- Ο Δήμος Αθηναίων ξεκινά πλήρη καταγραφή και αποξήλωση αστικών εμποδίων για βελτίωση της προσβασιμότητας.
- Το σχέδιο περιλαμβάνει καρτοτηλέφωνα, βανδαλισμένα εκδοτήρια, σκουριασμένες κατασκευές ανακύκλωσης και αυθαίρετα κολωνάκια.
- Η καταγραφή θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του έτους και τα σημεία θα αναρτηθούν σε ψηφιακό χάρτη.
- Ο αντιδήμαρχος Ανδρέας Γραμματικογιάννης τονίζει τη σημασία των ελεύθερων πεζοδρομίων με ελάχιστο πλάτος 1,5 μέτρο.
- Η συνεργασία με τον ΟΤΕ έχει ήδη οδηγήσει στην απομάκρυνση πάνω από 160 καρτοτηλεφώνων.
Ο Δήμος Αθηναίων προχωρά σε πλήρη καταγραφή και αποξήλωση των αστικών εμποδίων που κατακλύζουν τους κοινόχρηστους χώρους της πρωτεύουσας, όπως καρτοτηλέφωνα, βανδαλισμένα εκδοτήρια εισιτηρίων και εγκαταλελειμμένες κατασκευές ανακύκλωσης. Το σχέδιο στοχεύει στην αποκατάσταση της προσβασιμότητας και την αντιμετώπιση του οπτικού θορύβου, με την καταγραφή να αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του έτους.
Η πρωτοβουλία του Δήμου Αθηναίων για την αντιμετώπιση της αστικής υποβάθμισης έρχεται ως συνέχεια μιας μακράς ιστορίας προσπαθειών και εγκαταλελειμμένων σχεδίων, που χρονολογούνται από τα τέλη της δεκαετίας του ’90. Τότε, ο Δημήτρης Αβραμόπουλος είχε εμπνευστεί ένα ηλεκτρονικό σύστημα ελέγχου της πρόσβασης των Ι.Χ. στο κέντρο της Αθήνας, με βυθιζόμενες μπάρες και ηλεκτρονικές στήλες, το οποίο, αν και εγκαταστάθηκε, δεν λειτούργησε ποτέ, αφήνοντας πίσω του «αστικά ερείπια» που επιβιώνουν μέχρι σήμερα.
Η εικόνα της εγκατάλειψης στους δρόμους της Αθήνας
Μισό τέταρτο αιώνα μετά, η Αθήνα εξακολουθεί να είναι ένα απέραντο πάρκο αστικής αρχαιολογίας, γεμάτο με παρατημένα και ξεχαρβαλωμένα αντικείμενα. Καρτοτηλέφωνα χωρίς εξοπλισμό, σκουριασμένες κατασκευές ανακύκλωσης που δεν χρησιμοποιούνται εδώ και δεκαετίες, βανδαλισμένα κουβούκλια και εκδοτήρια εισιτηρίων – όλα συνθέτουν ένα μωσαϊκό εμποδίων και οπτικής όχλησης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί μια στήλη ελέγχου από το σχέδιο του Αβραμόπουλου που παραμένει στο νότιο άκρο του Ιαπωνικού Κήπου στο Παγκράτι, παντελώς ξεχαρβαλωμένη.
Η κατάσταση επιδεινώνεται σε περιοχές με προχωρημένα φαινόμενα αστικής υποβάθμισης, όπως η πλατεία Κάνιγγος, η οποία θυμίζει «αποθήκη» με εγκαταλελειμμένες υποδομές. Ακόμη και οι μοβ κάδοι ανακύκλωσης ρούχων και υποδημάτων της Recycom, παρά τη σημαντική κοινωνική τους υπηρεσία, συχνά βρίσκονται σε άθλια κατάσταση, ενώ νέοι «σφετεριστές» του δημόσιου χώρου, όπως οι πολύχρωμες στάσεις τουριστικών λεωφορείων και τα σημεία αυτόματης παραλαβής εταιρειών διαδικτυακού εμπορίου, προστίθενται διαρκώς.
Το σχέδιο του Δήμου Αθηναίων για την αντιμετώπιση
Ο αντιδήμαρχος Υποδομών, Ανδρέας Γραμματικογιάννης, παραδέχεται ότι η ύπαρξη σταθερών κατασκευών που εμποδίζουν την προσβασιμότητα είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της πόλης. Για την αντιμετώπισή του, ο Δήμος Αθηναίων προχωρά σε πλήρη καταγραφή όλων των εμποδίων στα πεζοδρόμια, από αυθαίρετα τοποθετημένα κολωνάκια και παροπλισμένες υποδομές μέχρι εγκαταλελειμμένα κουβούκλια και κατεστραμμένες πινακίδες, σε όλα τα επτά δημοτικά διαμερίσματα.
Νομικοί κύκλοι και πολεοδόμοι επισημαίνουν διαρκώς την ανάγκη για ελάχιστο πλάτος πεζοδρομίων τουλάχιστον 1,5 μέτρου χωρίς εμπόδια, κάτι που για την Αθήνα φαντάζει ως πολυτέλεια. Η προσπάθεια του Δήμου να αντιμετωπίσει τον οπτικό θόρυβο στο σύνολό του κρίνεται ως κρίσιμη, καθώς η ελεύθερη και ασφαλής διέλευση των πολιτών αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα και δείκτη ποιότητας ζωής σε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα.
Τα πρώτα αποτελέσματα της καταγραφής και οι «πρωταθλητές» των εμποδίων
Η καταγραφή αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός των επόμενων εβδομάδων, δηλαδή μέχρι το τέλος του έτους, και όλα τα σχετικά σημεία θα αναρτηθούν σε έναν ψηφιακό διαδραστικό χάρτη στην ιστοσελίδα του δήμου. Τα προσωρινά αποτελέσματα για το δεύτερο δημοτικό διαμέρισμα (Παγκράτι, Μετς, Νέος Κόσμος κ.λπ.) μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου είναι ενδεικτικά του προβλήματος.
Στην κορυφή της λίστας με τις κατασκευές που απαιτείται να μετακινηθούν βρίσκονται τα ιδιωτικά και αυθαίρετα κολονάκια (890). Ακολουθούν τα σκαλοπάτια κτιρίων που καταλαμβάνουν κοινόχρηστο χώρο (320), οι κολόνες ΔΕΔΔΗΕ (268), τα εγκαταλελειμμένα/κατεστραμμένα καφάο και πίλαρ (102), οι πινακίδες κυκλοφορίας (90), οι τηλεφωνικοί θάλαμοι-καρτοτηλέφωνα (64), οι διαφημιστικές πινακίδες (60), οι κατεστραμμένες πινακίδες Τροχαίας (20) και τα γραμματοκιβώτια (58).
Η περίπτωση των καρτοτηλεφώνων και οι «στάσεις-φαντάσματα»
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην απομάκρυνση των ξεχαρβαλωμένων καρτοτηλεφώνων. Ο Δήμος Αθηναίων και ο ΟΤΕ έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους, με τον δήμο να απομακρύνει θαλάμους από τα υπό ανάπλαση πεζοδρόμια και να ενημερώνει τον ΟΤΕ για τα σημεία όπου εξακολουθούν να βρίσκονται βανδαλισμένα καρτοτηλέφωνα, στη συντριπτική πλειονότητά τους χωρίς τον εξοπλισμό τους. Ο ΟΤΕ είχε απομακρύνει περισσότερα από 160 καρτοτηλέφωνα μέχρι τον Οκτώβριο, ωστόσο πολλοί θάλαμοι παραμένουν.
Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά τις εργασίες ανάπλασης της οδού Πανεπιστημίου, είχαν «ανακαλυφθεί» και απομακρυνθεί τέσσερις ανενεργές στάσεις λεωφορείων και τρόλεϊ. Παρόμοιες ενέργειες αναμένονται και για την αποξήλωση του εναέριου δικτύου των τρόλεϊ που ξεκίνησε πρόσφατα. Ένας μικρός αριθμός καρτοτηλεφώνων, πάντως, θα συνεχίσει να υπάρχει σε φυλακές, κατασκηνώσεις και υπηρεσίες υγειονομικού ενδιαφέροντος.
Η επόμενη μέρα για τον δημόσιο χώρο
Με την ολοκλήρωση της καταγραφής, ο Δήμος Αθηναίων θα αρχίσει να αποξηλώνει τις κατασκευές που είναι δικής του ευθύνης, ενώ θα καλέσει και τους άλλους εμπλεκόμενους φορείς (όπως ΔΕΔΔΗΕ, ΟΑΣΑ, ΕΛΤΑ) να απομακρύνουν τις δικές τους. Ωστόσο, η πρόκληση είναι διαρκής, καθώς νέες κατασκευές και εμπόδια εμφανίζονται συνεχώς, δίνοντας την εντύπωση ότι η πόλη, αντί να «αδειάζει», συνεχίζει να «γεμίζει», παρά τις περί του αντιθέτου εξαγγελίες. Η συστηματική προσπάθεια είναι απαραίτητη για να ανακτήσει η Αθήνα τους κοινόχρηστους χώρους της και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των κατοίκων της.
Τι μπορείτε να κάνετε για την αστική υποβάθμιση
- Ενημερώστε τον Δήμο Αθηναίων για εμπόδια ή εγκαταλελειμμένες κατασκευές που εντοπίζετε στους κοινόχρηστους χώρους.
- Χρησιμοποιήστε τον ψηφιακό διαδραστικό χάρτη του Δήμου, όταν αναρτηθεί, για να αναφέρετε προβληματικά σημεία.
- Υποστηρίξτε τις πρωτοβουλίες ανακύκλωσης, διασφαλίζοντας ότι οι κάδοι χρησιμοποιούνται σωστά και δεν βανδαλίζονται.
- Ενημερωθείτε για τις απαιτήσεις προσβασιμότητας στα πεζοδρόμια (ελάχιστο πλάτος 1,5 μέτρο) και αναφέρετε παραβάσεις.
- Συμβάλετε στην τήρηση της καθαριότητας και την προστασία του δημόσιου χώρου από βανδαλισμούς.
