Λίβανος: Σχέδιο αφοπλισμού της Χεζμπολάχ από ΗΠΑ, Γαλλία και Σαουδική Αραβία

Στο Παρίσι πραγματοποιούνται σήμερα κρίσιμες συνομιλίες μεταξύ αξιωματούχων από τις ΗΠΑ, τη Γαλλία και τη Σαουδική Αραβία με τον αρχηγό του λιβανικού στρατού, με αντικείμενο την οριστικοποίηση ενός οδικού χάρτη για τον αφοπλισμό της Χεζμπολάχ. Η πρωτοβουλία αυτή αποσκοπεί στη διάσωση της εύθραυστης εκεχειρίας του 2024, την ώρα που το Ισραήλ κλιμακώνει τις επιθέσεις του στον νότιο Λίβανο, καταγγέλλοντας παραβιάσεις από την πλευρά της οργάνωσης.

Αυτή η διπλωματική κινητοποίηση αποτελεί τη συνέχεια της συμφωνίας εκεχειρίας του 2024, η οποία επιτεύχθηκε με μεσολάβηση των ΗΠΑ για να τερματιστεί ο πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ. Παρά την παύση των ευρείας κλίμακας εχθροπραξιών, η πολιτική παράλυση στον Λίβανο και η αδυναμία των κρατικών θεσμών να επιβάλουν την κυριαρχία τους έχουν αφήσει ένα κενό ασφαλείας, το οποίο οι διεθνείς δυνάμεις επιχειρούν τώρα να καλύψουν μέσω της ενίσχυσης του τακτικού στρατού.

Ο μηχανισμός αφοπλισμού και η διεθνής εποπτεία

Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Reuters, η συνάντηση της Πέμπτης στοχεύει στη δημιουργία ενός ισχυρού μηχανισμού επαλήθευσης του αφοπλισμού. Καθώς ο λιβανικός στρατός στερείται επί του παρόντος της απαραίτητης ικανότητας, προτείνεται η ενίσχυση των υφιστάμενων δομών με Γάλλους, Αμερικανούς και πιθανώς άλλους στρατιωτικούς εμπειρογνώμονες, σε συνεργασία με τις ειρηνευτικές δυνάμεις του ΟΗΕ. Η ενίσχυση των δυνάμεων ασφαλείας θεωρείται κρίσιμη για να μπορέσει το κράτος να αναλάβει τον έλεγχο των περιοχών που παραδοσιακά ελέγχονται από την ένοπλη οργάνωση.

Πολιτική παράλυση και ο φόβος της εσωτερικής σύγκρουσης

Οι διπλωμάτες εκφράζουν έντονες ανησυχίες ότι οι επερχόμενες νομοθετικές εκλογές του 2026 στον Λίβανο ενδέχεται να τροφοδοτήσουν περαιτέρω την αστάθεια. Υπάρχει ο φόβος ότι ο Πρόεδρος Ζοζέφ Αούν θα είναι λιγότερο πιθανό να πιέσει για τον αφοπλισμό, φοβούμενος την πρόκληση εντάσεων με τη σιιτική κοινότητα στο νότο. Οι συνομιλίες για τη Χεζμπολάχ περιπλέκονται από το γεγονός ότι η οργάνωση παραμένει ένας ισχυρός πολιτικός και στρατιωτικός παίκτης, με το Παρίσι να προσπαθεί να ισορροπήσει μεταξύ της επιβολής του διεθνούς δικαίου και της αποφυγής ενός νέου εμφυλίου πολέμου.

Ισραηλινά πλήγματα και η αντίδραση της Βηρυτού

Την ώρα που οι αξιωματούχοι συνεδριάζουν, πολλαπλά ισραηλινά πλήγματα έπληξαν πόλεις στον νότιο Λίβανο και την κοιλάδα Μπεκάα. Ο ισραηλινός στρατός υποστήριξε ότι στόχευσε στρατιωτικά συγκροτήματα εκπαίδευσης και αποθήκες όπλων, υπογραμμίζοντας ότι οι δραστηριότητες αυτές παραβιάζουν τις συμφωνίες. Τα πρόσφατα ισραηλινά πλήγματα ερμηνεύτηκαν από τον πρόεδρο του κοινοβουλίου του Λιβάνου, Ναμπίχ Μπέρι, ως ένα σαφές «μήνυμα» προς τη διάσκεψη του Παρισιού.

Διπλωματικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η κατάσταση παραμένει εξαιρετικά επισφαλής, με την «πυριτιδαποθήκη» να είναι έτοιμη να εκραγεί ανά πάσα στιγμή. Αναλυτές υπογραμμίζουν πως η απροθυμία της λιβανικής ηγεσίας να δημοσιοποιήσει τη διαδικασία αφοπλισμού πηγάζει από τον φόβο πρόκλησης εσωτερικών ρήξεων, γεγονός που καθιστά τη διεθνή επιτήρηση και την οικονομική στήριξη απαραίτητες για τη βιωσιμότητα οποιουδήποτε σχεδίου.

Η επόμενη μέρα: Ανασυγκρότηση και διεθνείς διασκέψεις

Οι συμμετέχοντες ελπίζουν να διοργανώσουν μια μεγάλη διάσκεψη στις αρχές του επόμενου έτους για την περαιτέρω ενίσχυση του λιβανικού στρατού, καθώς και μια ξεχωριστή συνάντηση για την ανοικοδόμηση του νότιου Λιβάνου. Στόχος είναι να προσφερθεί ένα οικονομικό κίνητρο στην τοπική κοινωνία, ώστε να απομακρυνθεί από την επιρροή των ενόπλων ομάδων. Η διεθνής κοινότητα φαίνεται να προεξοφλεί ότι χωρίς μια συνολική λύση που θα περιλαμβάνει την ασφάλεια και την οικονομία, η εκεχειρία θα παραμείνει ένα κενό γράμμα.