Λάρισα: Η τραγωδία των κτηνοτρόφων που έχασαν χιλιάδες ζώα από την ευλογιά

Σε μια πρωτοφανή καταστροφή οδηγήθηκαν περίπου 100 κτηνοτρόφοι στον Δήμο Κιλελέρ της Λάρισας, καθώς έχασαν χιλιάδες αιγοπρόβατα από τον ιό της ευλογιάς τους τελευταίους μήνες. Η ασθένεια, που μόλυνε και θανάτωσε τα κοπάδια τους από τον Ιούνιο έως τον Αύγουστο, έχει προκαλέσει τεράστια οικονομική και ψυχολογική οδύνη, αναγκάζοντάς τους να αγοράζουν πλέον γάλα από το σούπερ μάρκετ.

Η απώλεια χιλιάδων αιγοπροβάτων στην περιοχή της Λάρισας, λόγω της επιδημίας ευλογιάς, αποτελεί μια σοβαρή κρίση για τον πρωτογενή τομέα και ειδικότερα για την παραγωγή της φέτας ΠΟΠ, ενός προϊόντος που αποτελεί σημαντικό εξαγωγικό κεφάλαιο για την Ελλάδα. Αυτή η εξέλιξη έρχεται να προστεθεί σε μια σειρά προκλήσεων που αντιμετωπίζει η ελληνική κτηνοτροφία, αναδεικνύοντας την ανάγκη για ενισχυμένη πρόληψη και άμεση αντίδραση σε τέτοια φαινόμενα.

Η καταστροφή από την ευλογιά και η απώλεια των κοπαδιών

Στον Δήμο Κιλελέρ της Λάρισας, η εικόνα είναι αποκαρδιωτική. Περίπου 100 κτηνοτρόφοι βλέπουν τα κοπάδια τους να εξαφανίζονται, καθώς ο ιός της ευλογιάς μόλυνε και θανάτωσε σταδιακά τα ζώα τους μέσα σε τρεις μήνες, από τον Ιούνιο έως τον Αύγουστο. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν ο Τάσος Γαργαλάς από το Καλαμάκι, ο οποίος είχε 700 ζώα, ο Μανώλης Παπαοικονόμου από τον Πλατύκαμπο με 1.100 ζώα, ο Βασίλης Δημητρίου με 1.500 ζώα και ο Γιώργος Τασιούλης με 900 ζώα στην ίδια περιοχή. Όπως αναφέρει ο Γιώργος Τασιούλης στην Καθημερινή, «όπου και να γυρίσεις το μάτι σου, δεν υπάρχει ζωντανό πρόβατο ή κατσίκι. Μας έμειναν μόνο δύο σκυλιά ζωντανά». Οι κτηνοτρόφοι αυτοί προμήθευαν με γάλα τυροκομικές μονάδες για την παραγωγή φέτας ΠΟΠ, μια δραστηριότητα που έχει πλέον διακοπεί βίαια.

Ο οικονομικός και ψυχολογικός αντίκτυπος στους κτηνοτρόφους

Η απώλεια των ζώων έχει επιφέρει τεράστιο οικονομικό βάρος στους κτηνοτρόφους, οι οποίοι προσπαθούν να ανταπεξέλθουν στις οφειλές τους. Τα τηλεφωνήματα αφορούν πλέον δάνεια στην τράπεζα, χρέη για ζωοτροφές, κτηνιάτρους, ακόμη και ενοίκια για τα παιδιά που σπουδάζουν. Η φράση «πρώτα τρώμε και μετά πληρώνουμε ό,τι μπορούμε» περιγράφει την οδυνηρή πραγματικότητα που βιώνουν. Η ψυχολογική διάσταση της καταστροφής είναι εξίσου σοβαρή. Ο Τάσος Γαργαλάς περιγράφει με δάκρυα στα μάτια τη στιγμή που ο κτηνίατρος επιβεβαίωσε τη μόλυνση της μονάδας του στις 6 Ιουνίου, ενώ ο πατέρας του, 78 ετών, έκλαιγε σαν παιδί. Ο Βασίλης Δημητρίου θυμάται με λεπτομέρειες την αναγκαστική σφαγή των ζώων του στις 20 Ιουνίου, ενώ ο Μανώλης Παπαοικονόμου, του οποίου η μονάδα μολύνθηκε στις 8 Αυγούστου, αναφέρει ότι «είχα μικρά νεογέννητα εκείνη την εποχή. Το πρωί βύζαιναν και το βράδυ ήταν νεκρά». Η απώλεια ήταν τόσο συντριπτική που ο αδελφός του ακύρωσε τον γάμο του στις 24 Αυγούστου, καθώς «ούτε κέφι ούτε λεφτά υπήρχαν».

Αυτό που ανησυχεί ιδιαίτερα τους αναλυτές της αγροτικής οικονομίας είναι η αλυσιδωτή επίδραση τέτοιων επιδημιών στην τοπική οικονομία και την εθνική παραγωγή, ειδικά σε προϊόντα με αναγνωρισμένη ποιότητα όπως η φέτα ΠΟΠ. Η έλλειψη σαφούς χρονοδιαγράμματος και η απουσία άμεσης και αποτελεσματικής κρατικής στήριξης, όπως καταγγέλλουν οι πληγέντες, μπορεί να οδηγήσει σε μακροπρόθεσμη εγκατάλειψη της κτηνοτροφίας από τους νέους, επιδεινώνοντας περαιτέρω το δημογραφικό πρόβλημα στην ύπαιθρο.

Η οργή και η αποφασιστικότητα για το μέλλον

Παρά την τεράστια θλίψη, η οργή των κτηνοτρόφων είναι έκδηλη. Καταγγέλλουν ότι είχαν λάβει όλες τις απαραίτητες προφυλάξεις και ότι οι αρμόδιοι, παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις τους, δεν ενδιαφέρθηκαν. «Μας είπαν ότι φταίει που φέραμε κριάρια στη μονάδα. Μα είχαν χαρτιά κτηνιάτρου, είχαν κάνει εξετάσεις», τονίζει ένας εκ των κτηνοτρόφων. Η απάντηση που έλαβαν για την έλλειψη απολυμάνσεων, ότι «δεν είχαν κονδύλια», προκαλεί έντονη αγανάκτηση, δεδομένων των χρημάτων που, όπως λένε, «δίνονται γύρω γύρω». Οι κτηνοτρόφοι νιώθουν ότι αντιμετωπίζονται ως «άξεστοι τσοπαναραίοι» και ζητούν από τους πολιτικούς και τη διοίκηση να γίνουν «Ευρωπαίοι», παρέχοντας σαφές χρονοδιάγραμμα και βοήθεια. Ωστόσο, παρά την καταστροφή, είναι αποφασισμένοι να ξαναβάλουν ζώα μόλις τους δοθεί η άδεια. «Εδώ και 25 χρόνια επενδύουμε και τώρα θα τα αφήσουμε όλα να πάμε αλλού; Δεν γίνονται αυτά», δηλώνει ο Τάσος, υπογραμμίζοντας την ακλόνητη πίστη τους στο επάγγελμά τους.

Οι αντιδράσεις και τα επόμενα βήματα

Οι κτηνοτρόφοι, έχοντας χάσει τα ζώα τους, βρίσκονται πλέον σε θέση να συμμετέχουν ενεργά στις κινητοποιήσεις του αγροτικού κόσμου για πρώτη φορά. Η παρουσία τους στα μπλόκα αναμένεται να ενισχύσει τις φωνές που ζητούν άμεσες λύσεις και αποζημιώσεις. Η κυβέρνηση καλείται να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις για ένα σαφές χρονοδιάγραμμα αποκατάστασης και οικονομικής στήριξης, ώστε να μην εγκαταλειφθεί ο κλάδος. Η υπόθεση της ευλογιάς στη Λάρισα αναδεικνύει την ανάγκη για ενίσχυση των κτηνιατρικών υπηρεσιών και την εφαρμογή αυστηρότερων μέτρων πρόληψης για την προστασία του ζωικού κεφαλαίου της χώρας.