- Κινεζική ακτοφυλακή τραυμάτισε Φιλιππινέζους ψαράδες και προκάλεσε ζημιές σε σκάφη στη Νότια Σινική Θάλασσα.
- Το περιστατικό έλαβε χώρα την Παρασκευή κοντά στην αμφισβητούμενη ύφαλο Sabina.
- Οι Φιλιππίνες καλούν την Κίνα να τηρήσει τα διεθνή πρότυπα και καταγγέλλουν την ενέργεια.
- Η Κίνα διεκδικεί μεγάλο μέρος της περιοχής, αγνοώντας διεθνή δικαστική απόφαση του 2016.
- Οι εντάσεις στην περιοχή κλιμακώνονται, με σοβαρές γεωπολιτικές και οικονομικές επιπτώσεις.
Η ακτοφυλακή των Φιλιππίνων ανακοίνωσε το Σάββατο ότι τρεις Φιλιππινέζοι ψαράδες τραυματίστηκαν και δύο αλιευτικά σκάφη υπέστησαν «σημαντικές ζημιές», όταν πλοία της κινεζικής ακτοφυλακής χρησιμοποίησαν κανόνια νερού σε μια αμφισβητούμενη ύφαλο της Νότιας Σινικής Θάλασσας. Το περιστατικό έλαβε χώρα την Παρασκευή κοντά στην ύφαλο Sabina, εντείνοντας περαιτέρω τις ήδη τεταμένες σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών στην περιοχή.
Αυτή η νέα κλιμάκωση έρχεται ως συνέχεια μιας σειράς παρόμοιων περιστατικών που έχουν λάβει χώρα το τελευταίο διάστημα στην αμφισβητούμενη περιοχή της Νότιας Σινικής Θάλασσας, όπου οι διεκδικήσεις της Κίνας επικαλύπτονται με τις αποκλειστικές οικονομικές ζώνες γειτονικών χωρών. Το παρασκήνιο της υπόθεσης περιλαμβάνει μακροχρόνιες εδαφικές διαμάχες και την άρνηση του Πεκίνου να αναγνωρίσει διεθνείς δικαστικές αποφάσεις που απορρίπτουν τις αξιώσεις του.
Το περιστατικό και οι αντιδράσεις
Όπως μεταδίδει το Reuters, η ακτοφυλακή της Μανίλας δήλωσε ότι σχεδόν δύο δωδεκάδες φιλιππινέζικα αλιευτικά σκάφη κοντά στην ύφαλο Sabina έγιναν στόχος κανονιών νερού και παρεμβατικών ελιγμών την Παρασκευή. Ένα μικρό σκάφος της κινεζικής ακτοφυλακής φέρεται επίσης να έκοψε τις άγκυρες αρκετών φιλιππινέζικων σκαφών, θέτοντας σε κίνδυνο τα πληρώματά τους. Η ακτοφυλακή των Φιλιππίνων κάλεσε την κινεζική ακτοφυλακή να τηρήσει τα διεθνώς αναγνωρισμένα πρότυπα συμπεριφοράς, δίνοντας προτεραιότητα στη διαφύλαξη της ζωής στη θάλασσα έναντι των προφάσεων επιβολής του νόμου που θέτουν σε κίνδυνο τις ζωές αθώων ψαράδων.
Η πρεσβεία της Κίνας στη Μανίλα δεν απάντησε αμέσως σε αίτημα για σχολιασμό εκτός ωρών γραφείου. Ωστόσο, την Παρασκευή, η κινεζική ακτοφυλακή είχε δηλώσει ότι απώθησε πολλά φιλιππινέζικα σκάφη και εφάρμοσε «μέτρα ελέγχου». Ο εκπρόσωπος της ακτοφυλακής των Φιλιππίνων, Jay Tarriela, δήλωσε το Σάββατο ότι αυτή η δήλωση αποτελεί παραδοχή αδικοπραγίας. «Παραδέχτηκαν αυτή την κακή πράξη εναντίον απλών Φιλιππινέζων ψαράδων», είπε ο Tarriela τηλεφωνικώς. Τα σκάφη της φιλιππινέζικης ακτοφυλακής που αναπτύχθηκαν για να βοηθήσουν τους τραυματισμένους ψαράδες μπλοκαρίστηκαν επανειλημμένα από το να φτάσουν στην ύφαλο Sabina. Παρ’ όλες τις «ανεπαγγελματικές και παράνομες παρεμβάσεις», η ακτοφυλακή των Φιλιππίνων κατάφερε να προσεγγίσει τους ψαράδες το πρωί του Σαββάτου, παρέχοντας άμεση ιατρική βοήθεια στους τραυματίες και απαραίτητα εφόδια.
Οι διεκδικήσεις και το διεθνές δίκαιο
Η ύφαλος Sabina, την οποία η Κίνα αναφέρει ως Xianbin Reef και οι Φιλιππίνες ως Escoda Shoal, βρίσκεται στην αποκλειστική οικονομική ζώνη των Φιλιππίνων, 150 χιλιόμετρα δυτικά της επαρχίας Παλαουάν. Η Κίνα διεκδικεί σχεδόν ολόκληρη τη Νότια Σινική Θάλασσα, μια θαλάσσια οδό από την οποία διέρχονται ετήσιες εμπορικές συναλλαγές άνω των 3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Οι περιοχές που διεκδικεί επικαλύπτουν τις αποκλειστικές οικονομικές ζώνες του Μπρουνέι, της Ινδονησίας, της Μαλαισίας, των Φιλιππίνων και του Βιετνάμ. Το 2016, ένα διεθνές διαιτητικό δικαστήριο έκρινε ότι οι ευρείες διεκδικήσεις του Πεκίνου δεν είχαν νομική βάση σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, μια απόφαση την οποία η Κίνα απορρίπτει κατηγορηματικά. Πρόσφατα, η Κίνα απώθησε φιλιππινέζικο αεροσκάφος πάνω από την αμφισβητούμενη ύφαλο Σκάρμπορο, γεγονός που υπογραμμίζει την κλιμάκωση των εντάσεων.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές της διεθνούς πολιτικής είναι η συστηματική άρνηση της Κίνας να συμμορφωθεί με τις διεθνείς αποφάσεις, δημιουργώντας ένα επικίνδυνο προηγούμενο για τη θαλάσσια ασφάλεια και το δίκαιο της θάλασσας. Η προσέγγιση αυτή, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη στρατιωτική της παρουσία, όπως φάνηκε και με την ανάπτυξη πάνω από 100 πολεμικών πλοίων στην Ανατολική Ασία, ενισχύει την αίσθηση αστάθειας στην περιοχή. Οι εντάσεις δεν περιορίζονται μόνο στις Φιλιππίνες, καθώς αντικρουόμενες αναφορές για ναυτική αντιπαράθεση έχουν υπάρξει και με την Ιαπωνία στα νησιά Σενκάκου, αναδεικνύοντας ένα ευρύτερο μοτίβο διεκδικήσεων και αντιπαραθέσεων.
Οι επιπτώσεις και η επόμενη μέρα
Οι επιθέσεις εναντίον αλιευτικών σκαφών και ο τραυματισμός ψαράδων έχουν σοβαρές ανθρωπιστικές και οικονομικές επιπτώσεις για τις τοπικές κοινότητες των Φιλιππίνων, οι οποίες εξαρτώνται από την αλιεία για την επιβίωσή τους. Πέρα από τους άμεσους τραυματισμούς, η καταστροφή αλιευτικού εξοπλισμού σημαίνει απώλεια εισοδήματος και δυσκολία στην πρόσβαση σε βασικά τρόφιμα. Η Μανίλα έχει επανειλημμένα ζητήσει τον σεβασμό των κυριαρχικών της δικαιωμάτων και την αποφυγή επικίνδυνων ενεργειών που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ευρύτερη σύγκρουση. Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, καθώς η Νότια Σινική Θάλασσα αποτελεί κρίσιμο σημείο για το παγκόσμιο εμπόριο και τη γεωπολιτική σταθερότητα. Η συνεχής παρουσία της κινεζικής ακτοφυλακής και του στρατού σε αμφισβητούμενες υφάλους, όπως η Σκάρμπορο, διατηρεί την ένταση σε υψηλά επίπεδα.
Η επόμενη μέρα αναμένεται να βρει τις Φιλιππίνες να συνεχίζουν τις διπλωματικές προσπάθειες και τις εκκλήσεις προς τη διεθνή κοινότητα για στήριξη των κυριαρχικών τους δικαιωμάτων. Η Κίνα, από την πλευρά της, δείχνει αποφασισμένη να διατηρήσει τις διεκδικήσεις της, αδιαφορώντας για τις διεθνείς αποφάσεις και τις αντιδράσεις. Η κατάσταση απαιτεί προσεκτικούς χειρισμούς από όλες τις πλευρές για την αποφυγή περαιτέρω κλιμάκωσης, η οποία θα μπορούσε να έχει απρόβλεπτες συνέπειες για την ευρύτερη περιοχή της Ασίας-Ειρηνικού.
