- Φορολογικά κίνητρα για κατασκευαστές που μισθώνουν ακίνητα για 10+ έτη.
- Απαγόρευση νέων ΑΜΑ για βραχυχρόνιες μισθώσεις σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα.
- Διευκολύνσεις για μετατροπή παλιών επαγγελματικών κτιρίων σε κατοικίες.
- Νέο πρόγραμμα ανακαίνισης 400 εκατ. ευρώ για παλιά και κλειστά σπίτια το 2026.
- Επιστροφή δύο ενοικίων ετησίως σε δημόσιους λειτουργούς εκτός τόπου καταγωγής.
Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, παρουσίασε από το βήμα της Βουλής μια δέσμη έξι νέων δράσεων για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης, με στόχο την τόνωση της προσφοράς κατοικιών στην αγορά. Τα μέτρα περιλαμβάνουν φορολογικά κίνητρα για κατασκευαστές, διευκολύνσεις για μετατροπή παλιών κτιρίων, περιορισμούς στις βραχυχρόνιες μισθώσεις και ένα νέο πρόγραμμα ανακαίνισης ύψους 400 εκατ. ευρώ.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια των πιέσεων που δέχεται η αγορά ακινήτων, όπου η έλλειψη διαθέσιμων κατοικιών έχει εκτοξεύσει τις τιμές σε επίπεδα που ξεπερνούν ακόμη και την προ κρίσης περίοδο. Η κυβέρνηση επιχειρεί να παρέμβει δυναμικά, προσφέροντας κίνητρα τόσο σε ιδιώτες όσο και σε οικοδομικές επιχειρήσεις, με απώτερο σκοπό την αύξηση της προσφοράς και την εξομάλυνση των συνθηκών.
Νέα κίνητρα για την προσιτή στέγη
Μία από τις σημαντικότερες κινήσεις αφορά τη διαμόρφωση ενός νέου πλαισίου κινήτρων για την αύξηση των ιδιωτικών επενδύσεων στην προσιτή στέγη. Συγκεκριμένα, οι κατασκευαστές που θα ανεγείρουν νέα διαμερίσματα ή θα μετατρέπουν παλιά κτίρια σε οικιστικά και θα τα διατηρούν μισθωμένα για ελάχιστη διάρκεια 10 ετών, θα μπορούν να εκπίπτουν τα έσοδα των μισθωμάτων από τον φόρο εισοδήματός τους. Αυτό αναμένεται να δημιουργήσει ένα πρόσθετο κίνητρο για την κατασκευή κατοικιών προς ενοικίαση, πέραν της πώλησης, η οποία παραμένει η κυρίαρχη τάση στην αγορά.
Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η συγκεκριμένη παρέμβαση θα μπορούσε να αλλάξει το τοπίο των νέων κατασκευών, οι οποίες σήμερα απευθύνονται κυρίως σε υψηλά εισοδηματικά στρώματα ή σε ξένους αγοραστές. Η στόχευση σε ένα ευρύτερο κοινό, με προσιτά κόστη, είναι κρίσιμη για την επίλυση του προβλήματος.
Παρεμβάσεις σε βραχυχρόνιες μισθώσεις και ανακαινίσεις
Από το νέο έτος, θα δρομολογηθεί επίσης παρέμβαση για την ταχύτερη μετατροπή παλιών επαγγελματικών ή βιομηχανικών κτιρίων σε κατοικίες. Αυτή η διευκόλυνση αναμένεται να δώσει σημαντική ευκαιρία σε ιδιώτες, δεδομένου του υφιστάμενου επενδυτικού ενδιαφέροντος, ειδικά μέσω του προγράμματος της Χρυσής Βίζας, όπου το ελάχιστο απαιτούμενο ποσό για ακίνητα από αλλαγή χρήσης είναι 250.000 ευρώ, έναντι 800.000 ευρώ. Ωστόσο, σε αυτά τα ακίνητα απαγορεύεται η αξιοποίηση μέσω βραχυχρόνιων μισθώσεων.
Ειδικά ως προς τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε την επέκταση της απαγόρευσης έκδοσης νέου Αριθμού Μητρώου Ακινήτου (ΑΜΑ) στα ακίνητα του κέντρου της Θεσσαλονίκης. Αυτό το μέτρο ισχύει ήδη από τις αρχές του 2025 και θα συνεχιστεί και το 2026 στα τρία πρώτα διαμερίσματα του Δήμου Αθηναίων. Επιπλέον, για τα ακίνητα που έχουν ΑΜΑ και μεταπωλούνται, ο σχετικός αριθμός θα διαγράφεται αυτομάτως, επιτρέποντας στον νέο ιδιοκτήτη μόνο μακροχρόνιες μισθώσεις.
Για το 2026, προβλέπεται ένα νέο πρόγραμμα ανακαίνισης κατοικιών, ύψους 400 εκατ. ευρώ, το οποίο θα καλύπτει έως το 90% της δαπάνης ή έως 36.000 ευρώ. Το πρόγραμμα θα αφορά κατά προτεραιότητα παλιά και κλειστά σπίτια και θα χρηματοδοτεί εργασίες ανακαίνισης και ήπιες ενεργειακές αναβαθμίσεις, με υψηλά εισοδηματικά κριτήρια (35.000 ευρώ για κάθε ζευγάρι, προσαυξανόμενο κατά 5.000 ευρώ για κάθε παιδί). Ο στεγαστικός σχεδιασμός για το 2026 περιλαμβάνει επίσης την προκήρυξη δέκα δημοσίων ακινήτων και την κατασκευή 1.350 νέων κατοικιών σε ανενεργά στρατόπεδα.
Επιστροφή ενοικίων και στήριξη δημοσίων λειτουργών
Στο πλαίσιο των μέτρων, ανακοινώθηκε επίσης η επιστροφή δύο ενοικίων ετησίως (αντί για ένα) στους δημόσιους λειτουργούς, όπως εκπαιδευτικούς, γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό, που εργάζονται σε περιφέρεια άλλη από εκείνη της καταγωγής τους, ανεξάρτητα από το εισόδημά τους. Τέλος, θα χρηματοδοτηθούν τοπικά σχέδια αναβάθμισης δημοτικών κτιρίων σε απομακρυσμένες περιοχές, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν για τη στέγαση δημοσίων υπαλλήλων, ενισχύοντας την κοινωνική κατοικία.
Οι αντιδράσεις και τα επόμενα βήματα
Η δέσμη μέτρων, όπως παρουσιάστηκε από τον πρωθυπουργό, στοχεύει στην πολύπλευρη αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης, συνδυάζοντας φορολογικά κίνητρα, ρυθμιστικές παρεμβάσεις και προγράμματα στήριξης. Η αγορά αναμένει με ενδιαφέρον την εφαρμογή των μέτρων από το νέο έτος, καθώς και την αποτελεσματικότητά τους στη συγκράτηση των τιμών και την αύξηση της διαθεσιμότητας κατοικιών, ειδικά για τις μεσαίες και χαμηλότερες εισοδηματικές κατηγορίες.
Τι να προσέξετε με τα νέα στεγαστικά μέτρα
- Ενημερωθείτε για τα νέα φορολογικά κίνητρα αν είστε κατασκευαστής ή ιδιώτης με ακίνητα προς μίσθωση.
- Εξετάστε τις δυνατότητες μετατροπής παλιών επαγγελματικών κτιρίων σε κατοικίες, λαμβάνοντας υπόψη τους νέους κανονισμούς.
- Αν έχετε ακίνητο σε κέντρο πόλης, ελέγξτε τους νέους περιορισμούς στις βραχυχρόνιες μισθώσεις και την έκδοση ΑΜΑ.
- Δημόσιοι λειτουργοί που εργάζονται εκτός τόπου καταγωγής, να ενημερωθείτε για την επιστροφή των δύο ενοικίων.
- Παρακολουθήστε τις ανακοινώσεις για το πρόγραμμα ανακαίνισης του 2026, ειδικά αν έχετε παλιά ή κλειστά σπίτια.