- Ο Ιρανός ΥΠΕΞ Αμπάς Αράκτσι θα επισκεφθεί τη Βηρυτό για διπλωματικές συνομιλίες.
- Η επίσκεψη ακολουθεί την άρνηση του Λιβανέζου ομολόγου του, Γιουσέφ Ράτζι, να μεταβεί στην Τεχεράνη.
- Ο Ράτζι επικαλέστηκε «τρέχουσες συνθήκες» και κάλεσε τον Αράκτσι στη Βηρυτό για διάλογο.
- Οι συνομιλίες θα αφορούν τη νέα φάση σχέσεων και το ζήτημα του αφοπλισμού της Χεζμπολάχ.
Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Αμπάς Αράκτσι, ανακοίνωσε σήμερα ότι θα ταξιδέψει στη Βηρυτό για συνομιλίες, έπειτα από επίσημη πρόσκληση του Λιβανέζου ομολόγου του, Γιουσέφ Ράτζι. Η εξέλιξη αυτή έρχεται μία ημέρα αφότου ο Ράτζι είχε αρνηθεί να επισκεφθεί την Τεχεράνη για απευθείας συνομιλίες, επικαλούμενος τις «τρέχουσες συνθήκες».
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας περιόδου εντατικής διπλωματικής κινητικότητας στην περιοχή, όπου οι σχέσεις μεταξύ του Ιράν και των γειτονικών του κρατών, ιδίως του Λιβάνου, βρίσκονται στο μικροσκόπιο λόγω των ευρύτερων γεωπολιτικών αναταράξεων. Η πρόσκληση του Λιβανέζου υπουργού Εξωτερικών σηματοδοτεί μια προσπάθεια διατήρησης των διαύλων επικοινωνίας, παρά τις φαινομενικές διαφωνίες ως προς τον τόπο διεξαγωγής των συνομιλιών.
Η διπλωματική διαδρομή και οι «τρέχουσες συνθήκες»
Όπως μεταδίδει το Reuters, ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών, Αμπάς Αράκτσι, επιβεβαίωσε σήμερα την αποδοχή της πρόσκλησης για επίσκεψη στη Βηρυτό. Η πρόσκληση αυτή ήρθε από τον Λιβανέζο ομόλογό του, Γιουσέφ Ράτζι, ο οποίος χθες είχε αρνηθεί να ταξιδέψει στην Τεχεράνη για απευθείας συνομιλίες. Ο Ράτζι επικαλέστηκε τις «τρέχουσες συνθήκες» που εμποδίζουν το ταξίδι του, αλλά υπογράμμισε ότι η κίνηση αυτή δεν συνιστά απόρριψη του διαλόγου με το Ιράν. Μάλιστα, όπως αναφέρθηκε, ο Λιβανέζος ΥΠΕΞ απέστειλε επίσημη διπλωματική επιστολή στον Αράκτσι, προσκαλώντας τον στη Βηρυτό.
Η άρνηση του υπουργού Εξωτερικών του Λιβάνου αρνείται επίσκεψη στην Τεχεράνη και η πρόταση για συνομιλίες στη Βηρυτό δείχνει την προσπάθεια του Λιβάνου να διατηρήσει μια ισορροπημένη στάση εν μέσω περιφερειακών πιέσεων. Ο Αράκτσι, αν και δήλωσε στο X ότι βρήκε τη θέση του Ράτζι «περίεργη», καθώς οι υπουργοί Εξωτερικών χωρών με πλήρεις διπλωματικές σχέσεις δεν χρειάζονται ουδέτερο χώρο, τελικά αποδέχθηκε την πρόσκληση. Αυτή η διπλωματική ανταλλαγή αναδεικνύει την πολυπλοκότητα των σχέσεων στην ευρύτερη περιοχή.
Οι θέσεις Λιβάνου και Ιράν
Ο Γιουσέφ Ράτζι δήλωσε χθες ότι ο Λίβανος είναι έτοιμος να ανοίξει μια νέα φάση σχέσεων με το Ιράν, βασισμένη στον αμοιβαίο σεβασμό, την κυριαρχία και τη μη παρέμβαση. Αυτή η δήλωση υπογραμμίζει την προσπάθεια της Βηρυτού να επαναπροσδιορίσει τους όρους της σχέσης με την Τεχεράνη, διασφαλίζοντας την εθνική της ανεξαρτησία. Παράλληλα, ο Ράτζι πρόσθεσε ότι κανένα ισχυρό κράτος δεν μπορεί να οικοδομηθεί εάν η κυβέρνηση δεν κατέχει το αποκλειστικό δικαίωμα οπλοφορίας, σε μια φαινομενική αναφορά στις εκκλήσεις για αφοπλισμό της Χεζμπολάχ, της φιλοϊρανικής ένοπλης ομάδας του Λιβάνου. Το ζήτημα του αφοπλισμού της υποστηριζόμενης από το Ιράν Χεζμπολάχ αποτελεί κεντρικό σημείο τριβής και συζητείται εν μέσω σχεδίου των ΗΠΑ για τον αφοπλισμό της.
Από την πλευρά του, ο Αράκτσι εξέφρασε την κατανόησή του για τη θέση του Λιβανέζου ομολόγου του, δηλώνοντας: «Υποκείμενος σε ισραηλινή κατοχή και κατάφωρες παραβιάσεις της ‘εκεχειρίας’, κατανοώ πλήρως γιατί ο αξιότιμος Λιβανέζος ομόλογός μου δεν είναι έτοιμος να επισκεφθεί την Τεχεράνη». Αυτή η δήλωση συνδέει άμεσα την απόφαση του Ράτζι με τις περιφερειακές εντάσεις και την συνεχιζόμενη σύγκρουση με το Ισραήλ. Οι συνομιλίες για την εκεχειρία μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου έχουν επεκταθεί πρόσφατα, με νέους εκπροσώπους να συμμετέχουν, γεγονός που υπογραμμίζει την ευρύτερη αστάθεια στην περιοχή.
Το ζήτημα της Χεζμπολάχ και η ισραηλινή κατοχή
Η αναφορά του Ράτζι στην αποκλειστική οπλοφορία από την κυβέρνηση είναι ένα σαφές μήνυμα προς τη Χεζμπολάχ, η οποία διατηρεί ένα σημαντικό οπλοστάσιο και πολιτική επιρροή στον Λίβανο. Το ζήτημα του αφοπλισμού της φιλοϊρανικής Χεζμπολάχ είναι ένα χρόνιο πρόβλημα που επηρεάζει την εσωτερική σταθερότητα του Λιβάνου και τις σχέσεις του με τις ΗΠΑ και άλλες δυτικές δυνάμεις. Αναλυτές στη Μέση Ανατολή επισημαίνουν ότι η διπλωματική αυτή κίνηση του Λιβάνου μπορεί να ερμηνευθεί ως προσπάθεια να αποστασιοποιηθεί από την άμεση επιρροή του Ιράν, χωρίς ωστόσο να διακόψει τους δεσμούς, διατηρώντας μια λεπτή ισορροπία.
Η δήλωση του Αράκτσι περί «ισραηλινής κατοχής και κατάφωρων παραβιάσεων της εκεχειρίας» αναδεικνύει την ιρανική οπτική γωνία για την κατάσταση στην περιοχή και τονίζει την συνεχιζόμενη ένταση μεταξύ του Ιράν και του Ισραήλ. Οι σχέσεις μεταξύ Λιβάνου και Ισραήλ είναι ιστορικά τεταμένες, με τον πρωθυπουργό του Λιβάνου, Ναουάφ Σαλάμ, να έχει επισημάνει ότι οι οικονομικοί δεσμοί με το Ισραήλ παραμένουν μακριά, παρά τις συζητήσεις για ειρήνη. Αυτό το πολύπλοκο πλέγμα σχέσεων καθιστά κάθε διπλωματική κίνηση εξαιρετικά ευαίσθητη.
Η επόμενη μέρα στις σχέσεις Λιβάνου-Ιράν
Η επικείμενη επίσκεψη του Ιρανού υπουργού Εξωτερικών στη Βηρυτό αναμένεται να αποτελέσει κρίσιμο σταθμό για τη διαμόρφωση των μελλοντικών διμερών σχέσεων. Οι συνομιλίες θα επικεντρωθούν πιθανότατα στην εμβάθυνση της συνεργασίας σε τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος, αλλά και στην αντιμετώπιση των διαφορών που προκύπτουν από τις περιφερειακές εντάσεις. Η ικανότητα των δύο πλευρών να βρουν κοινό έδαφος, διατηρώντας παράλληλα την κυριαρχία και τα συμφέροντα του Λιβάνου, θα καθορίσει την πορεία της διπλωματίας στην ευαίσθητη αυτή περιοχή.