσετε χάρη στον Πούτιν για εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία.

Οι επιπτώσεις των κυρώσεων στην προσωπική ζωή των αξιωματούχων

Η πρόεδρος Τομόκο Ακάνε υπογράμμισε ότι οι κυρώσεις έχουν διαταράξει την οικογενειακή ζωή των αξιωματούχων που στοχοποιήθηκαν και έχουν προκαλέσει προβλήματα στις οικονομικές τους συναλλαγές, ακόμη και σε κράτη μέλη του ΔΠΔ στην Ευρώπη. Οι κυρώσεις προβλέπουν το πάγωμα τυχόν περιουσιακών στοιχείων που μπορεί να έχουν τα άτομα στις ΗΠΑ και ουσιαστικά τους αποκόπτουν από το αμερικανικό χρηματοπιστωτικό σύστημα, με το οποίο σχεδόν όλες οι διεθνώς δραστηριοποιούμενες τράπεζες έχουν στενές σχέσεις.

Οι υποθέσεις που προκάλεσαν την αντίδραση των ΗΠΑ

Το ΔΠΔ έχει εκδώσει εντάλματα σύλληψης για τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον πρώην υπουργό Άμυνας Γιοάβ Γκάλαντ, καθώς και για στελέχη της παλαιστινιακής μαχητικής οργάνωσης Χαμάς, για φερόμενα εγκλήματα που διαπράχθηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου στη Γάζα. Όλοι έχουν αρνηθεί τις κατηγορίες που αναφέρονται στα εντάλματα. Οι εισαγγελείς του ΔΠΔ κατηγόρησαν πρόσφατα και έναν ηγέτη πολιτοφυλακής για βασανιστήρια, αναδεικνύοντας το εύρος των υποθέσεων που χειρίζεται το δικαστήριο. ΔΠΔ: Εισαγγελείς κατηγορούν ηγέτη πολιτοφυλακής για βασανιστήρια σε φυλακή. Επίσης, το ΔΠΔ απέρριψε πρόσφατα αίτημα αποφυλάκισης του πρώην προέδρου των Φιλιππίνων, Ροντρίγκο Ντουτέρτε, ο οποίος παραμένει υπό κράτηση στη Χάγη. ΔΠΔ: Απορρίφθηκε το αίτημα αποφυλάκισης του πρώην προέδρου των Φιλιππίνων Ντουτέρτε.

Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η συνεχής πίεση από ισχυρές χώρες, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, υπονομεύει την αρχή της ανεξαρτησίας των διεθνών δικαστικών θεσμών και δημιουργεί ένα επικίνδυνο προηγούμενο για τη διεθνή δικαιοσύνη. Αναλυτές διεθνούς δικαίου εκφράζουν την ανησυχία τους ότι τέτοιες ενέργειες μπορεί να αποθαρρύνουν τη συνεργασία κρατών με το ΔΠΔ, παρεμποδίζοντας την ικανότητά του να διερευνά και να διώκει σοβαρά εγκλήματα.

Το μέλλον του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου

Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο ιδρύθηκε το 2002 βάσει μιας συνθήκης που του παρέχει δικαιοδοσία να διώκει γενοκτονίες, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και εγκλήματα πολέμου, τα οποία διαπράχθηκαν είτε από πολίτη κράτους μέλους είτε έλαβαν χώρα στο έδαφος κράτους μέλους. Παρά τις πιέσεις και τις προσωπικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι αξιωματούχοι του, το δικαστήριο δηλώνει αποφασισμένο να συνεχίσει απρόσκοπτα το έργο του, διασφαλίζοντας την εφαρμογή του διεθνούς δικαίου και την απόδοση δικαιοσύνης.