Διεθνής διάσκεψη στις Βρυξέλλες: Σημαντικά οφέλη για την Ελλάδα στην αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης

Σημαντικά οφέλη για την Ελλάδα αναμένονται από τη διεθνή διάσκεψη της Παγκόσμιας Συμμαχίας για την αντιμετώπιση της παράνομης διακίνησης μεταναστών, που πραγματοποιείται σήμερα στις Βρυξέλλες. Η διάσκεψη αυτή έρχεται λίγες ημέρες μετά την έγκριση κρίσιμων μεταρρυθμίσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι οποίες συμπληρώνουν το σύμφωνο μετανάστευσης και ασύλου ενόψει της πλήρους εφαρμογής του τον Ιούνιο του 2026.

Αυτή η διεθνής κινητοποίηση αποτελεί συνέχεια των πρόσφατων εξελίξεων στο ευρωπαϊκό πλαίσιο διαχείρισης του μεταναστευτικού ζητήματος, το οποίο βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα της ΕΕ εδώ και χρόνια. Η προσπάθεια για ισόρροπη κατανομή ευθυνών και αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών-μελών αποτελεί έναν διαρκή στόχο, με την Ελλάδα να βρίσκεται συχνά στο επίκεντρο λόγω της γεωγραφικής της θέσης ως πύλη εισόδου στην Ευρώπη.

Οι κρίσιμες μεταρρυθμίσεις και η «δεξαμενή αλληλεγγύης»

Όπως μεταδίδει η Καθημερινή από τις Βρυξέλλες, ο επίτροπος Μετανάστευσης Μάγκνους Μπρούνερ χαρακτήρισε την περασμένη Δευτέρα, 8 Δεκεμβρίου 2025, ως «καλή ημέρα για την Ευρώπη», καθώς προχώρησαν αναγκαίες μεταρρυθμίσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αυτές οι μεταρρυθμίσεις είναι κρίσιμες ενόψει της πλήρους εφαρμογής του συμφώνου μετανάστευσης και ασύλου τον ερχόμενο Ιούνιο του 2026. Συμπληρώθηκαν τα «κενά» του συμφώνου με την έγκριση διαφορετικών κανονισμών, όπως εκείνου των επιστροφών, του προσδιορισμού της ασφαλούς τρίτης χώρας και προέλευσης, καθώς και της δημιουργίας «κόμβων» επιστροφών παράτυπων μεταναστών εκτός του «μπλοκ».

Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στη λεγόμενη «δεξαμενή αλληλεγγύης», από την οποία αναμένεται να ωφεληθεί και η Ελλάδα, καθώς εξασφαλίζει για πρώτη φορά «ισόρροπα την ευθύνη και την αλληλεγγύη». Οι αποφάσεις αυτές χαρακτηρίζονται ως «κρίσιμη καμπή» για την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενισχύοντας τους μηχανισμούς διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών.

Η εξωτερική διάσταση και οι τρεις πυλώνες καταπολέμησης των διακινητών

Αυτό που υπογραμμίζουν ανώτατες ευρωπαϊκές πηγές είναι η κρισιμότητα της εξωτερικής διάστασης του μεταναστευτικού, καθώς η παράτυπη μετανάστευση ξεκινά πολύ πριν φτάσει στα ευρωπαϊκά σύνορα. Η συμμετοχή 80 αντιπροσωπειών από πέντε ηπείρους στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα παγκόσμιας συνεργασίας.

Δύο ημέρες μετά τις αποφάσεις για τη διαχείριση του μεταναστευτικού εντός του «μπλοκ», η Ε.Ε. δίνει σήμερα ουσιαστικά έμφαση στην εξωτερική του διάσταση. Για τον λόγο αυτό έχουν προσκληθεί στις Βρυξέλλες 80 συνολικά αντιπροσωπείες από πέντε ηπείρους, κάτι που στέλνει «ισχυρό μήνυμα». Στόχος της διάσκεψης είναι η υιοθέτηση κοινής διακήρυξης, η οποία είναι κρίσιμη για την καταπολέμηση των διακινητών μέσω τριών πυλώνων: της πρόληψης, της ενίσχυσης σχετικής νομοθεσίας και της εξασφάλισης νόμιμων οδών μετανάστευσης.

Η Ελλάδα στο επίκεντρο και ο διάλογος με τη Λιβύη

Για την Ελλάδα η διεθνής διάσκεψη έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς το «ταξίδι» που διοργανώνουν οι διακινητές και που εξελίσσεται σε προώθηση παράτυπων μεταναστών, ξεκινάει συχνά από χώρες όπως το Πακιστάν και το Μπανγκλαντές, συνεχίζοντας μέσω χωρών του Κόλπου είτε στην Αίγυπτο και την Τουρκία είτε στην ανατολική ή τη δυτική Λιβύη, με τελικό προορισμό τη χώρα μας ή την Ιταλία. Η Λιβύη, που για την Ελλάδα είναι σήμερα μία από τις βασικές χώρες προέλευσης παράτυπων μεταναστών, θα μετάσχει σήμερα στη διεθνή διάσκεψη, κάτι που αποτελεί θετική εξέλιξη, εκτιμούν πηγές στην Κομισιόν. Συμμετέχει, όμως, αντιπροσωπεία από την διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Τρίπολης.

Σε σχετική ερώτηση της «Κ» για την ανατολική πλευρά της Λιβύης, που δεν αναγνωρίζεται διεθνώς αλλά αποτελεί τόπο προέλευσης παράνομης διακίνησης μεταναστών, αρμόδιες πηγές ξεκαθαρίζουν ότι διατηρείται ο διάλογος σε τεχνικό επίπεδο. «Ο διάλογος είτε με την ανατολική Λιβύη είτε με το Αφγανιστάν είναι απαραίτητος. Δεν έχουμε άλλη επιλογή. Και δεν είναι αστείο», σχολιάζουν οι ίδιες πηγές. Ο διάλογος αυτός κρίνεται απαραίτητος, καθώς βασικός στόχος της Κομισιόν είναι το 2026 να επιτευχθεί μείωση των ροών και κατά συνέπεια μείωση της μεταναστευτικής «πίεσης» στην Ελλάδα, ώστε να μη χρειαστεί την «αλληλεγγύη» από τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. που επέλεξαν φέτος κυρίως χρηματικές συνεισφορές και όχι μετεγκαταστάσεις.

Οι μέθοδοι των διακινητών και η απάντηση της Ε.Ε.

Ξεχωριστό ενδιαφέρον έχουν οι μέθοδοι αντιμετώπισης της παράτυπης διακίνησης μεταναστών, που αποτελεί μάλιστα τη δεύτερη πιο προσοδοφόρα επιχείρηση παγκοσμίως, καθώς τα «εισιτήρια» με προορισμό την Ευρώπη ξεκινούν από 5.000 και φτάνουν έως και 15.000 ευρώ το κεφάλι. Η Ε.Ε. επιδιώκει στενή συνεργασία με πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης. Στη διάσκεψη σήμερα μετέχουν εκπρόσωποι των TikTok και Meta, καθώς οι επικοινωνίες μεταξύ των διακινητών και μεταναστών γίνονται κυρίως μέσω αυτών των μέσων. Βασική επιδίωξη αποτελεί η «ανίχνευση» των οδών του χρήματος. Στο πλαίσιο αυτό, στο τραπέζι βρίσκεται και νέο σύστημα κυρώσεων για τους διακινητές, ώστε να «παγώνουν» τα περιουσιακά τους στοιχεία σε τράπεζες στην Ευρώπη ή αλλού.

Η επόμενη μέρα για την ευρωπαϊκή μεταναστευτική πολιτική

Η σημερινή διεθνής διάσκεψη και οι πρόσφατες μεταρρυθμίσεις σηματοδοτούν μια εντατικοποίηση των προσπαθειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μια πιο ολοκληρωμένη και αποτελεσματική διαχείριση του μεταναστευτικού ζητήματος. Η ενίσχυση της συνεργασίας με τρίτες χώρες και η εστίαση στην καταπολέμηση των διακινητών σε όλα τα επίπεδα, από την πρόληψη έως τις οικονομικές κυρώσεις, αναμένεται να διαμορφώσουν το τοπίο της μεταναστευτικής πολιτικής τα επόμενα χρόνια. Η Ελλάδα, ως χώρα πρώτης υποδοχής, προσβλέπει σε συγκεκριμένα οφέλη από αυτή την αλλαγή στρατηγικής, με απώτερο στόχο τη μείωση της πίεσης στα σύνορά της και την αποτελεσματικότερη διαχείριση των ροών.