Είναι εφικτός ένας Κηφισός χωρίς φορτηγά; Το σχέδιο απαγόρευσης κυκλοφορίας

Ένα νέο σχέδιο για την αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού κομφούζιου στη λεωφόρο Κηφισού βρίσκεται στο τραπέζι, με τον αναπληρωτή υπουργό Μεταφορών, Κωνσταντίνο Κυρανάκη, να προτείνει την πιλοτική απαγόρευση κυκλοφορίας βαρέων οχημάτων από τις 07:00 έως τις 10:00 το πρωί. Το μέτρο, που συζητείται και με τον Γιώργο Στασινό, έρχεται ως απάντηση στην καθημερινή συμφόρηση που κοστίζει εκατομμύρια ευρώ στην ελληνική οικονομία.

Η καθημερινή ταλαιπωρία των οδηγών στον Κηφισό, έναν από τους πλέον κορεσμένους οδικούς άξονες της Αττικής, έχει φτάσει σε οριακό σημείο, καθιστώντας επιτακτική την ανάγκη για ριζικές λύσεις. Η προτεινόμενη απαγόρευση κυκλοφορίας βαρέων οχημάτων αποτελεί μία από τις πλέον συζητούμενες προτάσεις, η οποία έρχεται να προστεθεί σε ένα ευρύτερο πλαίσιο προσπαθειών για την ανακούφιση του οδικού δικτύου της πρωτεύουσας.

Το σχέδιο για την απαγόρευση κυκλοφορίας

Ο αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών, Κωνσταντίνος Κυρανάκης, αποκάλυψε σε εκπομπή του Action 24 το σχέδιο για την πιλοτική απαγόρευση κυκλοφορίας φορτηγών και άλλων βαρέων οχημάτων στη λεωφόρο Κηφισού. Το μέτρο αφορά τις κρίσιμες πρωινές ώρες αιχμής, από τις 07:00 έως τις 10:00, με στόχο τη σημαντική μείωση του κυκλοφοριακού φόρτου. Αυτή την περίοδο, όπως ανέφερε ο κ. Κυρανάκης, πραγματοποιούνται μετρήσεις με drones για την ακριβή αποτύπωση του προβλήματος και τον αριθμό των φορτηγών που κυκλοφορούν, με τα αποτελέσματα να αναμένονται σύντομα.

Το πλεονέκτημα της απαγόρευσης είναι η άμεση μείωση των οχημάτων στον Κηφισό και την Αττική Οδό κατά τις συγκεκριμένες ώρες. Ωστόσο, ο ίδιος αναγνώρισε το μειονέκτημα της πιθανής δημιουργίας κυκλοφοριακού έμφραγματός ακριβώς πριν και μετά το ωράριο της απαγόρευσης, καθώς ο φόρτος θα μετατοπιστεί. Η πρόταση αυτή αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης συζήτησης για τη βελτίωση της κυκλοφορίας στην Αττική, λαμβάνοντας υπόψη τις καθημερινές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν εκατοντάδες χιλιάδες οδηγοί.

Η άποψη των συγκοινωνιολόγων και οι προτάσεις

Οι συγκοινωνιολόγοι, μιλώντας στην «Κ», αξιολογούν το προτεινόμενο μέτρο ως περιοριστικό αλλά αναγκαίο, τονίζοντας την ανάγκη για έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό. Ο Θανάσης Τσιάνος, πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων, επισημαίνει ότι τέτοια μέτρα κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά πρέπει να συνδυαστούν με την αυστηρή τήρηση του ωραρίου τροφοδοσίας. «Δεν γίνεται η τροφοδοσία να πραγματοποιείται τις ώρες αιχμής. Η κατάσταση αυτή τη στιγμή είναι άναρχη», συμπληρώνει.

Οι αναλυτές της κυκλοφορίας επισημαίνουν ότι η εφαρμογή ενός τέτοιου μέτρου απαιτεί προσεκτική μελέτη των επιπτώσεων και συντονισμό με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Η ανησυχία για τη μετατόπιση του κυκλοφοριακού φόρτου σε άλλες ώρες ή σε εναλλακτικούς οδικούς άξονες είναι υπαρκτή, γεγονός που καθιστά απαραίτητη την ενδελεχή αξιολόγηση πριν από την οριστική εφαρμογή. Ωστόσο, η γενική αίσθηση είναι ότι η στιγμή των αποφάσεων για τη διαχείριση της κυκλοφορίας των βαρέων οχημάτων έχει έρθει, καθώς η σημερινή κατάσταση είναι μη βιώσιμη.

Ο κ. Τσιάνος προτείνει την επέκταση της απαγόρευσης και σε άλλους κεντρικούς άξονες, όπως η Αττική Οδός και η λεωφόρος Σχιστού, για οχήματα άνω των 3,5 τόνων. Επιπλέον, υπογραμμίζει την ανάγκη για πιλοτική εφαρμογή των μέτρων σε χρονικό ορίζοντα έως τριών ετών, έως ότου αναβαθμιστούν τα μέσα μεταφοράς. Ο ίδιος εκτιμά ότι «τις ώρες αιχμής, τα βαρέα οχήματα δεν πρέπει να κινούνται μαζί με τα υπόλοιπα επιβατικά. Δεν χωράμε όλοι». Παράλληλα, ο Πέτρος Ευγενικός, αντιπρόεδρος του ΣΕΣ, τονίζει την ανάγκη για εντατικοποίηση της αστυνόμευσης σε περίπτωση απαγόρευσης, ενώ πιστεύει ότι οι κυκλοφοριακοί φόρτοι θα κατανεμηθούν καλύτερα μέσα στην ημέρα.

Το οικονομικό και κυκλοφοριακό αποτύπωμα της συμφόρησης

Τα στοιχεία για το κυκλοφοριακό κομφούζιο στον Κηφισό είναι αποκαλυπτικά και καταδεικνύουν το μέγεθος του προβλήματος. Το 2024, εκτιμάται ότι χάθηκαν 6,5 εκατομμύρια ώρες λόγω της κυκλοφοριακής συμφόρησης, γεγονός που μεταφράζεται σε ετήσια ζημία 80-90 εκατομμυρίων ευρώ για την ελληνική οικονομία. Οι ημερήσιες διελεύσεις στη λεωφόρο Κηφισού ξεπερνούν τις 260.000 οχήματα, με τα φορτηγά να αποτελούν το 8% του συνόλου τις ώρες αιχμής, επηρεάζοντας την κυκλοφορία κατά 20%.

Η συμφόρηση μειώνει δραματικά τη χωρητικότητα του οδικού δικτύου. Ενώ η λεωφόρος Κηφισού μπορεί να εξυπηρετήσει 10.000 οχήματα την ώρα, στην πρωινή αιχμή εξυπηρετεί μόλις 8.000, καθώς ξεπερνά το σημείο κορεσμού. Αντιθέτως, στις ώρες μη αιχμής, εξυπηρετεί 9.300 οχήματα, δείχνοντας τη διαφορά που προκαλεί η ανεμπόδιστη ροή. Ένας επιπλέον παράγοντας που επιδεινώνει τις συνθήκες είναι η μεγάλη ηλικία των φορτηγών που κινούνται στο δίκτυο. Το 2024, ο μέσος όρος ηλικίας των μεσαίων και βαρέων φορτηγών οχημάτων στην Ελλάδα ήταν 22,9 έτη (21,9 για την Αττική), έναντι 13,9 έτη στην Ε.Ε., γεγονός που οδηγεί σε συχνότερες βλάβες και περαιτέρω καθυστερήσεις.

Προκλήσεις και η επόμενη μέρα

Η εφαρμογή ενός τέτοιου μέτρου απαιτεί συνεννόηση με τις επιχειρήσεις που πραγματοποιούν τροφοδοσία, καθώς και την εξέταση εξαιρέσεων για τη μεταφορά ευπαθών προϊόντων. Ο κ. Τσιάνος υπογραμμίζει την ανάγκη για διάλογο με τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται γύρω από μεγάλους πόλους έλξης μετακινήσεων, όπως το λιμάνι Πειραιά, ο Ασπρόπυργος και η Ελευσίνα. Παρά τις ανησυχίες για τη μετατόπιση των κυκλοφοριακών φόρτων σε άλλες ώρες, η εκτίμηση είναι ότι τελικά θα επιτευχθεί μια καλύτερη κατανομή μέσα στην ημέρα, μειώνοντας την πίεση στις ώρες αιχμής.

Η κατάσταση στην Αττική Οδό είναι επίσης ανησυχητική, με τις συνολικές διελεύσεις να ανέρχονται σε 280.000 ημερησίως και εκτιμήσεις για αύξηση κατά 55% έως το 2050. Ο Πέτρος Ευγενικός επισημαίνει ότι η απαγόρευση κυκλοφορίας βαρέων οχημάτων στις ώρες αιχμής έχει συμπεριληφθεί στις προτάσεις του Συλλόγου όχι μόνο για τον Κηφισό, αλλά και για άλλους κεντρικούς άξονες που αντιμετωπίζουν έντονη συμφόρηση. Η επιτυχία του μέτρου θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την αποτελεσματική αστυνόμευση και την προσαρμογή των οδηγών και των επιχειρήσεων στα νέα δεδομένα.