- Ο Αρχιεπίσκοπος Αρσάκ Χατσατριάν συνελήφθη στην Αρμενία για κατηγορίες ναρκωτικών που χρονολογούνται από το 2018.
- Η σύλληψη εντάσσεται σε μια ευρύτερη ρήξη μεταξύ της κυβέρνησης Πασινιάν και της Αρμενικής Εκκλησίας.
- Η Εκκλησία καταδικάζει τη σύλληψη ως πολιτικά υποκινούμενη, καθώς και άλλες διώξεις κληρικών.
- Η ένταση προέρχεται από τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με το Αζερμπαϊτζάν και τις επικείμενες εκλογές.
- Η κρίση διχάζει τον κλήρο και θέτει ερωτήματα για τον ρόλο της Εκκλησίας στην πολιτική ζωή.
Ένας υψηλόβαθμος κληρικός της Αρμενικής Εκκλησίας, ο Αρχιεπίσκοπος Αρσάκ Χατσατριάν, τέθηκε σε προσωρινή κράτηση για δύο μήνες την Παρασκευή, κατηγορούμενος ότι τοποθέτησε ναρκωτικά σε διαδηλωτές πριν από επτά χρόνια. Η σύλληψη, όπως μεταδίδει το Reuters, έρχεται εν μέσω μιας διευρυνόμενης ρήξης μεταξύ της εκκλησίας και του κράτους, η οποία έχει οδηγήσει σε πολλές συλλήψεις κληρικών φέτος.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας κλιμακούμενης έντασης μεταξύ της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Νικολ Πασινιάν και της Αρμενικής Αποστολικής Εκκλησίας, η οποία έχει τις ρίζες της στον χειρισμό των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων με το Αζερμπαϊτζάν. Η διαμάχη αφορά κυρίως τις προσπάθειες για τον τερματισμό δεκαετιών σύγκρουσης μεταξύ των δύο γειτόνων του Νοτίου Καυκάσου, με την Εκκλησία να επικρίνει έντονα τις κινήσεις της κυβέρνησης.
Η σύλληψη και οι κατηγορίες κατά του Αρχιεπισκόπου Χατσατριάν
Ο Αρχιεπίσκοπος Αρσάκ Χατσατριάν, ηγετική φυσιογνωμία του διοικητικού οργάνου της Εκκλησίας και βασικός σύμμαχος του ανώτατου κεφαλής της, Καθολικού Καρεκίν Β’, συνελήφθη την Παρασκευή. Οι κατηγορίες αφορούν την τοποθέτηση ναρκωτικών σε άτομα που διαδήλωναν το 2018 κατά του Καθολικού Καρεκίν Β’. Ο δικηγόρος του Χατσατριάν χαρακτήρισε τις κατηγορίες ως «παράλογες» σε ανάρτησή του στο Facebook, ενώ η Εκκλησία καταδίκασε τη σύλληψη ως πολιτικά υποκινούμενη και ζήτησε την άμεση απελευθέρωσή του.
Η κλιμάκωση της έντασης και οι άλλες συλλήψεις
Η σύλληψη του Αρχιεπισκόπου Χατσατριάν δεν είναι μεμονωμένο περιστατικό. Από το καλοκαίρι, αρκετοί επιφανείς κληρικοί έχουν συλληφθεί με την κατηγορία της απόπειρας υποκίνησης βίαιου πραξικοπήματος κατά του Πασινιάν, ο οποίος αναμένεται να αντιμετωπίσει κοινοβουλευτικές εκλογές τον Ιούνιο του επόμενου έτους. Μεταξύ αυτών, ο Αρχιεπίσκοπος Μικαέλ Ατζαπαχιάν φυλακίστηκε για δύο χρόνια τον Οκτώβριο, ενώ ο Αρχιεπίσκοπος Μπαγκράτ Γκαλστανιάν, ο οποίος ηγήθηκε διαδηλώσεων κατά του Πασινιάν πέρυσι για εδαφικές παραχωρήσεις στο Αζερμπαϊτζάν, αναμένει δίκη με την κατηγορία της συνωμοσίας για πραξικόπημα. Η Εκκλησία έχει απορρίψει ευρέως αυτές τις διώξεις ως πολιτικά υποκινούμενες, μια θέση που ενισχύει την αίσθηση της κλιμακούμενης αντιπαράθεσης.
Οι αναλυτές επισημαίνουν ότι η συνεχιζόμενη σύγκρουση μεταξύ της κυβέρνησης και της Εκκλησίας έχει δημιουργήσει ένα βαθύ διχασμό εντός του κλήρου, με μια ομάδα υψηλόβαθμων επισκόπων να απαιτεί πρόσφατα την παραίτηση του Καθολικού Καρεκίν Β’. Αυτή η εσωτερική αναταραχή υπογραμμίζει την ευρεία διάσταση των απόψεων και την πίεση που ασκείται στην Αρμενική Εκκλησία, η οποία παραδοσιακά αποτελεί κεντρικό πυλώνα της αρμενικής ταυτότητας.
Πολιτικές προεκτάσεις και διχασμός
Η Αρμενία, ως η παλαιότερη επίσημα χριστιανική χώρα στον κόσμο με ιστορία που χρονολογείται από το 301 μ.Χ., βλέπει την Αποστολική της Εκκλησία να διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην εθνική της ταυτότητα. Η τρέχουσα αντιπαράθεση με την κυβέρνηση Πασινιάν, η οποία επιδιώκει την ολοκλήρωση ειρηνευτικής συμφωνίας με το Αζερμπαϊτζάν με την υποστήριξη των ΗΠΑ, έχει οδηγήσει σε σοβαρές κατηγορίες από κληρικούς για «υποχωρήσεις» προς το Μπακού και εκκλήσεις για παραίτηση του πρωθυπουργού. Αυτές οι κατηγορίες, σε συνδυασμό με τις συλλήψεις, δημιουργούν ένα πολιτικά φορτισμένο κλίμα, όπου η δικαιοσύνη και η πολιτική φαίνεται να αλληλοεπιδρούν στενά, όπως φαίνεται και σε άλλες περιπτώσεις στην ευρύτερη περιοχή, όπως η προφυλάκιση του ηγέτη της αντιπολίτευσης στο Αζερμπαϊτζάν για απόπειρα πραξικοπήματος, καθώς και η έφοδος της αστυνομίας στο σπίτι ηγέτη της αντιπολίτευσης στο Αζερμπαϊτζάν για την ίδια κατηγορία.
Η επόμενη μέρα για την Αρμενική Εκκλησία
Η συνεχιζόμενη κρίση θέτει σημαντικά ερωτήματα για το μέλλον της σχέσης εκκλησίας-κράτους στην Αρμενία και τον ρόλο της Εκκλησίας στην πολιτική ζωή της χώρας. Με τις κοινοβουλευτικές εκλογές να πλησιάζουν και τον διχασμό να βαθαίνει εντός του κλήρου, η ικανότητα της Αρμενικής Αποστολικής Εκκλησίας να διατηρήσει την ενότητά της και την επιρροή της δοκιμάζεται. Η έκβαση των νομικών διαδικασιών κατά των συλληφθέντων κληρικών, συμπεριλαμβανομένου του Αρχιεπισκόπου Χατσατριάν, αναμένεται να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του πολιτικού και θρησκευτικού τοπίου της Αρμενίας τους επόμενους μήνες.