- Η Αυστραλία εφαρμόζει σήμερα την απαγόρευση social media για άτομα κάτω των 16 ετών.
- Η eSafety Commissioner Τζούλι Ίνμαν Γκραντ απορρίπτει την «τεχνολογική εξαιρετικότητα» των πλατφορμών.
- Παρά τις αντιδράσεις, η Αυστραλία βλέπει κοινό μέτωπο με Αμερικανούς γονείς που ζητούν παρόμοια μέτρα.
- Όλες οι μεγάλες πλατφόρμες, όπως Meta και TikTok, έχουν δηλώσει ότι θα συμμορφωθούν.
- Η φήμη των εταιρειών αποτελεί ισχυρό κίνητρο για συμμόρφωση, σύμφωνα με την Ίνμαν Γκραντ.
Η ρυθμιστική αρχή της Αυστραλίας, αρμόδια για την παγκοσμίως πρωτοποριακή απαγόρευση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για ανηλίκους κάτω των 16 ετών, η οποία τίθεται σε ισχύ σήμερα Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου 2025, απέρριψε την «τεχνολογική εξαιρετικότητα» που προωθούν οι αμερικανικές πλατφόρμες. Η Επίτροπος eSafety, Τζούλι Ίνμαν Γκραντ, δήλωσε στο Reuters ότι βλέπει κοινό σκοπό με τους Αμερικανούς γονείς που επιθυμούν παρόμοια μέτρα προστασίας.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας παγκόσμιας προσπάθειας για τον περιορισμό των Big Tech και την προστασία των ανηλίκων από τους κινδύνους του διαδικτύου. Η Αυστραλία, με τη νέα της νομοθεσία, τοποθετείται στην πρωτοπορία των χωρών που αναζητούν τρόπους να ρυθμίσουν τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, αντιμετωπίζοντας τις ως οποιοδήποτε άλλο εισαγόμενο προϊόν που υπόκειται σε κανόνες ασφαλείας.
Η Αυστραλία απορρίπτει την «τεχνολογική εξαιρετικότητα»
Η Επίτροπος eSafety, Τζούλι Ίνμαν Γκραντ, υπογράμμισε ότι η Αυστραλία έχει κάθε δικαίωμα να περιορίζει την πρόσβαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, εφαρμόζοντας τους ίδιους κανόνες ασφαλείας που ισχύουν για οποιοδήποτε εισαγόμενο αγαθό. Η δήλωσή της αποτελεί σαφή απόρριψη της έννοιας της «τεχνολογικής εξαιρετικότητας», την οποία επικαλούνται κυρίως οι μεγάλες πλατφόρμες με έδρα τις ΗΠΑ. Η Ίνμαν Γκραντ, η οποία έχει εργαστεί στο παρελθόν σε ρόλους πολιτικής στη Microsoft και το Twitter, τόνισε ότι πολλοί Αμερικανοί γονείς εκφράζουν την επιθυμία για αντίστοιχες δικλείδες ασφαλείας στη χώρα τους.
Η αυστραλιανή νομοθεσία, η οποία επιβάλλει εταιρικά πρόστιμα έως και 49,5 εκατομμύρια δολάρια Αυστραλίας (33 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ) για μη συμμόρφωση, έχει προκαλέσει αντιδράσεις από κορυφαίες εταιρείες τεχνολογίας και ανώτερους νομοθέτες των ΗΠΑ. Μάλιστα, μια επιτροπή του Κογκρέσου των ΗΠΑ ζήτησε από την Ίνμαν Γκραντ να καταθέσει, χαρακτηρίζοντάς την «ξένο αξιωματούχο που αμφισβητεί την Πρώτη Τροπολογία». Ωστόσο, η ίδια επιμένει ότι «περισσότερα μας ενώνουν παρά μας χωρίζουν» με τους Αμερικανούς πολίτες.
Οι αντιδράσεις και η αμερικανική προοπτική
Παρά τις επίσημες αντιρρήσεις από ορισμένους κύκλους των ΗΠΑ, η Ίνμαν Γκραντ αναφέρει ότι ακούει από γονείς και ακτιβιστές στην Αμερική την επιθυμία για έναν «Επίτροπο eSafety» και μια κυβέρνηση που θα θέτει την ασφάλεια των εφήβων πάνω από τα κέρδη της τεχνολογίας. Αυτό το κλίμα υποδηλώνει μια αυξανόμενη παγκόσμια ανησυχία σχετικά με τις επιπτώσεις των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στον εκφοβισμό, τα προβλήματα εικόνας σώματος και τη ριζοσπαστικοποίηση, φαινόμενα που τροφοδοτούνται από συστήματα που αποσκοπούν στη «διατήρηση της προσκόλλησης μέσω της εξοργισμού», όπως χαρακτηριστικά ανέφερε.
Ενώ η Αυστραλία προχωρά με την εφαρμογή του νόμου, οι ΗΠΑ έχουν αντιμετωπίσει εμπόδια σε παρόμοιες προσπάθειες, με πολιτειακές πρωτοβουλίες να έχουν «παγώσει» λόγω νομικών προσφυγών. Η ομοσπονδιακή νομοθεσία των ΗΠΑ, η οποία περιλαμβάνει απαιτήσεις ασφαλείας για ανηλίκους αλλά όχι ελάχιστο όριο ηλικίας, δεν έχει ακόμη γίνει νόμος μετά από τρία χρόνια. Ωστόσο, η Ίνμαν Γκραντ σημείωσε ότι έχει συνεργαστεί με το Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας των ΗΠΑ για την ανάπτυξη εργαλείων κατά της διάδοσης υλικού σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών, ενώ ο νόμος Take It Down Act, που απαγορεύει τα deepfakes που δημιουργούνται με τεχνητή νοημοσύνη, «μιμείται σε μεγάλο βαθμό ό,τι κάνουμε εδώ και οκτώ χρόνια».
Ο αντίκτυπος και η σημασία της ρύθμισης
Η ίδια η Επίτροπος eSafety, Τζούλι Ίνμαν Γκραντ, υπογραμμίζει ότι η φήμη των πλατφορμών μπορεί να αποτελέσει ισχυρότερο κίνητρο για συμμόρφωση από την ίδια τη ρύθμιση. Αυτό το στοιχείο είναι κρίσιμο, καθώς όλες οι 10 πλατφόρμες που καλύπτονται από την απαγόρευση, συμπεριλαμβανομένων των Instagram της Meta, TikTok, Snapchat της Snap και YouTube της Alphabet, έχουν δηλώσει ότι θα συμμορφωθούν. Ωστόσο, η Ίνμαν Γκραντ αναγνώρισε την πρόκληση της επιβολής του νόμου σε περίπτωση παραβίασης, αλλά τόνισε ότι η «ζημιά στη φήμη» είναι συχνά ο κύριος λόγος για να πράξουν το σωστό.
Η Αυστραλία, με αυτή την κίνηση, καλεί σε αλλαγή στάσης τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τα «παραπλανητικά και επιβλαβή χαρακτηριστικά σχεδιασμού» που κρατούν τα παιδιά προσκολλημένα στις πλατφόρμες τους. Η απαγόρευση των social media για ανηλίκους έχει ήδη οδηγήσει σε μπλοκάρισμα λογαριασμών, ενώ η YouTube έχει ανακοινώσει τη συμμόρφωσή της. Η κίνηση αυτή έχει πυροδοτήσει παγκόσμια συζήτηση, με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να ζητά επίσης όρια ηλικίας.
Η επόμενη μέρα και οι διεθνείς προεκτάσεις
Η εφαρμογή της αυστραλιανής νομοθεσίας σηματοδοτεί μια νέα εποχή στη ρύθμιση του διαδικτύου και θέτει ένα προηγούμενο για άλλες χώρες. Ήδη, κυβερνήσεις από την Ευρώπη έως την Ασία έχουν εκφράσει την πρόθεσή τους να λάβουν παρόμοια μέτρα. Παρά τις ανησυχίες που έχουν εκφραστεί από εφήβους που προσέφυγαν στο Ανώτατο Δικαστήριο και άλλους που υποστηρίζουν ότι θα κάνει το διαδίκτυο πιο επικίνδυνο, η Αυστραλία παραμένει σταθερή στην πεποίθησή της ότι τα κράτη δικαιούνται να επιβάλλουν πρότυπα ασφαλείας σε όλα τα εισαγόμενα αγαθά, από αυτοκίνητα έως φάρμακα, και ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν αποτελούν εξαίρεση. Η Όπρα Γουίνφρεϊ έχει επίσης επαινέσει την απαγόρευση, τονίζοντας τη σημασία της για την κοινωνικοποίηση των νέων.
Πρακτικές συμβουλές για την ασφάλεια των παιδιών στα social media
- Ενημερώστε τα παιδιά σας για τους κινδύνους των social media, όπως ο εκφοβισμός και η παραπληροφόρηση.
- Θέστε όρια στον χρόνο χρήσης των συσκευών και των πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης.
- Ενεργοποιήστε τις ρυθμίσεις απορρήτου και ασφαλείας στις εφαρμογές που χρησιμοποιούν τα παιδιά σας.
- Ενθαρρύνετε την ανοιχτή επικοινωνία ώστε τα παιδιά να μοιράζονται τυχόν ανησυχίες ή προβλήματα που αντιμετωπίζουν online.
- Εξετάστε τη χρήση εργαλείων γονικού ελέγχου για την παρακολούθηση της διαδικτυακής δραστηριότητας, εφόσον κρίνεται απαραίτητο.