- Φοιτητές του Πανεπιστημίου Πατρών βραβεύτηκαν στον διεθνή διαγωνισμό iGEM για την καινοτομία τους.
- Ανέπτυξαν τη «Μορφή», ένα ρινικό σπρέι γονιδιακής θεραπείας για τη μακροχρόνια αντιμετώπιση της παχυσαρκίας.
- Η ομάδα αντιμετώπισε σημαντικές προκλήσεις, όπως η εξεύρεση χρηματοδότησης και η ελληνική γραφειοκρατία.
- Η θεραπεία στοχεύει στον επαναπρογραμματισμό του μεταβολισμού, προσφέροντας μια μόνιμη λύση.
- Η επιτυχία τους αναδεικνύει τις δυνατότητες της ελληνικής επιστήμης και την ανάγκη για στήριξη.
Μια ομάδα φοιτητών από το Πανεπιστήμιο Πατρών κατάφερε να αποσπάσει βραβείο στον μεγαλύτερο διεθνή διαγωνισμό συνθετικής βιολογίας iGEM στο Παρίσι, ξεχωρίζοντας ανάμεσα σε 420 συμμετοχές. Η καινοτόμος εφεύρεσή τους, η «Μορφή», είναι ένα ρινικό σπρέι που στοχεύει στη γονιδιακή θεραπεία της παχυσαρκίας, επαναπρογραμματίζοντας τον μεταβολισμό. Η επιτυχία τους έρχεται ως επιστέγασμα μιας δύσκολης διαδρομής, γεμάτης οικονομικές και γραφειοκρατικές προκλήσεις.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται να υπογραμμίσει τη δυναμική της ελληνικής ακαδημαϊκής κοινότητας στον τομέα της συνθετικής βιολογίας, αλλά και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι νέοι ερευνητές στην προσπάθειά τους να μετατρέψουν καινοτόμες ιδέες σε εφαρμόσιμες λύσεις. Η διάκριση των φοιτητών του Πανεπιστημίου Πατρών στον διεθνή διαγωνισμό iGEM αποτελεί πηγή έμπνευσης και αναδεικνύει την ικανότητα της Ελλάδας να παράγει υψηλού επιπέδου επιστημονικό έργο, ακόμη και κάτω από αντίξοες συνθήκες.
Η καινοτομία πίσω από τη «Μορφή»
Η «Μορφή» αποτελεί μια πειραματική πρόταση μη επεμβατικής γονιδιακής θεραπείας για την παχυσαρκία, η οποία αναπτύχθηκε από την ομάδα των φοιτητών. Πρόκειται για ένα ρινικό σπρέι που μεταφέρει γενετικές «οδηγίες» στα νευρικά κύτταρα που ρυθμίζουν την όρεξη. Στόχος είναι η αποκατάσταση της ευαισθησίας σε συγκεκριμένες ορμόνες και η επίτευξη μακροχρόνιου ελέγχου του βάρους. Η προσέγγιση αυτή διαφέρει σημαντικά από τις υπάρχουσες θεραπείες, όπως οι ενέσεις, οι οποίες συχνά στοχεύουν μόνο στα συμπτώματα και όχι στην μόνιμη επαναπρογραμματισμό του μεταβολισμού.
Η αρχική ιδέα της ομάδας, μετά από τέσσερις μήνες σκληρής δουλειάς, ανατράπηκε από μια νέα δημοσιευμένη έρευνα. Ωστόσο, με τη συμβουλή καθηγητή, οι φοιτητές δεν το έβαλαν κάτω και εστίασαν την έρευνά τους στον υποθάλαμο του εγκεφάλου, ξεκινώντας ουσιαστικά από την αρχή. Αυτή η στροφή αποδείχθηκε καθοριστική για την ανάπτυξη της τελικής, βραβευμένης θεραπείας. Όπως πρόσφατα ανακοίνωσε και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, η παχυσαρκία αναγνωρίζεται πλέον ως χρόνια νόσος, γεγονός που καθιστά την αναζήτηση καινοτόμων και μόνιμων θεραπειών ακόμα πιο επιτακτική.
Η δύσκολη διαδρομή προς τη διάκριση
Η πορεία των φοιτητών προς τον τελικό του iGEM στο Παρίσι ήταν γεμάτη εμπόδια. Η εύρεση χρηματοδότησης ήταν ένας πραγματικός άθλος, καθώς χρειάστηκαν 17.000 ευρώ για τις βασικές ανάγκες. Χτύπησαν την πόρτα σε περίπου 600 επαφές, με μόνο 20 να ανταποκρίνονται. Επιπλέον, η ομάδα αντιμετώπισε την ελληνική γραφειοκρατία, με τις πληρωμές να είναι χρονοβόρες και να απαιτούν συνεχείς υπογραφές. «Αντί να κυνηγάμε τα πειράματα, κυνηγάγαμε τις υπογραφές», ανέφεραν χαρακτηριστικά στην παρουσίασή τους.
Προτεινόμενο ΕΜΠ: Εντατικά φροντιστήρια για τους «αιώνιους» φοιτητές ενόψει διαγραφών
Μια ακόμη πρόκληση ήταν η αλλαγή εργαστηρίου την τελευταία στιγμή, καθώς το αρχικό δεν διέθετε τα απαιτούμενα επίπεδα ασφαλείας για τους ιούς τρίτης γενιάς που χρησιμοποιούσαν. Η αναζήτηση νέου εργαστηρίου έγινε εν μέσω Αυγούστου, όταν τα περισσότερα ήταν κλειστά, αλλά ευτυχώς βρέθηκε λύση. Η ομάδα εργάστηκε αργά τα βράδια, Σαββατοκύριακα και στις καλοκαιρινές διακοπές, επιδεικνύοντας πρωτοφανή αφοσίωση. Η διαφορετική ομιλία τους στο Παρίσι, που περιέγραφε τις δυσκολίες τους, καταχειροκροτήθηκε, αποδεικνύοντας ότι η επιμονή και η αυθεντικότητα εκτιμώνται.
Η σημασία της ομαδικής εργασίας και της επιμονής
Νομικοί κύκλοι και ακαδημαϊκοί επισημαίνουν συχνά ότι η ελληνική γραφειοκρατία αποτελεί ένα σημαντικό εμπόδιο για την ανάπτυξη καινοτόμων ερευνητικών προγραμμάτων, καθιστώντας την επίτευξη χρηματοδότησης και την υλοποίηση πειραμάτων μια χρονοβόρα και ψυχοφθόρα διαδικασία, όπως ακριβώς βίωσαν και οι φοιτητές της Πάτρας. Η φετινή ομάδα αποτελείται από προπτυχιακούς φοιτητές από όλα τα έτη και από διαφορετικές σχολές, όπως Βιολογία, Χημεία, Ιατρική και Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Πληροφορικής. Αυτή η πολυεπιστημονική προσέγγιση ήταν κρίσιμη για την επιτυχία του έργου.
Η διαδικασία επιλογής νέων μελών στην ομάδα είναι πολύ απαιτητική, καθώς, πέρα από την ακαδημαϊκή επάρκεια, αναζητούνται και οι λεγόμενες soft skills (ήπιες δεξιότητες). Η ικανότητα για αποτελεσματική συνεργασία κάτω από δύσκολες συνθήκες, η διαθεσιμότητα ανά πάσα στιγμή και η αφοσίωση ήταν στοιχεία που δοκιμάστηκαν και εν τέλει ενδυνάμωσαν την ομάδα. Οι παλαιότερα μέλη λειτουργούν ως μέντορες, διασφαλίζοντας τη συνέχεια και τη μεταφορά γνώσης, δημιουργώντας ένα μοντέλο «σκυταλοδρομίας» στην έρευνα.
Η επόμενη μέρα για την ελληνική έρευνα
Η επιτυχία της ομάδας «Μορφή» στο iGEM αναδεικνύει τις τεράστιες δυνατότητες των Ελλήνων φοιτητών και ερευνητών, αλλά ταυτόχρονα υπογραμμίζει την έλλειψη συστηματικής στήριξης από τα πανεπιστήμια. Σε αντίθεση με κορυφαία ιδρύματα όπως το Πανεπιστήμιο McGill, που διαθέτουν ειδικά εργαστήρια και καλύπτουν όλα τα έξοδα για τις ομάδες τους, οι Έλληνες φοιτητές αναγκάζονται να αυτοχρηματοδοτούνται και να διαχειρίζονται μόνοι τους όλα τα οργανωτικά και διοικητικά ζητήματα. Η διάκριση αυτή αποτελεί ένα ηχηρό μήνυμα για την ανάγκη ενίσχυσης της ερευνητικής δραστηριότητας και της καινοτομίας στην Ελλάδα, παρέχοντας στους νέους επιστήμονες τα απαραίτητα εφόδια για να συνεχίσουν το έργο τους και να φέρουν περισσότερες διεθνείς διακρίσεις.
🛡️ Το παρόν άρθρο έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν υποκαθιστά την ιατρική συμβουλή. Για θέματα υγείας, απευθυνθείτε στον ιατρό σας.
