- Οι καταθέσεις στελεχών της ΑΔΑΕ αμφισβήτησαν την εις βάθος φύση των ελέγχων σε ΕΥΠ και Αγία Παρασκευή.
- Δεν ζητήθηκαν κατάλογοι προσωπικού ούτε ελέγχθηκαν υπολογιστές κατά τις αυτοψίες της ΑΔΑΕ.
- Ο πρώην υπάλληλος της Intellexa, Παναγιώτης Κούτσιος, δήλωσε άγνοια για λογισμικά παρακολούθησης.
- Οι πωλήσεις της Intellexa, σύμφωνα με τον Κούτσιο, αφορούσαν λογισμικό ανάλυσης δεδομένων και γίνονταν σε κυβερνητικούς φορείς του εξωτερικού.
- Η δίκη για τις υποκλοπές συνεχίζεται με την έδρα να αναζητά απαντήσεις σε κρίσιμα ερωτήματα διαφάνειας.
Η ακροαματική διαδικασία για την υπόθεση των παράνομων παρακολουθήσεων με το λογισμικό Predator συνεχίστηκε με τις καταθέσεις δύο στελεχών της ΑΔΑΕ και ενός πρώην υπαλλήλου της Intellexa. Οι μαρτυρίες έφεραν στο προσκήνιο σοβαρές αμφιβολίες σχετικά με την ουσιαστικότητα των ελέγχων που πραγματοποίησε η Ανεξάρτητη Αρχή σε παρόχους και κρατικές υπηρεσίες, ενώ ο πρώην εργαζόμενος της Intellexa δήλωσε άγνοια για λογισμικά παρακολούθησης.
Η υπόθεση των υποκλοπών, που έχει απασχολήσει έντονα το δημόσιο διάλογο, συνεχίζει να αποκαλύπτει πτυχές των διαδικασιών ελέγχου και της λειτουργίας των εμπλεκόμενων εταιρειών. Οι πρόσφατες καταθέσεις στη δίκη αναδεικνύουν κρίσιμα ερωτήματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα των θεσμικών οργάνων και την έκταση της διαφάνειας, δημιουργώντας ένα περισσότερο σύνθετο πλαίσιο κατανόησης των γεγονότων.
Οι αμφισβητούμενοι έλεγχοι της ΑΔΑΕ
Πρώτος κατέθεσε ο πρώην αντιπρόεδρος της ΑΔΑΕ, Μιχαήλ Σακκάς, ο οποίος υπηρέτησε από το 2016 έως το 2023. Ο κ. Σακκάς τόνισε ότι η ΑΔΑΕ πληροφορήθηκε για το παράνομο λογισμικό Predator μόνο μετά την καταγγελία του Νίκου Ανδρουλάκη, οπότε και διαπιστώθηκε η έκδοση διάταξης άρσης απορρήτου για δύο μήνες. Ο μάρτυρας ανέφερε ότι οι έλεγχοι στην ΕΥΠ και στις εγκαταστάσεις της Αγίας Παρασκευής δεν ήταν εις βάθος, καθώς οι επιθεωρητές περιορίστηκαν σε έναν χώρο αμφιθεάτρου, δεν ζητήθηκε κατάλογος προσωπικού, δεν έγινε έρευνα για πιθανά άλλα δωμάτια ή εξοπλισμό και δεν ελέγχθηκαν υπολογιστές.
Το δικαστήριο αντέδρασε έντονα στο γεγονός ότι, παρά την ελλιπή αυτοψία, η ΑΔΑΕ κατέληξε σε πόρισμα που δεν διαπίστωνε συνεργασία της ΕΥΠ με παράνομο λογισμικό. Ο Πρόεδρος της έδρας ρώτησε χαρακτηριστικά: «Έχει βγει ένα πόρισμα που απαλλάσσει την ΕΥΠ… Τι κάνατε… πήγατε για αναψυχή εκεί; Πού ξέρατε εάν σε παρακείμενο χώρο δεν υπήρχε κάτι; Τους ελέγξατε όλους τους χώρους; Πώς βγάλατε πόρισμα;». Ο μάρτυρας απάντησε ότι «μας είπανε…», με τον Πρόεδρο να αντιτείνει: «Εάν ήταν εμπλεκόμενοι αυτοί οι άνθρωποι θα σας το έλεγαν;».
Η κατάθεση του Δημήτρη Βέργαδου
Στη συνέχεια κατέθεσε ο Δημήτρης Βέργαδος, μέλος της ΑΔΑΕ και πανεπιστημιακός, ο οποίος σημείωσε ότι η Αρχή ελέγχει μόνο την τυπική ορθότητα της διαδικασίας άρσης απορρήτου και όχι τους λόγους ή το περιεχόμενο των επισυνδέσεων. Ο κ. Βέργαδος ανέφερε ότι «στη διάταξη παρακολούθησης του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη δεν διαπιστώθηκε κάτι παράτυπο», παρόλο που είχαν ζητηθεί περισσότερες πληροφορίες με δικαστική συνδρομή για τα παραπλανητικά SMS, χωρίς όμως να έχει ληφθεί απάντηση.
Ο κ. Βέργαδος περιέγραψε μια διαφορετική εικόνα από τον προηγούμενο μάρτυρα σχετικά με τον έλεγχο στην Αγία Παρασκευή. «Πήγαμε σε μεγάλο χώρο και δεν υπήρχαν υπολογιστές μέσα, μπήκαμε στο χώρο του αμφιθεάτρου. Αμέσως μετά μεταβήκαμε αιφνιδίως και στην ΕΥΠ. Δεν προέκυψε κάτι. Λέγαμε άνοιξε την πόρτα και άνοιγαν την πόρτα. Δεν βρήκαμε προσωπικό μέσα, ούτε υπολογιστές» είπε ο μάρτυρας. Ερωτηθείς εάν ζήτησε κατάλογο προσωπικού, απάντησε ότι «μας ανέφεραν ονόματα, τα περισσότερα καθηγητές, μία ομάδα εργασίας», ενώ για τη διαφορά με την κατάθεση του κ. Σακκά, σημείωσε: «Μία ομάδα ήμασταν και ο καθένας έχει την ευθύνη αυτού που λέει».
Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η διαφορά στις καταθέσεις των δύο στελεχών της ΑΔΑΕ, σε συνδυασμό με την ομολογία για την τυπική φύση των ελέγχων, δημιουργεί ένα κενό στην εποπτεία των άρσεων απορρήτου. Αυτό το κενό, σύμφωνα με τους αναλυτές, θα μπορούσε να επιτρέψει την παραβίαση θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών, καθώς η ουσία των παρακολουθήσεων δεν ελέγχεται επαρκώς.
Η μαρτυρία του πρώην υπαλλήλου της Intellexa
Τη σκυτάλη των μαρτυρικών καταθέσεων πήρε ο Παναγιώτης Κούτσιος, πρώην υπάλληλος της Intellexa στην Αθήνα, ο οποίος εργάστηκε στην εταιρεία από τον Απρίλιο του 2021 έως τον Μάιο του 2022 ως μηχανικός προπωλήσεων (pre-sales). Ο κ. Κούτσιος εξήγησε ότι το αντικείμενο της δουλειάς του αφορούσε αποκλειστικά λογισμικό με δυνατότητα ανάλυσης δεδομένων, φωτογραφιών και βίντεο για δημιουργία συνδέσεων, και δεν είχε γνώση άλλων προϊόντων ή λογισμικού παρακολούθησης.
«Δεν γνώριζα για άλλο λογισμικό εκτός από αυτό» ανάφερε, συμπληρώνοντας πως δεν είχε επαφή με κατηγορούμενους. Μάλιστα, δήλωσε ότι «για πρώτη φορά είδα στη δίκη τον κατά την κατηγορία ιδρυτή της Intellexa, Ταλ Ντίλιαν. Τα ονόματα των κατηγορουμένων τα έμαθα μετά. Τον κ. Ταλ τον γνώρισα στο δικαστήριο, του μίλησα κιόλας και του είπα ότι εργαζόμουν στην εταιρεία». Κατά τη διάρκεια της κατάθεσής του ανέφερε πως «οι πωλήσεις γίνονταν στο εξωτερικό, μιλούσαμε με κυβερνητικούς φορείς άλλων χωρών», αλλά πως «υπάρχουν ρήτρες και δεν μπορεί να αποκαλύψει με ποια κυβερνητικά στελέχη άλλων χωρών συναντιόταν στο εξωτερικό για την παρουσίαση του λογισμικού».
Οι αντιδράσεις και τα επόμενα βήματα
Οι καταθέσεις αυτές, ιδιαίτερα εκείνες των στελεχών της ΑΔΑΕ, αναμένεται να εντείνουν τον προβληματισμό σχετικά με τους μηχανισμούς ελέγχου των κρατικών υπηρεσιών και την προστασία του απορρήτου των επικοινωνιών. Η δίκη για τις παράνομες παρακολουθήσεις με το λογισμικό Predator συνεχίζεται, με την έδρα να επιδεικνύει ιδιαίτερη σχολαστικότητα στην εξέταση των μαρτύρων, αναζητώντας απαντήσεις σε κρίσιμα ερωτήματα που άπτονται της νομιμότητας και της διαφάνειας.
