- Επιδημία ευλογιάς σταθεροποιείται, αλλά νέα κρούσματα σε «καθαρές» περιοχές.
- Πάνω από 441.000 αιγοπρόβατα θανατώθηκαν από τον Αύγουστο 2024.
- Κτηνοτρόφοι λαμβάνουν αποζημιώσεις με καθυστέρηση 2-3 μηνών.
- Συνολικά 149 εκατ. ευρώ έχουν διατεθεί ή αναμένονται για στήριξη.
- Αυστηροί περιορισμοί στις μετακινήσεις ζώων ενόψει εορτών.
Η επιδημία της ευλογιάς των αιγοπροβάτων στην Ελλάδα εμφανίζει σημάδια σταθεροποίησης, ωστόσο νέα κρούσματα καταγράφονται σε περιοχές που θεωρούνταν «καθαρές», όπως η Θάσος. Παράλληλα, οι κτηνοτρόφοι αντιμετωπίζουν σημαντικές καθυστερήσεις στην καταβολή των αποζημιώσεων για τα θανατωμένα ζώα τους, οι οποίες φτάνουν τους 2-3 μήνες.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια της επιδημικής έξαρσης της ευλογιάς των αιγοπροβάτων που πλήττει την Ελλάδα από τον Αύγουστο του 2024, αναγκάζοντας τις αρχές σε μαζικές θανατώσεις ζώων και προκαλώντας σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις στον κτηνοτροφικό κλάδο. Η συνεχιζόμενη εμφάνιση νέων εστιών, ακόμη και σε περιοχές που είχαν παραμείνει ανεπηρέαστες, υπογραμμίζει την πολυπλοκότητα της διαχείρισης της νόσου.
Η εξάπλωση της επιδημίας και τα νέα κρούσματα
Η επιδημία της ευλογιάς των αιγοπροβάτων στην Ελλάδα δείχνει σημάδια σταθεροποίησης σε ορισμένες περιοχές, κυρίως λόγω της μείωσης της θερμοκρασίας τις τελευταίες εβδομάδες. Ωστόσο, η κατάσταση δεν έχει ακόμη εκτονωθεί, καθώς εξακολουθούν να εμφανίζονται νέα κρούσματα, ακόμη και σε περιοχές που είχαν παραμείνει «καθαρές» έως τώρα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Θάσος, όπου επιβεβαιώθηκε το πρώτο κρούσμα του ιού μόλις χθες, 15 Δεκεμβρίου 2025.
Από την αρχή της εμφάνισης της νόσου στην Ελλάδα, τον Αύγουστο του 2024, έχουν θανατωθεί 441.273 αιγοπρόβατα και έχουν κλείσει 2.365 εκτροφές, με ανάλογο αριθμό κτηνοτρόφων να έχουν χάσει τα κοπάδια τους. Τα περισσότερα κρούσματα έχουν καταγραφεί στη Λάρισα με 247 και στην Ξάνθη με 216. Το τελευταίο δεκαήμερο, από την 1η έως τις 11 Δεκεμβρίου, σημειώθηκαν 77 νέα κρούσματα σε εκτροφές σε Πιερία, Σέρρες, Πέλλα, Καρδίτσα, Αχαΐα, Ροδόπη, Έβρο, Ξάνθη, Ηλεία, Μαγνησία, Σποράδες, Κεφαλονιά, Φθιώτιδα, Φωκίδα, Αιτωλοακαρνανία και Καβάλα. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η εμφάνιση των περισσότερων κρουσμάτων τις τελευταίες εβδομάδες στους νομούς Αχαΐας και Αιτωλοακαρνανίας, οι οποίοι έως το καλοκαίρι θεωρούνταν καθαροί. Η συνεχιζόμενη εξάπλωση της νόσου έχει επηρεάσει και τις τιμές των κρεάτων ενόψει των εορτών, ειδικά στα αμνοερίφια.
Οι αποζημιώσεις και η οικονομική στήριξη των κτηνοτρόφων
Προτεινόμενο Λαθρεμπόριο εμβολίων ευλογιάς: Απειλή για τη φέτα και την κτηνοτροφία
Για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων, έχουν ήδη δοθεί 48 εκατ. ευρώ για τις θανατώσεις ζώων, με αποζημίωση από 30 έως 70 ευρώ ανά ζώο, ανάλογα με την παραγωγική του ηλικία. Τα χρήματα αυτά έχουν κατανεμηθεί μέσω των Περιφερειών, ωστόσο οι κτηνοτρόφοι τα λαμβάνουν τουλάχιστον 2-3 μήνες μετά τη θανάτωση των ζώων τους. Επιπλέον, έχουν δοθεί 45 εκατ. ευρώ μέσω του ΟΠΕΚΕΠΕ για ζωοτροφές, καθώς οι κτηνοτρόφοι είναι υποχρεωμένοι να κρατούν τα ζώα τους εντός των εγκαταστάσεων λόγω της ευλογιάς.
Σύμφωνα με ανακοινώσεις του Σπύρου Πρωτοψάλτη, γενικού γραμματέα Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και συντονιστή της Εθνικής Επιστημονικής Επιτροπής Διαχείρισης και Ελέγχου της Ευλογιάς (ΕΕΕΔΕΕ), και του προέδρου της επιτροπής Χαράλαμπου Μπιλλίνη, αναμένεται να διατεθούν ακόμα 28 εκατ. ευρώ σε αποζημιώσεις για τις θανατώσεις έως το τέλος του έτους, καθώς και 28 εκατ. ευρώ για ζωοτροφές. Επιπλέον, αυτή την εβδομάδα οι κτηνοτρόφοι μπορούν να υποβάλουν αιτήσεις για να ενταχθούν σε πρόγραμμα στήριξης για το χαμένο εισόδημα λόγω των θανατώσεων, ένα βοήθημα ύψους 28 εκατ. ευρώ που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός την προηγούμενη εβδομάδα. Συνολικά, η στήριξη προς τους κτηνοτρόφους συνεχίζεται με διάφορα πακέτα ενισχύσεων.
Νομικοί κύκλοι και εκπρόσωποι των κτηνοτρόφων επισημαίνουν ότι οι καθυστερήσεις στις αποζημιώσεις δημιουργούν ένα ασφυκτικό περιβάλλον για τους πληγέντες, καθώς η απώλεια του ζωικού κεφαλαίου και το αυξημένο κόστος ζωοτροφών απαιτούν άμεση ρευστότητα. Η κατάσταση αυτή, όπως τονίζουν, απειλεί την βιωσιμότητα πολλών μικρομεσαίων εκμεταλλεύσεων.
Περιορισμοί και επόμενα βήματα
Το επόμενο χρονικό διάστημα θα πραγματοποιηθούν αυστηροί περιορισμοί στις μετακινήσεις των ζώων προς σφαγή. Το μέτρο αυτό κρίνεται απαραίτητο για να δοθεί ανάσα στις κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις και στην αγορά, αλλά και για να μην υπάρξει περαιτέρω εξάπλωση του ιού της ευλογιάς των αιγοπροβάτων, ειδικά λόγω της αυξημένης κινητικότητας των εορτών. Οι αρχές παραμένουν σε εγρήγορση για την παρακολούθηση της εξέλιξης της επιδημίας και την εφαρμογή των απαραίτητων μέτρων.
Τι πρέπει να γνωρίζουν οι κτηνοτρόφοι
- Τηρείτε αυστηρά τους περιορισμούς μετακίνησης ζώων, ειδικά ενόψει εορτών, για την αποφυγή εξάπλωσης.
- Ενημερωθείτε άμεσα για τις διαδικασίες υποβολής αιτήσεων για το πρόγραμμα στήριξης χαμένου εισοδήματος.
- Επικοινωνήστε με τις αρμόδιες Περιφέρειες για την πορεία και τον χρόνο καταβολής των αποζημιώσεων για τις θανατώσεις.
- Διατηρείτε τα ζώα εντός των εγκαταστάσεων, ακολουθώντας τις οδηγίες των αρχών για τον περιορισμό της νόσου.
