Γρίπη: Έξαρση κρουσμάτων και καμπανάκι των ειδικών για την περίοδο των εορτών

Ραγδαία αύξηση παρουσιάζουν τα κρούσματα της εποχικής γρίπης στην Ευρώπη, με τους ειδικούς να προειδοποιούν για μεγάλη έξαρση στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια των εορτών. Η φετινή περίοδος ξεκίνησε τέσσερις εβδομάδες νωρίτερα λόγω της επικράτησης του υποκλάδου K του ιού A(H3N2), προκαλώντας έντονη ανησυχία για την αντοχή του συστήματος υγείας, όπως μεταδίδει το ΑΠΕ – ΜΠΕ.

Η φετινή επιδημιολογική εικόνα διαφοροποιείται σημαντικά από τα πρότυπα των προηγούμενων ετών, καθώς η νωρίτερα φέτος στην Ελλάδα εμφάνιση της νόσου ανατρέπει τους υγειονομικούς σχεδιασμούς. Το παρασκήνιο αυτής της εξέλιξης συνδέεται άμεσα με τη γενετική εξέλιξη του ιού, ο οποίος φαίνεται να εκμεταλλεύεται τις μεταβαλλόμενες κλιματικές συνθήκες και την αυξημένη κινητικότητα του πληθυσμού, δημιουργώντας ένα εκρηκτικό κοκτέιλ για τη δημόσια υγεία.

Η κυριαρχία του υποκλάδου K και η ταχεία διασπορά

Σύμφωνα με την καθηγήτρια Επιδημιολογίας στο ΕΚΠΑ, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, η ανησυχία εστιάζεται στον υποκλάδο K του ιού της γρίπης A(H3N2). Το νέο αυτό υποστέλεχος χαρακτηρίζεται από ταχύτερη μετάδοση, συμβάλλοντας στον πολλαπλασιασμό των κρουσμάτων σε σύντομο χρονικό διάστημα. Παρόλο που δεν υπάρχουν ακόμη σαφείς ενδείξεις ότι προκαλεί βαρύτερη κλινική εικόνα στον γενικό πληθυσμό, η ραγδαία διασπορά του συνεπάγεται αυξημένο φορτίο για τα νοσοκομεία.

Τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) είναι αποκαλυπτικά, καθώς το συγκεκριμένο στέλεχος αντιπροσωπεύει πλέον το 90% των επιβεβαιωμένων περιστατικών στην Ευρώπη. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται για τα παιδιά ηλικίας 5-14 ετών, όπου η κυκλοφορία του ιού είναι εξαιρετικά υψηλή, λειτουργώντας συχνά ως επιταχυντής της διασποράς μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον.

Η πίεση στα συστήματα υγείας και το παράδειγμα του NHS

Η κατάσταση στο Ηνωμένο Βασίλειο λειτουργεί ως προειδοποιητικό σήμα για την υπόλοιπη ήπειρο. Το Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS) αντιμετωπίζει ένα από τα πιο επιβαρυμένα χειμερινά κύματα, με χιλιάδες νοσηλείες καθημερινά. Οι υγειονομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η ταυτόχρονη κυκλοφορία άλλων αναπνευστικών ιών, γεγονός που προκαλεί ασφυκτική πίεση στα τμήματα επειγόντων περιστατικών και έλλειψη κλινών.

Στην Ελλάδα, η εορταστική περίοδος με τις αυξημένες κοινωνικές επαφές σε κλειστούς χώρους και τα ταξίδια αναμένεται να εντείνει τη δυναμική της μετάδοσης. Η εμπειρία δείχνει ότι η απότομη αύξηση των κρουσμάτων κατά τις γιορτές αποτυπώνεται με καθυστέρηση λίγων εβδομάδων στις εισαγωγές στα νοσοκομεία, καθιστώντας την πρόληψη επιτακτική ανάγκη.

Ομάδες υψηλού κινδύνου και μέτρα προστασίας

Οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι ο αντιγριπικός εμβολιασμός παραμένει η ισχυρότερη ασπίδα, καθώς μειώνει σημαντικά την πιθανότητα σοβαρών επιπλοκών. Στις ομάδες υψηλού κινδύνου περιλαμβάνονται:

• Άτομα άνω των 60 ετών και ανοσοκατεσταλμένοι ασθενείς.
• Πολίτες με χρόνια νοσήματα (καρδιαγγειακά, πνευμονικά, διαβήτη).
• Έγκυες γυναίκες και μικρά παιδιά έως 5 ετών.

Παράλληλα με τον εμβολιασμό, η τήρηση των μέτρων ατομικής υγιεινής είναι καθοριστική. Η χρήση μάσκας σε χώρους με έντονο συνωστισμό, ο συχνός αερισμός των χώρων και η άμεση απομόνωση σε περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων μπορούν να περιορίσουν τη διασπορά στην κοινότητα. Σε περίπτωση επιδείνωσης, η ιατρική συμβουλή και η έναρξη αντι-ιϊκής αγωγής πρέπει να είναι άμεσες.

Η επόμενη μέρα μετά την εορταστική περίοδο

Η φετινή έξαρση υπενθυμίζει ότι η γρίπη παραμένει μια σοβαρή πρόκληση για τη δημόσια υγεία. Οι υγειονομικές αρχές αναμένουν ότι η κορύφωση του κύματος θα σημειωθεί μέσα στον Ιανουάριο, καθιστώντας τη συμμόρφωση με τις οδηγίες των ειδικών κρίσιμη για την προστασία των ευπαθών. Η εγρήγορση και η πρόληψη αποτελούν τα μόνα εργαλεία για να αποφευχθεί μια περαιτέρω αποσταθεροποίηση του συστήματος υγείας τις επόμενες εβδομάδες.