- Οι βροχές δεν γεμίζουν άμεσα Μόρνο και Υλίκη, καθώς η αναπλήρωση γίνεται κυρίως από απορροή και χιόνια.
- Οι ταμιευτήρες έχουν χάσει έως και 40% των αποθεμάτων τους τα τελευταία 1-2 χρόνια, με ορατά τα ερείπια του Κάλλιου.
- Η κλιματική αλλαγή και η αύξηση της κατανάλωσης νερού κατά 6% το 2024 επιδεινώνουν την υδατική κρίση.
- Η Αττική βρίσκεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, αντιμετωπίζοντας οξεία λειψυδρία.
Ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ και καθηγητής Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών, Ευθύμιος Λέκκας, εξήγησε γιατί οι πρόσφατες ισχυρές βροχοπτώσεις δεν συμβάλλουν σημαντικά στην αύξηση της στάθμης των υδάτων στους ταμιευτήρες Μόρνου και Υλίκης. Η Αττική βρίσκεται στο πρόθυρα οξείας κρίσης λειψυδρίας, με τους δύο κύριους ταμιευτήρες να έχουν χάσει έως και 40% των αποθεμάτων τους τα τελευταία χρόνια, εν μέσω αυξημένης κατανάλωσης.
Η Αττική βρίσκεται αντιμέτωπη με μια σοβαρή κρίση λειψυδρίας, καθώς οι κύριες πηγές υδροδότησής της, οι ταμιευτήρες του Μόρνου και της Υλίκης, παρουσιάζουν δραματική μείωση της στάθμης των υδάτων. Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια των ξηρών χειμώνων και της αυξημένης κατανάλωσης των τελευταίων ετών, με την πρωτεύουσα να έχει ήδη κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω λειψυδρίας, εντείνοντας τις ανησυχίες για την επάρκεια υδάτινων πόρων.
Η επιστημονική εξήγηση του Ευθύμιου Λέκκα
Ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ και καθηγητής Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ευθύμιος Λέκκας, έδωσε επιστημονική εξήγηση για το φαινόμενο. Όπως μεταδίδει το ΣΚΑΪ, ο κ. Λέκκας τόνισε ότι οι ταμιευτήρες δεν γεμίζουν πρωτίστως από την άμεση βροχόπτωση. Αντιθέτως, η αναπλήρωσή τους προέρχεται κυρίως από την επιφανειακή απορροή εντός της λεκάνης απορροής, καθώς και από το αργό λιώσιμο του χιονιού στις βουνοκορφές, ένα φαινόμενο που αναμένεται το επόμενο διάστημα.
Το νερό της βροχής που δεν πέφτει απευθείας στους ταμιευτήρες χρειάζεται αρκετά μεγάλο χρόνο για να εμπλουτίσει τους υπόγειους υδροφορείς. Στη συνέχεια, απαιτείται ακόμη περισσότερος χρόνος για να αντληθεί αυτό το νερό και να χρησιμοποιηθεί, καθιστώντας τις πρόσφατες βροχοπτώσεις ανεπαρκείς για την άμεση αντιμετώπιση της κρίσης.
Η δραματική εικόνα των ταμιευτήρων Μόρνου και Υλίκης
Οι νεότερες εικόνες από τους ταμιευτήρες, όπως αποτυπώνονται από αυτοψίες συνεργείων της ΕΥΔΑΠ με τη βοήθεια drones, είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές. Μεγάλες εκτάσεις που πριν από δύο με τρία χρόνια αποτελούσαν τμήμα του βυθού, είναι πλέον ξηρές όχθες των λιμνών, αποκαλύπτοντας την ταχύτατη υποχώρηση των υδάτων. Στα αβαθή του Μόρνου, μάλιστα, έχουν αρχίσει να ξεπροβάλλουν τα άλλοτε βυθισμένα ερείπια του εγκαταλελειμμένου χωριού Κάλλιο, ως απτή απόδειξη της κρίσης.
Προτεινόμενο Λειψυδρία σε Μόρνο και Υλίκη: Η Αττική αντιμέτωπη με κρίση δεκαετίας και το σχέδιο 2,5 δισ.
Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες μετρήσεις, ο Μόρνος έχει χάσει άνω του 40% των αποθεμάτων του σε διάστημα διετίας, με την επιφάνεια της λίμνης να έχει μειωθεί σχεδόν στο μισό. Αντίστοιχα, στην Υλίκη, η ποσότητα του νερού έχει μειωθεί κατά 40% σε μόλις ένα έτος. Αυτή η κατάσταση έχει οδηγήσει την Αττική σε κρίση λειψυδρίας δεκαετίας, με τις αρχές να εξετάζουν σχέδια αντιμετώπισης.
Οι παράγοντες που επιδεινώνουν την κρίση
Η συρρίκνωση των όγκων νερού στους ταμιευτήρες δεν οφείλεται μόνο στην αναποτελεσματικότητα των βροχοπτώσεων. Επιστημονικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η κλιματική αλλαγή συμβάλλει καθοριστικά στο πρόβλημα, καθώς οι άνυδροι χειμώνες και η έλλειψη χιονιού στις βουνοκορφές έχουν ως αποτέλεσμα την εξαφάνιση πολλών ρυακιών που τροφοδοτούν τις λίμνες. Αυτό μειώνει σημαντικά την ποσότητα του νερού που είναι διαθέσιμη για την αναπλήρωση των ταμιευτήρων.
Ταυτόχρονα, η κατανάλωση του νερού στην Αττική παρουσίασε αύξηση κατά 6% το 2024 σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά, όπως αναφέρει η ΕΡΤ. Αυτή η αύξηση, σε συνδυασμό με τη μειωμένη εισροή υδάτων, επιτείνει το πρόβλημα της λειψυδρίας, ασκώντας περαιτέρω πίεση στις ήδη περιορισμένες πηγές υδροδότησης της πρωτεύουσας.
Η επόμενη μέρα για την υδροδότηση της Αττικής
Η κατάσταση στους ταμιευτήρες Μόρνου και Υλίκης απαιτεί άμεσα και συντονισμένα μέτρα για τη διασφάλιση της υδροδότησης της Αττικής. Η κατανόηση των επιστημονικών δεδομένων, όπως αυτά που παρουσίασε ο κ. Λέκκας, είναι κρίσιμη για τη χάραξη αποτελεσματικών στρατηγικών. Η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και η ορθολογική διαχείριση των υδάτινων πόρων αποτελούν πλέον επιτακτική ανάγκη, με την πολιτεία να αναζητά λύσεις για να αποτρέψει μια πλήρη υδατική κρίση.
Tips για εξοικονόμηση νερού στο σπίτι
- Ελέγξτε για διαρροές: Επισκευάστε άμεσα τυχόν βρύσες που στάζουν ή καζανάκια που τρέχουν.
- Περιορίστε τη χρήση νερού στο μπάνιο: Κάντε σύντομα ντους αντί για μπάνιο και κλείνετε τη βρύση όταν σαπουνίζεστε.
- Χρησιμοποιήστε πλυντήρια με πλήρες φορτίο: Εκτελέστε πλύσεις ρούχων και πιάτων μόνο όταν τα πλυντήρια είναι γεμάτα.
- Ποτίστε με σύνεση: Ποτίζετε τον κήπο νωρίς το πρωί ή αργά το βράδυ για να μειώσετε την εξάτμιση και αποφύγετε την υπερβολική χρήση.
