- Πρόστιμα άνω του 1,3 εκατ. ευρώ επιβλήθηκαν σε εργολάβους ντελίβερι για αδήλωτη εργασία.
- Η Επιθεώρηση Εργασίας εντόπισε τη συστηματική χρήση ενός ID από πολλαπλούς διανομείς.
- Η πρακτική αυτή δημιουργεί αθέμιτο ανταγωνισμό και θέτει ζητήματα ασφάλειας για τους καταναλωτές.
- Συνδικαλιστικές οργανώσεις καταγγέλλουν παρακρατήσεις αμοιβών και πιέζουν για την εφαρμογή της νομοθεσίας.
Η Επιθεώρηση Εργασίας επέβαλε πρόστιμα άνω του 1,3 εκατ. ευρώ σε εργολαβικές εταιρείες διανομής, κυρίως στον τομέα της εστίασης, μετά από 2.100 ελέγχους που διενεργήθηκαν το διάστημα 2024-2025. Το μεγαλύτερο ποσοστό των παραβάσεων αφορούσε αδήλωτη εργασία, με τους επιθεωρητές να εντοπίζουν τη συστηματική χρήση ενός ID από πολλαπλούς διανομείς, κυρίως μετανάστες, για την αποφυγή της νόμιμης ασφάλισης και φορολόγησης.
Η αποκάλυψη ενός συγκεκριμένου μοτίβου αδήλωτης εργασίας στον κλάδο των διανομών, ιδίως στην εστίαση, αποτελεί συνέχεια μιας ευρύτερης προσπάθειας των αρχών να αντιμετωπίσουν την παραβατικότητα στην αγορά εργασίας. Αυτή η εξέλιξη έρχεται σε μια περίοδο που η ζήτηση για υπηρεσίες ντελίβερι έχει εκτοξευθεί, δημιουργώντας ένα περιβάλλον όπου ορισμένες εταιρείες εκμεταλλεύονται την ανάγκη για εργασία, παρακάμπτοντας τις νόμιμες διαδικασίες.
Το φαινόμενο της αδήλωτης εργασίας και η μέθοδος του ID
Οι επιθεωρητές Εργασίας εντόπισαν ένα συγκεκριμένο μοτίβο όπου διανομείς, συχνά μετανάστες, εργάζονταν χρησιμοποιώντας το ID κάποιου άλλου, έναν κωδικό που δηλώνεται στην πλατφόρμα. Αυτή η πρακτική επιτρέπει σε δύο ή και τρία άτομα να εργάζονται με τον ίδιο κωδικό, εμφανιζόμενοι στο σύστημα ως ένας εργαζόμενος, ακόμα και σε συνεχόμενες βάρδιες. Όπως αναφέρουν στην «Καθημερινή» πηγές της Επιθεώρησης, αποφασίστηκε η επιβολή του υψηλότερου προστίμου, 10.500 ευρώ, για αδήλωτη εργασία στο όνομα του ατόμου στο οποίο είναι καταχωρισμένο το ID, ώστε να τιμωρείται ο εργοδότης και όχι ο εργαζόμενος.
Το φαινόμενο αυτό είναι «κοινό μυστικό» του επαγγέλματος, όπως παραδέχθηκε ο Γιώργος Στεφανάκης, πρόεδρος του Συνδικάτου Επισιτισμού-Τουρισμού και ο ίδιος διανομέας. Ο κ. Στεφανάκης εξήγησε ότι αυτή η πρακτική εφαρμόζεται από εταιρείες διαχείρισης στόλου, οι οποίες παρέχουν οδηγούς στις διαδικτυακές πλατφόρμες διανομής φαγητού. Ορισμένες από αυτές τις εταιρείες, πολλές εκ των οποίων είναι πακιστανικής και ελληνικής ιδιοκτησίας, απασχολούν ανασφάλιστους μετανάστες. Το συνδικάτο έχει ήδη προχωρήσει σε καταγγελίες στην Επιθεώρηση Εργασίας αναδεικνύοντας την πρακτική αυτή.
Οι επιπτώσεις και οι αντιδράσεις των πλατφορμών
Προτεινόμενο Επαναφορά συλλογικών συμβάσεων εργασίας: Τι αλλάζει για μισθούς και εργασιακούς όρους
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές και τους συνδικαλιστές είναι όχι μόνο η αθέμιτη εκμετάλλευση των εργαζομένων, αλλά και ο αθέμιτος ανταγωνισμός που δημιουργείται για τους αυτοαπασχολούμενους διανομείς. Ο Χάρης Μανώλης, πρόεδρος στο Σωματείο Αυτοαπασχολούμενων Διανομέων & Τροφίμων Αττικής, επισήμανε ότι οι εργολάβοι αυτοί, μη επιβαρυνόμενοι με τα νόμιμα φορολογικά και ασφαλιστικά έξοδα, μπορούν να αναλαμβάνουν μεγαλύτερο μερίδιο παραγγελιών. Πέρα από την αδήλωτη εργασία, κάποιες εργολαβικές εταιρείες κατηγορούνται και για παρακράτηση μέρους των αμοιβών των διανομέων, με ποσοστά που κυμαίνονται από 15% έως 30%, ανάλογα με την ευαλωτότητα του κάθε εργαζομένου.
Επιπλέον, τίθεται σοβαρό ζήτημα ασφάλειας για τους καταναλωτές, καθώς ο πελάτης μπορεί να παραλάβει την παραγγελία από άτομο του οποίου το ονοματεπώνυμο δεν εμφανίζεται πουθενά και δεν γνωστοποιείται στην πλατφόρμα. Η «Καθημερινή» επικοινώνησε με τη διαδικτυακή πλατφόρμα διανομής Wolt, η οποία επισήμανε ότι δεν έχει δεχθεί σχετικές καταγγελίες, παρότι διαθέτει κανάλι επικοινωνίας 24/7 για τους συνεργάτες της. Η Wolt τόνισε ότι ελέγχει δειγματοληπτικά τη συμμόρφωση των συνεργατών και των εταιρειών διαχείρισης στόλου, και όπου προκύπτουν σοβαρές ενδείξεις παραβάσεων, προχωρά σε διακοπή συνεργασίας, όπως έχει πράξει και στο παρελθόν.
Η επόμενη μέρα για τους διανομείς και τις πλατφόρμες
Η Επιθεώρηση Εργασίας αναμένεται να εντατικοποιήσει τους ελέγχους της, εστιάζοντας σε αυτές τις «μαύρες τρύπες» της αγοράς εργασίας. Η επιβολή υψηλών προστίμων στοχεύει στην αποτροπή τέτοιων πρακτικών και στην προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων. Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις, όπως το Συνδικάτο Επισιτισμού-Τουρισμού, θα συνεχίσουν να πιέζουν για την πλήρη εφαρμογή της νομοθεσίας και την εξάλειψη της αδήλωτης εργασίας, η οποία επηρεάζει αρνητικά και τις συντάξεις. Η συνεργασία μεταξύ των αρχών, των πλατφορμών και των συνδικάτων είναι κρίσιμη για τη διαμόρφωση ενός δίκαιου και ασφαλούς εργασιακού περιβάλλοντος για όλους τους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα.
Τι πρέπει να γνωρίζουν διανομείς και καταναλωτές
- Διανομείς: Καταγγείλτε άμεσα οποιοδήποτε φαινόμενο αδήλωτης εργασίας ή παρακράτησης αμοιβών στην Επιθεώρηση Εργασίας ή στο συνδικάτο σας.
- Διανομείς: Αποφύγετε τη χρήση ξένων IDs ή την παροχή του δικού σας ID σε τρίτους, καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε νομικές κυρώσεις για τον εργοδότη.
- Καταναλωτές: Εάν έχετε αμφιβολίες για την ταυτότητα του διανομέα, επικοινωνήστε με την πλατφόρμα διανομής για επιβεβαίωση.
- Εργοδότες: Βεβαιωθείτε ότι τηρείτε πλήρως την εργατική νομοθεσία, δηλώνοντας όλους τους εργαζομένους και καταβάλλοντας τις νόμιμες αμοιβές και ασφαλιστικές εισφορές.
