- Η ΕΥΔΑΠ ζήτησε την κήρυξη της Αττικής σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω λειψυδρίας.
- Στόχος είναι η ταχεία υλοποίηση έργων ύδρευσης με κατεπείγουσες διαδικασίες, παρακάμπτοντας ανοιχτούς διαγωνισμούς.
- Η ΡΑΑΕΥ θα εξετάσει το αίτημα την Πέμπτη, έχοντας ήδη γνωμοδοτήσει θετικά για Λέρο και Πάτμο.
- Τα προτεινόμενα έργα, όπως η εκτροπή ποταμών, κοστολογούνται προκαταρκτικά στο μισό δισ. ευρώ.
- Εγείρονται ερωτήματα για τη διαφάνεια λόγω της κλειστής διαδικασίας και της μη δημοσιοποιημένης μελέτης.
Η ΕΥΔΑΠ ζήτησε την κήρυξη της Αττικής σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω λειψυδρίας, ένα αίτημα που θα εξεταστεί την Πέμπτη από τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ). Στόχος είναι η ταχεία δημοπράτηση και αδειοδότηση έργων υδροδότησης, ακολουθώντας ανάλογες θετικές γνωμοδοτήσεις για τους δήμους Λέρου και Πάτμου που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα.
Η κλιματική αλλαγή και οι μειωμένες βροχοπτώσεις έχουν φέρει στο προσκήνιο το ζήτημα της διαχείρισης των υδάτινων πόρων, καθιστώντας τη λειψυδρία ένα πιεστικό πρόβλημα για πολλές περιοχές της Ελλάδας. Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια των ευρύτερων συζητήσεων για την ανάγκη ενίσχυσης των υποδομών ύδρευσης και την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των επιπτώσεων της ξηρασίας, όπως φάνηκε και από το κυβερνητικό σχέδιο 2,5 δισ. ευρώ για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας που είχε ανακοινωθεί πρόσφατα.
Το αίτημα της ΕΥΔΑΠ και οι κατεπείγουσες διαδικασίες
Συγκεκριμένα, στα τέλη Οκτωβρίου, η ΕΥΔΑΠ απέστειλε στο Υπουργείο Περιβάλλοντος αίτημα για την κήρυξη της Αττικής σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω λειψυδρίας. Το αίτημα αυτό, το οποίο θα εξεταστεί από τη ΡΑΑΕΥ την Πέμπτη, αποσκοπεί στην ενεργοποίηση ειδικών νομοθετικών προβλέψεων που επιτρέπουν την ανάθεση έργων με κατεπείγουσες διαδικασίες, κατά παρέκκλιση της συνήθους νομοθεσίας. Ο πρόεδρος της ΕΥΔΑΠ, Χαρ. Σαχίνης, είχε ήδη προαναγγείλει ότι αυτή η διαδικασία θα παρακάμψει τους ανοιχτούς διαγωνισμούς, επιλέγοντας μια κλειστή ανάθεση σε μεγάλους κατασκευαστικούς ομίλους, παρόμοια με τις αποκαταστάσεις ζημιών από τη θεομηνία Daniel.
Οι αντιδράσεις και το κόστος των έργων
Το Υπουργείο Περιβάλλοντος προώθησε το αίτημα της ΕΥΔΑΠ στη ΡΑΑΕΥ για γνωμοδότηση. Η ΡΑΑΕΥ, με τη σειρά της, προχώρησε στις 6 Νοεμβρίου σε απευθείας ανάθεση στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο για την πρόσληψη συμβούλων, με σκοπό την υποστήριξη της Αρχής στην αξιολόγηση του αιτήματος. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ΡΑΑΕΥ έχει υπογράψει τουλάχιστον δύο ακόμη συμβάσεις με το ΕΜΠ από τις αρχές του έτους για θέματα λειψυδρίας, καθώς και μία σύμβαση με γνωστό δικηγορικό γραφείο για τη νομική υποστήριξη της υπόθεσης. Η ΕΥΔΑΠ επικαλείται μια μη δημοσιοποιημένη μελέτη της Ακαδημίας Αθηνών για να τεκμηριώσει την ανάγκη έργων, όπως η μερική εκτροπή δύο ποταμών της Ευρυτανίας στον ταμιευτήρα του Εύηνου, τα οποία κοστολογούνται προκαταρκτικά στο μισό δισ. ευρώ.
Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η χρήση κατεπείγουσων διαδικασιών, αν και αναγκαία σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, εγείρει πάντα ζητήματα διαφάνειας και ανταγωνισμού, ειδικά όταν πρόκειται για έργα τόσο μεγάλου προϋπολογισμού. Η μη δημοσιοποίηση της μελέτης που τεκμηριώνει την ανάγκη των έργων, καθώς και η επιλογή κλειστών διαδικασιών, δημιουργούν ερωτήματα σχετικά με την πλήρη αιτιολόγηση και το βέλτιστο οικονομικό συμφέρον για το δημόσιο. Η ΡΑΑΕΥ έχει ήδη γνωμοδοτήσει θετικά σε ανάλογα αιτήματα για τη κήρυξη σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης της Λέρου και της Πάτμου, όπου επίσης παρατηρούνται σοβαρά προβλήματα υδροδότησης.
Η επόμενη μέρα για την υδροδότηση
Η τελική απόφαση για την κήρυξη της Αττικής σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, όπως και για τις υπόλοιπες περιπτώσεις, λαμβάνεται από τον αρμόδιο υπουργό. Η εξέλιξη αυτή υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη για ολοκληρωμένες λύσεις στο πρόβλημα της λειψυδρίας, το οποίο επιδεινώνεται από φαινόμενα όπως οι υδατοκλοπές και οι απώλειες νερού που στερούν πολύτιμους πόρους. Η διασφάλιση της επαρκούς υδροδότησης, ιδίως σε πυκνοκατοικημένες περιοχές και νησιά, αποτελεί πρωταρχική πρόκληση για την πολιτεία, απαιτώντας άμεσες και διαφανείς παρεμβάσεις.
