- Μηδενικές επιστροφές χρημάτων στον ΟΠΕΚΕΠΕ από παράνομες αγροτικές επιδοτήσεις.
- 250 φυσικά πρόσωπα έχουν δει τους λογαριασμούς τους να παγώνουν, αλλά μόνο 10 επικοινώνησαν με τις αρχές.
- Η ισχύουσα νομοθεσία δεν επιτρέπει την παύση ποινικής δίωξης, μειώνοντας τα κίνητρα επιστροφής.
- Η Οικονομική Αστυνομία εντόπισε 7.004 ύποπτους ΑΦΜ με 33,6 εκατ. ευρώ παράνομες επιδοτήσεις.
Πέντε μήνες μετά την έναρξη των ελέγχων για το σκάνδαλο των αγροτικών επιδοτήσεων, κανένα ευρώ δεν έχει επιστραφεί στα ταμεία του ΟΠΕΚΕΠΕ, παρά τις κυβερνητικές δεσμεύσεις. Από τα 250 φυσικά πρόσωπα που έχουν δει τους τραπεζικούς λογαριασμούς και τα περιουσιακά τους στοιχεία να «παγώνουν», μόλις δέκα επικοινώνησαν με τις αρχές, χωρίς ωστόσο να προβούν σε επιστροφή χρημάτων.
Η εξέλιξη αυτή έρχεται ως συνέχεια των αποκαλύψεων για το εκτεταμένο σκάνδαλο με τις αγροτικές επιδοτήσεις που συγκλόνισε το πανελλήνιο στις αρχές Ιουλίου, αναδεικνύοντας σοβαρές παθογένειες στον τρόπο διαχείρισης των ευρωπαϊκών κονδυλίων. Η αρχική προσδοκία ήταν ότι οι εντατικοί έλεγχοι και οι δεσμεύσεις περιουσιακών στοιχείων θα λειτουργούσαν αποτρεπτικά, ωθώντας τους παραβάτες στην άμεση επιστροφή των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών.
Η απογοητευτική εικόνα των επιστροφών
Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάζει η «Κ», η διαδικασία επιστροφής χρημάτων από τις παράνομες αγροτικές επιδοτήσεις δεν έχει αποδώσει τα αναμενόμενα. Από τα 250 φυσικά πρόσωπα των οποίων οι τραπεζικοί λογαριασμοί και τα περιουσιακά στοιχεία έχουν «παγώσει» με εισαγγελική εντολή, μόλις δέκα εξ αυτών επικοινώνησαν με τις αρμόδιες αρχές για διευκρινίσεις. Ωστόσο, κανείς δεν έχει επιστρέψει χρήματα στα ταμεία του ΟΠΕΚΕΠΕ μέχρι σήμερα, πέντε μήνες μετά την έναρξη των ελέγχων.
Αυτή η περιορισμένη ανταπόκριση των παραβατών, παρά τις επίμονες προσπάθειες των στελεχών της Οικονομικής Αστυνομίας, δημιουργεί έντονο προβληματισμό. Η προσδοκία ήταν ότι η δημοσιοποίηση των υποθέσεων και οι δεσμεύσεις περιουσιακών στοιχείων θα λειτουργούσαν ως παραδειγματισμός, ωθώντας τους παραβάτες να επιστρέψουν τα χρήματα που είχαν παρατύπως εισπράξει.
Το χρονικό των ελέγχων και οι κυβερνητικές δεσμεύσεις
Η υπόθεση ξεκίνησε στις αρχές Ιουλίου, όταν ανώτατα κυβερνητικά στελέχη δήλωναν αποφασισμένα να επιστραφούν άμεσα «τα κλεμμένα». Σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στις 6 Ιουλίου, αποφασίστηκε η ενεργοποίηση της Οικονομικής Αστυνομίας και της ΑΑΔΕ για τον σκοπό αυτό. Δύο ημέρες αργότερα, ο εισαγγελέας Δημήτρης Γκύζης διέταξε την έφοδο της ΕΛ.ΑΣ. στα γραφεία του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Η εντολή ήταν να ξεκινήσουν άμεσα έλεγχοι σε 650.000 ΑΦΜ που υποβάλλουν ετησίως αίτηση για επιδότηση. Για ποσά άνω των 20.000 ευρώ, ο εισαγγελέας θα υπέγραφε διατάξεις για την άμεση δέσμευση των περιουσιακών στοιχείων των παραβατών. Προ δύο εβδομάδων, ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, δήλωσε ότι η Οικονομική Αστυνομία έχει εντοπίσει 7.004 ύποπτους ΑΦΜ, στους οποίους έχουν καταβληθεί 33,6 εκατ. ευρώ σε αγροτικές επιδοτήσεις, ενώ έχουν συνταχθεί 1.670 δικογραφίες.
Ο ρόλος της νομοθεσίας και η απουσία κινήτρων
Ένας από τους βασικούς λόγους για την απουσία επιστροφών είναι η ισχύουσα νομοθεσία. Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι ο νόμος δεν επιτρέπει την παύση της ποινικής δίωξης των παραβατών που επιστρέφουν τα χρήματα που παρανόμως εισέπραξαν. Αυτό αφαιρεί ένα σημαντικό κίνητρο για τους εμπλεκόμενους να συνεργαστούν με τις αρχές και να επιστρέψουν τα ποσά, καθώς η ποινική τους ευθύνη παραμένει ακέραια.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι ότι η έλλειψη αποτελεσματικότητας στη διαδικασία επιστροφής των χρημάτων μπορεί να υπονομεύσει την εμπιστοσύνη των πολιτών στους κρατικούς μηχανισμούς και να δημιουργήσει προηγούμενο για μελλοντικές υποθέσεις απάτης. Η κυβέρνηση είχε αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο αλλαγής της νομοθεσίας στην έναρξη των ελέγχων, κάτι που ωστόσο δεν έχει υλοποιηθεί.
Τι αναμένεται στη συνέχεια
Η κατάσταση αυτή, όπου μηδενικά ποσά έχουν επιστραφεί παρά τις εκτεταμένες έρευνες και τις δεσμεύσεις, θέτει ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα του νομικού πλαισίου και των διαδικασιών. Η πρόσφατη απόφαση για τη μετάβαση του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ από το 2026, με στόχο την αποκατάσταση της αξιοπιστίας στη διαχείριση των ευρωπαϊκών κονδυλίων, υπογραμμίζει την ανάγκη για ριζικές αλλαγές. Παραμένει να φανεί αν οι μελλοντικές ενέργειες θα μπορέσουν να αντιστρέψουν την παρούσα εικόνα και να διασφαλίσουν την επιστροφή των παράνομα εισπραχθέντων ποσών.
🛡️ Το παρόν άρθρο έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν υποκαθιστά την επίσημη νομική ή φοροτεχνική συμβουλή