- Επένδυση 103 βιλών και τουριστικού θερέτρου σχεδιάζεται στη Βλυχάδα Σαντορίνης.
- Το Υπουργείο Περιβάλλοντος διέκοψε τη διαβούλευση λόγω ανησυχιών για τη φέρουσα ικανότητα του νησιού.
- Η εταιρεία χρησιμοποιεί ΕΣΧΑΣΕ για παρέκκλιση από πολεοδομικές διατάξεις σε μη οικοδομήσιμη έκταση.
- Υπάρχει ιστορικό παράνομων παρεμβάσεων της εταιρείας σε προστατευόμενους γεωλογικούς σχηματισμούς του 2016.
- Η τοπική κοινωνία αντιτίθεται σε νέες τουριστικές κλίνες, ενώ το ΥΠΕΝ προωθεί νέες ζώνες.
Μια εταιρεία ζητεί άδεια για την ανέγερση ενός πολυτελούς τουριστικού θερέτρου με 103 βίλες, ξενοδοχείο και SPA σε μη οικοδομήσιμη έκταση δίπλα στην παραλία της Βλυχάδας στη Σαντορίνη. Η επένδυση προωθείται μέσω Ειδικού Στρατηγικού Σχεδίου (ΕΣΧΑΣΕ), το οποίο επιτρέπει την παρέκκλιση από την ισχύουσα νομοθεσία, ενώ η ίδια εταιρεία είχε εμπλακεί σε παράνομη διάνοιξη γεωλογικών σχηματισμών το 2016. Χθες, το Υπουργείο Περιβάλλοντος ζήτησε τη διακοπή της διαβούλευσης της μελέτης, ενόψει της ολοκλήρωσης του πολεοδομικού σχεδίου του νησιού.
Η εξέλιξη αυτή έρχεται σε μια περίοδο όπου η Σαντορίνη αντιμετωπίζει έντονες πιέσεις λόγω της υπερβολικής τουριστικής ανάπτυξης, με την τοπική κοινωνία να ζητά επίμονα να μην επιτραπεί ούτε μία νέα τουριστική κλίνη. Η χρήση του Ειδικού Στρατηγικού Σχεδίου (ΕΣΧΑΣΕ) για την προώθηση τέτοιων επενδύσεων αναδεικνύει την ευελιξία του νομοθετικού πλαισίου, αλλά ταυτόχρονα εγείρει ερωτήματα σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος και την τήρηση των πολεοδομικών κανόνων.
Η αμφιλεγόμενη επένδυση και το ΕΣΧΑΣΕ
Η εταιρεία «Αθηναίων Γη Α.Ε.», μέρος του επιχειρηματικού ομίλου του Γιάννη Βάλβη, με έδρα τη Ρουμανία, επιδιώκει την υλοποίηση της επένδυσης «Santorini Valvis Volcanic Spa». Το σχέδιο προβλέπει τη δημιουργία ενός νέου οικισμού 166 κλινών, ο οποίος θα αποτελείται από 67 υπέργειες και 16 υπόσκαφες βίλες, με δυνατότητα προσθήκης ακόμη 20, φτάνοντας τις 103 συνολικά βίλες. Επιπλέον, περιλαμβάνει 83 πισίνες, υπόγειο κτίριο SPA 2.500 τ.μ., κτίρια ξενοδοχειακών λειτουργιών, οινοποιείο, εμφιαλωτήριο, ελαιουργείο και πολυχώρο δραστηριοτήτων.
Η έκταση των 112 στρεμμάτων, όπου σχεδιάζεται η επένδυση, είναι μη οικοδομήσιμη και δεν έχει «πρόσωπο» σε αναγνωρισμένη οδό. Η αναγνώριση αυτή επιδιώκεται μέσω του ΕΣΧΑΣΕ, ενός προνομιακού πλαισίου που τροποποιεί όρους δόμησης και χρήσης γης κατά παρέκκλιση της νομοθεσίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι στον ίδιο χώρο έχουν ήδη ανεγερθεί το 2015-16 μία βίλα 400 τ.μ. και τρεις μικρότερες των 80 τ.μ., οι οποίες θα ενσωματωθούν στην επένδυση, παρά την έλλειψη αναγνωρισμένης οδού.
Η παρέμβαση του Υπουργείου Περιβάλλοντος
Σε μια κίνηση που προκάλεσε αίσθηση, το Υπουργείο Περιβάλλοντος παρενέβη στην υπόθεση. Ο γενικός διευθυντής Περιβαλλοντικής Πολιτικής, Κώστας Δημόπουλος, ζήτησε από τη Διεύθυνση Στρατηγικών Επενδύσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης να διακόψει τη διαδικασία διαβούλευσης της μελέτης. Ο λόγος είναι η ανάγκη για «συνολική αξιολόγηση των στρατηγικών επενδύσεων» και των λοιπών τουριστικών υποδομών, με βάση τη φέρουσα ικανότητα του νησιού, μέσω του πολεοδομικού σχεδίου που βρίσκεται σε φάση ολοκλήρωσης. Η παρέμβαση αυτή, ωστόσο, σημαίνει προς το παρόν μόνο μια χρονική αναβολή και όχι ουσιαστική απόφαση για την τύχη της επένδυσης.
Προτεινόμενο Το κτηματολόγιο θα εκδίδει οικοδομικές άδειες: Τι αλλάζει στον έλεγχο δόμησης
Νομικοί και περιβαλλοντικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η συνεχιζόμενη πίεση για τουριστική ανάπτυξη σε ήδη κορεσμένους προορισμούς, όπως η Σαντορίνη, θέτει σε κίνδυνο την ισορροπία μεταξύ οικονομικής μεγέθυνσης και περιβαλλοντικής προστασίας. Η ανάγκη για ολοκληρωμένα πολεοδομικά σχέδια που θα λαμβάνουν υπόψη τη φέρουσα ικανότητα των νησιών είναι επιτακτική, προκειμένου να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του τουριστικού προϊόντος και η ποιότητα ζωής των κατοίκων.
Το ιστορικό των παραβάσεων και οι αντιδράσεις
Η ίδια εταιρεία είχε επιδείξει έλλειψη σεβασμού στους ηφαιστειογενείς σχηματισμούς της Βλυχάδας το 2016, όταν διάνοιξε παράνομα μια υπόγεια σπηλιά για τη δημιουργία ξενοδοχείου. Η ενέργεια αυτή ήταν παράνομη, καθώς βρισκόταν εντός της ζώνης προστασίας των 150 μέτρων από την παραλία και «ξετρύπησε» τον βράχο στην όψη των γεωλογικών σχηματισμών. Η υπόθεση καταγγέλθηκε, πιστοποιήθηκε από επιθεωρητές περιβάλλοντος και η τρύπα «μπαζώθηκε», όπως είχε αναφερθεί τότε. Υπενθυμίζεται επίσης ότι κατά τη διαβούλευση του νέου διατάγματος προστασίας του νησιού, είχε αρχικά προταθεί αδόμητη ζώνη 500 μέτρων από την ακτή, η οποία τελικά μειώθηκε στα 150 μέτρα λόγω πιέσεων.
Η τοπική κοινωνία της Σαντορίνης εκφράζει μετ’ επιτάσεως την αντίθεσή της σε οποιαδήποτε νέα τουριστική κλίνη στο νησί, θεωρώντας ότι έχει ήδη φτάσει στα όριά του. Παρόλα αυτά, το ΥΠΕΝ στην πρόταση του πολεοδομικού σχεδίου προωθεί τη δημιουργία δύο νέων τουριστικών ζωνών, αγνοώντας τις τοπικές απαιτήσεις. Η επένδυση, σύμφωνα με τη μελέτη, υποστηρίζει ότι «διαθέτει όλες τις προϋποθέσεις» για να ενταχθεί αρμονικά στο περιβάλλον, προωθώντας τη γεωμορφολογική και πολιτιστική ταυτότητα της περιοχής, ισχυρισμοί που έρχονται σε αντίθεση με το παρελθόν της εταιρείας και τις ανησυχίες για την υπερδόμηση.
Η επόμενη μέρα για την τουριστική ανάπτυξη
Η παρέμβαση του Υπουργείου Περιβάλλοντος σηματοδοτεί μια πιθανή αλλαγή στην προσέγγιση των στρατηγικών επενδύσεων σε ευαίσθητες περιοχές. Η αναμονή για την ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδίου της Σαντορίνης αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για το μέλλον όχι μόνο της συγκεκριμένης επένδυσης, αλλά και της συνολικής τουριστικής ανάπτυξης του νησιού. Το ζήτημα της φέρουσας ικανότητας και η ανάγκη για ισορροπημένη ανάπτυξη παραμένουν στο επίκεντρο, καθώς η Σαντορίνη καλείται να διαχειριστεί τη φήμη της ως παγκόσμιου προορισμού με σεβασμό στο μοναδικό της τοπίο και τους κατοίκους της.
