- Θάνατος της Πενγκ Πεϊγιούν, αρχιτέκτονα της πολιτικής του ενός παιδιού.
- Σφοδρές αντιδράσεις στα social media για τις βίαιες πρακτικές του παρελθόντος.
- Ο πληθυσμός της Κίνας μειώθηκε στα 1,39 δισεκατομμύρια το 2024.
- Οικονομικές ανησυχίες λόγω της γήρανσης και της έλλειψης εργατικού δυναμικού.
- Ανεπαρκή τα νέα κίνητρα του Πεκίνου για την αύξηση των γεννήσεων.
Ο θάνατος της Πενγκ Πεϊγιούν, της γυναίκας που ηγήθηκε της πολιτικής του ενός παιδιού στην Κίνα για μια δεκαετία, προκάλεσε ένα κύμα δημόσιας κατακραυγής στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Όπως μεταδίδει το Reuters, οι πολίτες αντί για συλλυπητήρια εξέφρασαν την οργή τους για τις βίαιες πρακτικές του παρελθόντος, την ώρα που το Πεκίνο παλεύει με την κατάρρευση των γεννήσεων.
| Έτος | Πληθυσμός (δισ.) | Κατάσταση |
|---|---|---|
Έτος 2023 | Πληθυσμός (δισ.) 1,41 | Κατάσταση Απώλεια πρωτιάς από Ινδία |
Έτος 2024 | Πληθυσμός (δισ.) 1,39 | Κατάσταση Συνεχιζόμενη πτώση |
Έτος 2025 | Πληθυσμός (δισ.) Αναμένεται | Κατάσταση Πρόβλεψη επιτάχυνσης |
Αυτή η εξέλιξη έρχεται σε μια κρίσιμη καμπή για το Πεκίνο, καθώς η δημογραφική κρίση δεν αποτελεί πλέον μια μακρινή απειλή αλλά μια άμεση οικονομική πραγματικότητα. Η κληρονομιά της Πενγκ Πεϊγιούν, η οποία υπηρέτησε ως επικεφαλής της Επιτροπής Οικογενειακού Προγραμματισμού από το 1988 έως το 1998, συνδέεται άρρηκτα με την περίοδο της πιο αυστηρής εφαρμογής των περιορισμών, μια εποχή που σημαδεύτηκε από αναγκαστικές αμβλώσεις και στειρώσεις, επηρεάζοντας εκατομμύρια οικογένειες στην κινεζική ύπαιθρο.
Η σφοδρή αντίδραση της κινεζικής κοινωνίας
Παρά το γεγονός ότι τα κρατικά μέσα ενημέρωσης εξήραν την Πενγκ ως μια «εξέχουσα ηγέτιδα» για το έργο της, η αντίδραση στο Weibo ήταν εντελώς διαφορετική. Πολλοί χρήστες υπενθύμισαν το ανθρώπινο κόστος της πολιτικής, με αναρτήσεις που έκαναν λόγο για «παιδιά που χάθηκαν» και περιμένουν δικαίωση στη μεταθανάτια ζωή. Η δημόσια καταδίκη επικεντρώθηκε στο γεγονός ότι, αν η πολιτική είχε χαλαρώσει νωρίτερα, ο πληθυσμός της Κίνας δεν θα βρισκόταν σήμερα σε αυτή τη δραματική πτώση.
Η παγκόσμια ανησυχία για τη δημογραφία εντείνεται, με περιπτώσεις όπως η Ουκρανία που είναι αντιμέτωπη με κατάρρευση του πληθυσμού της, αν και για διαφορετικούς λόγους, αναδεικνύοντας το πόσο κρίσιμος είναι ο ανθρώπινος παράγοντας για τη σταθερότητα ενός κράτους. Στην Κίνα, οι χρήστες επισημαίνουν ότι τα παιδιά που δεν γεννήθηκαν ποτέ, σήμερα θα βρίσκονταν στην παραγωγική ηλικία των 40 ετών, στηρίζοντας την οικονομία.
Δημογραφική κατάρρευση και οικονομικές επιπτώσεις
Τα στοιχεία δείχνουν ότι ο πληθυσμός της Κίνας μειώθηκε πέρυσι στα 1,39 δισεκατομμύρια, χάνοντας την πρωτιά από την Ινδία το 2023. Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η πτωτική τάση θα επιταχυνθεί τα επόμενα χρόνια, με τα επίσημα δεδομένα για το 2025 να αναμένονται τον επόμενο μήνα. Η γήρανση του πληθυσμού δημιουργεί ένα εκρηκτικό κοκτέιλ για τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, καθώς το εργατικό δυναμικό μειώνεται συνεχώς.
Νομικοί και οικονομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι το αυξανόμενο κόστος φροντίδας ηλικιωμένων και οι συνταξιοδοτικές παροχές θα δημιουργήσουν πρόσθετες δημοσιονομικές πιέσεις στις ήδη επιβαρυμένες τοπικές κυβερνήσεις. Η Κίνα δεν είναι η μόνη χώρα που αντιμετωπίζει τέτοιες προκλήσεις, καθώς και η Γαλλία αντιμετωπίζει δαπάνες επιπέδου πανδημίας λόγω της γήρανσης των πολιτών της, γεγονός που υπογραμμίζει την ανάγκη για βιώσιμες δημογραφικές πολιτικές.
Η στροφή του Πεκίνου και το μέλλον
Αν και η ίδια η Πενγκ Πεϊγιούν είχε αλλάξει δημόσια τις απόψεις της από τη δεκαετία του 2010, ζητώντας τη χαλάρωση των μέτρων, η ζημιά φαίνεται να έχει ήδη γίνει. Σήμερα, το Πεκίνο προσπαθεί απεγνωσμένα να τονώσει τον δείκτη γεννήσεων μέσω επιδοτήσεων φροντίδας παιδιών, μεγαλύτερης άδειας μητρότητας και φορολογικών ελαφρύνσεων, ωστόσο η ανταπόκριση των νέων ζευγαριών παραμένει περιορισμένη.
Οικονομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η συρρίκνωση του εργατικού δυναμικού και το αυξανόμενο κόστος διαβίωσης καθιστούν τα τρέχοντα κίνητρα ανεπαρκή. Η αγορά φαίνεται να προεξοφλεί ότι η Κίνα θα πρέπει να προχωρήσει σε ριζικές μεταρρυθμίσεις στο κοινωνικό κράτος για να αντιστρέψει το κλίμα, καθώς η κληρονομιά της πολιτικής του ενός παιδιού συνεχίζει να σκιάζει το μέλλον της χώρας.
Η επόμενη μέρα για τη δημογραφία
Η συζήτηση που άνοιξε με αφορμή τον θάνατο της Πενγκ Πεϊγιούν αναδεικνύει το βαθύ τραύμα της κινεζικής κοινωνίας. Η μετάβαση από τον αυστηρό έλεγχο στην προσπάθεια ενίσχυσης των γεννήσεων αποδεικνύεται μια επίπονη διαδικασία, με τις κοινωνικές αντιδράσεις να υπενθυμίζουν στην ηγεσία ότι οι βίαιες παρεμβάσεις στον ιδιωτικό βίο έχουν μακροχρόνιες και συχνά μη αναστρέψιμες συνέπειες.