- Η Αττική κηρύχθηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω σοβαρής λειψυδρίας.
- Ο ταμιευτήρας του Μόρνου είναι άδειος κατά τα τρία τέταρτα, δείχνοντας ακραία ξηρασία.
- Η ΕΥΔΑΠ ζητά επιτάχυνση έργων υδροδότησης και ενεργοποίηση νέων γεωτρήσεων.
- Το πρόγραμμα «Εύρυτος» θεωρείται κρίσιμο για τη μακροπρόθεσμη υδροδότηση της Αττικής.
- Το Δημόσιο έχει την υποχρέωση να παρέχει επαρκείς ποσότητες αδιύλιστου νερού στην ΕΥΔΑΠ.
Η Αττική κηρύχθηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω της δραματικής λειψυδρίας, με τον ταμιευτήρα του Μόρνου να είναι άδειος κατά τα τρία τέταρτα. Η εξέλιξη αυτή έρχεται έπειτα από επιστολές της ΕΥΔΑΠ προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος και τη ΡΑΑΕΥ, οι οποίες αποκαλύπτουν πως η πρωτεύουσα διανύει τη δεύτερη πιο ακραία ξηρασία από το 1994.
Η κήρυξη της Αττικής σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, μια απόφαση που έρχεται ως συνέχεια της θετικής γνωμοδότησης της ΡΑΑΕΥ, αποτελεί κομβική εξέλιξη στην αντιμετώπιση του υδατικού προβλήματος της πρωτεύουσας. Το παρασκήνιο αυτής της απόφασης αποκαλύπτει την κλιμακούμενη ανησυχία των αρμόδιων φορέων, καθώς η τρέχουσα υδρολογική εικόνα είναι η πλέον δυσμενής των τελευταίων δεκαετιών, απαιτώντας άμεσες και συντονισμένες ενέργειες για τη θωράκιση της υδροδότησης.
Η δραματική εικόνα των ταμιευτήρων της Αττικής
Όπως αποκαλύπτει η «Κ», η ΕΥΔΑΠ στις επιστολές της προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος και τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), τονίζει ότι ακόμα και με τριπλασιασμό των εισροών νερού, θα χρειαστούν έξι χρόνια για να φτάσουν οι ταμιευτήρες στα επίπεδα του 2021. Αυτό υπογραμμίζει το μέγεθος του προβλήματος, καθώς τα αποθέματα νερού στους ταμιευτήρες της πρωτεύουσας έχουν υποστεί συστηματική και σημαντική μείωση από το υδρολογικό έτος 2022-23 και εφεξής.
Η μείωση αυτή οφείλεται σε έναν συνδυασμό παραγόντων: την μείωση του ετήσιου ύψους βροχοπτώσεων κατά περίπου 25%, την αύξηση του ετήσιου ύψους εξάτμισης κατά 15%, αλλά και την αύξηση της κατανάλωσης κατά περίπου 6% (από 399,14 εκατ. κυβικά το 2021 σε 410,13 εκατ. κυβικά το 2024). Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα κρίσιμη, με τον Εύηνο να έχει μόλις 47 εκατ. κυβικά από 137,6 εκατ., τον Μόρνο 175 εκατ. από 747,6 εκατ., την Υλίκη 163 εκατ. από 551,5 εκατ. και τον Μαραθώνα 18 εκατ. από 42,8 εκατ. κυβικά.
Η ανάλυση του ΕΜΠ και η ανάγκη για άμεσα έργα
Σύμφωνα με την υδρολογική ανάλυση του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) για τις απορροές της τελευταίας τριετίας, καταγράφεται ο πλέον δυσμενής δείκτης SRI (-2,01), που υποδηλώνει ακραία ξηρασία. Αυτό το εύρημα επιβεβαιώνει ότι η Αττική διανύει το δεύτερο πιο σημαντικό επεισόδιο έμμονης ξηρασίας των τελευταίων δεκαετιών, μετά την περίοδο 1988-1994. Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η κήρυξη εκτάκτου ανάγκης είναι απαραίτητη για να επιταχυνθούν οι διαδικασίες υλοποίησης τόσο των μεσοπρόθεσμων έργων θωράκισης της υδροδότησης όσο και του προγράμματος «Εύρυτος».
Προτεινόμενο Χιλιάδες δικαιούχοι δεν πληρώθηκαν την επιστροφή ενοικίου: Η εξήγηση του Ομήρου Τσάπαλου
Η ΕΥΔΑΠ έχει ήδη ξεκινήσει τη λειτουργία υποστηρικτικών γεωτρήσεων στη Μαυροσουβάλα (32 εκατ. κυβικά ετησίως) και έχει μειώσει κατά 70% την οικολογική παροχή του Ευήνου (22 εκατ. κυβικά ετησίως). Παράλληλα, βρίσκονται σε εξέλιξη η ενεργοποίηση των γεωτρήσεων Ούγγρων έως τον Μάρτιο του 2026 (50 εκατ. κυβικά ετησίως) και η πραγματοποίηση 17 γεωτρήσεων στον βοιωτικό Κηφισό, που θα ολοκληρωθεί τον Μάρτιο του 2027 (45 εκατ. κυβικά ετησίως). Εκτιμάται επίσης ότι θα προστεθεί μια μείωση της κατανάλωσης κατά 5% μέσω καμπάνιας ευαισθητοποίησης.
Οι αντιδράσεις και τα επόμενα βήματα
Η ΕΥΔΑΠ, στην αλληλογραφία της με τη ΡΑΑΕΥ, η οποία γνωμοδότησε θετικά στο αίτημα, σημειώνει ότι τα αποθέματα των τεσσάρων ταμιευτήρων μειώθηκαν κατά 32,2 εκατ. κυβικά από τις αρχές Οκτωβρίου έως τις 11 Νοεμβρίου, δηλαδή κατά 768.500 κυβικά ημερησίως. Η εταιρεία εκφράζει επίσης αμφιβολία για τον τρόπο υπολογισμού των «κύκλων» των βροχοπτώσεων, καθώς αυτός «έχει πλέον αμφισβητηθεί διεθνώς», υποδεικνύοντας την ανάγκη για αναθεωρημένες μεθοδολογίες.
Παράλληλα, η ΕΥΔΑΠ υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με τη σύμβασή της με το ελληνικό Δημόσιο (2.2.2022), το Δημόσιο έχει την υποχρέωση να παρέχει επαρκείς ποσότητες αδιύλιστου νερού για την κάλυψη των αναγκών των καταναλωτών. Αυτό υπογραμμίζει την κεντρική ευθύνη του κράτους στην αντιμετώπιση της λειψυδρίας, πέρα από τις ενέργειες της εταιρείας.
Η επόμενη μέρα για την υδροδότηση της Αττικής
Η κήρυξη της Αττικής σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης ανοίγει τον δρόμο για την ταχύτερη υλοποίηση κρίσιμων έργων, όπως το πρόγραμμα «Εύρυτος», το οποίο προβλέπει την εκτροπή δύο ποταμών της Ευρυτανίας στον Εύηνο και θεωρείται ότι θα λύσει το θέμα της υδροδότησης για τα επόμενα 30 χρόνια. Η άμεση προτεραιότητα είναι η διασφάλιση της επάρκειας νερού μεσοπρόθεσμα, ενώ μακροπρόθεσμα απαιτείται μια συνολική στρατηγική προσαρμογής στις κλιματικές αλλαγές και στις νέες υδρολογικές συνθήκες.
Πώς να συμβάλετε στην εξοικονόμηση νερού
- Περιορίστε τη διάρκεια του ντους και κλείνετε τη βρύση κατά το σαπούνισμα.
- Χρησιμοποιείτε το πλυντήριο πιάτων και ρούχων μόνο όταν είναι γεμάτο.
- Ελέγχετε τακτικά τις βρύσες και τις σωληνώσεις για διαρροές.
- Ποτίζετε τον κήπο νωρίς το πρωί ή αργά το βράδυ για να μειώσετε την εξάτμιση.
- Μην αφήνετε τη βρύση να τρέχει άσκοπα κατά το πλύσιμο των δοντιών ή το ξύρισμα.
