- Μόλις 110 λεπτά είναι ο χρόνος ζωής του ραδιοφαρμάκου για Pet Scan.
- Ακυρώθηκαν 20 ραντεβού λόγω κατάληψης του αεροδρομίου Ηρακλείου.
- Στα 4.700 ευρώ ανέρχεται το κόστος κάθε ιδιωτικής πτήσης μεταφοράς.
- Αναμονή μέχρι τον Απρίλιο για εξετάσεις στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο.
- Επιτακτική η ανάγκη για εγκατάσταση κύκλοτρου στην Κρήτη.
Η πρόσφατη κατάληψη του αεροδρομίου «Νίκος Καζαντζάκης» ανέδειξε την εύθραυστη αλυσίδα εφοδιασμού για τους καρκινοπαθείς της Κρήτης. Με χρονικό περιθώριο μόλις 110 λεπτών, η μεταφορά των ραδιοφαρμάκων για εξετάσεις Pet Scan αποτελεί έναν καθημερινό αγώνα δρόμου, όπου οποιαδήποτε καθυστέρηση μπορεί να ακυρώσει κρίσιμες θεραπείες.
Η διαδικασία παροχής ραδιοφαρμάκων για τις εξετάσεις μοριακής απεικόνισης βασίζεται σε μια εξαιρετικά ευαίσθητη χρονική εξίσωση. Τα φάρμακα αυτά παράγονται σε ειδικούς επιταχυντές σωματιδίων, γνωστούς ως κύκλοτρα, οι οποίοι λειτουργούν σε περιορισμένα σημεία στην ηπειρωτική Ελλάδα, όπως το Λαύριο και η Κόρινθος. Λόγω της φύσης των ραδιοϊσοτόπων, η ραδιενεργός δράση τους φθίνει ταχύτατα, καθιστώντας την ταχύτητα μεταφοράς τον σημαντικότερο παράγοντα για την επιτυχία της εξέτασης.
Το περιστατικό στο αεροδρόμιο και η ακύρωση των ραντεβού
Όπως αναφέρει η Καθημερινή, η ξαφνική κινητοποίηση στην πίστα του αεροδρομίου Ηρακλείου την περασμένη εβδομάδα είχε ως αποτέλεσμα να ακυρωθούν 20 προγραμματισμένα ραντεβού ογκολογικών ασθενών. Η αδυναμία προσέγγισης του αεροσκάφους που μετέφερε το ραδιοφάρμακο σήμανε την άμεση αχρήστευση των δόσεων, καθώς ο χρόνος ημίσειας ζωής του υλικού είναι μόλις 110 λεπτά. Το γεγονός αυτό συνδέεται άμεσα με τις ευρύτερες κινητοποιήσεις των αγροτών που έχουν προκαλέσει αναστάτωση στις υποδομές μεταφορών, επηρεάζοντας αυτή τη φορά ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η αεροπορική σύνδεση καθορίζει τη μοίρα των ασθενών στο νησί. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, λόγω της κατάληψης ακυρώθηκαν 20 προγραμματισμένα ραντεβού, προκαλώντας έντονη ανησυχία για το πότε θα καταστεί εφικτός ο επαναπρογραμματισμός τους. Οι γιατροί επισημαίνουν ότι οποιοδήποτε απρόοπτο γεγονός, από μια απεργία έως μια σφοδρή κακοκαιρία, μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη λειτουργία του Pet Scan στο ΠΑΓΝΗ, το οποίο είναι το μοναδικό μηχάνημα σε νησιωτική περιοχή της χώρας.
Το υψηλό κόστος και η ανάγκη για κύκλοτρο στην Κρήτη
Η οικονομική διάσταση του προβλήματος είναι εξίσου σοβαρή. Η μεταφορά του ραδιοφαρμάκου γίνεται σήμερα με ιδιωτικές πτήσεις κάργκο, το κόστος των οποίων αγγίζει τα 4.700 ευρώ ανά δρομολόγιο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η τιμή κάθε δόσης στο Ηράκλειο να εκτινάσσεται στα 700 ευρώ, ποσό σημαντικά υψηλότερο από αυτό της Αθήνας. Η διευθύντρια του Τμήματος Πυρηνικής Ιατρικής του ΠΑΓΝΗ, Σοφία Κουκουράκη, υπογραμμίζει ότι η επιβάρυνση αυτή οδηγεί σε περιορισμό της λειτουργίας του μηχανήματος, με τις λίστες αναμονής να φτάνουν πλέον μέχρι τον Απρίλιο του 2026.
Νομικοί και ιατρικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η λύση στο πρόβλημα δεν είναι μόνο τεχνική αλλά και βαθιά πολιτική. Η Ελληνική Εταιρεία Πυρηνικής Ιατρικής υποστηρίζει ότι, παρόλο που η εγκατάσταση ενός ιδιόκτητου κύκλοτρου στο ΠΑΓΝΗ μπορεί να μην είναι οικονομικά κερδοφόρα, κρίνεται επιβεβλημένη για κοινωνικούς λόγους. Η κίνηση αυτή θα εξασφάλιζε αυτονομία στο νοσοκομείο και θα εκμηδένιζε την εξάρτηση από τις αεροπορικές μεταφορές, διασφαλίζοντας ότι οι ασθενείς θα λαμβάνουν τη φροντίδα τους χωρίς καθυστερήσεις.
Προοπτικές και εναλλακτικές λύσεις
Πέρα από την κατασκευή κύκλοτρου, εξετάζεται και η δυνατότητα μεταφοράς των ραδιοφαρμάκων μέσω τακτικών εμπορικών πτήσεων, κάτι που θα μπορούσε να μειώσει δραστικά το κόστος. Ωστόσο, η αυστηρή χρονική πειθαρχία που απαιτείται παραμένει το μεγαλύτερο εμπόδιο. Η εμπειρία από παλαιότερες κρίσεις, όπως η έκρηξη του ηφαιστείου στην Ισλανδία που παρέλυσε τις ευρωπαϊκές πτήσεις, υπενθυμίζει ότι η Ελλάδα παραμένει ευάλωτη σε ελλείψεις διαγνωστικών υλικών όταν οι αερομεταφορές διακόπτονται.
Η επόμενη μέρα για το ΠΑΓΝΗ και τους καρκινοπαθείς της Κρήτης εξαρτάται από την άμεση κρατική παρέμβαση. Η ενίσχυση των υποδομών και η εξασφάλιση σταθερών κονδυλίων για τη μεταφορά ή την επιτόπια παραγωγή των φαρμάκων αποτελεί πλέον μονόδρομο για την αποσυμφόρηση των λιστών αναμονής και την αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας στο νησί.
Οδηγίες για ασθενείς σε περίπτωση καθυστερήσεων
- Επικοινωνήστε με το Τμήμα Πυρηνικής Ιατρικής του ΠΑΓΝΗ 24 ώρες πριν το ραντεβού.
- Ενημερωθείτε για τυχόν απεργίες ή προβλήματα στις αερομεταφορές την ημέρα της εξέτασης.
- Ζητήστε άμεσο επαναπρογραμματισμό σε περίπτωση ακύρωσης λόγω ανωτέρας βίας.
- Κρατήστε ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας με τον θεράποντα ογκολόγο σας για εναλλακτικές λύσεις.