Μια πολιτική στήριξης που παρείχε φθηνότερα προϊόντα στους καταναλωτές ολοκληρώνεται, παρά το γεγονός ότι η ακρίβεια εξακολουθεί να πιέζει τα νοικοκυριά. Το προγράμμα που ήταν γνωστό ως καλάθι νοικοκυριού σταματά να λειτουργεί, αφήνοντας ανοικτό το ερώτημα για τον τρόπο με τον οποίο θα αντισταθμιστεί το κενό αυτό στην αγορά.
Παράλληλα, παραμένει η ανάγκη για λύσεις που θα περιορίσουν το κόστος για τους πιο ευάλωτους.
Τι ακριβώς αλλάζει
Το μέτρο που προσέφερε επιλεγμένα αγαθά με μειωμένες τιμές καταργείται και οι καταναλωτές δεν θα έχουν πλέον πρόσβαση σε εκείνη την δομή προσφορών. Η κατάργηση του προγράμματος σημαίνει ότι οι επωφελούμενοι θα αναγκαστούν να αναζητήσουν άλλες επιλογές στην αγορά, σε τιμές που δεν είναι εγγυημένες από το προηγούμενο καθεστώς.
Η απόφαση αυτή αλλάζει τη σχέση μεταξύ προμηθευτών και καταναλωτών όσον αφορά τις προσφορές σε βασικά προϊόντα.
Σε πρακτικό επίπεδο, οι καταστήματα και οι προμηθευτές που συμμετείχαν στο σχέδιο θα χρειαστεί να αναπροσαρμόσουν τιμολογιακές πολιτικές και αποθέματα. Οι επιχειρηματικές ρυθμίσεις που προέκυπταν από το πρόγραμμα παύουν να ισχύουν, με συνέπειες σε αλυσίδες εφοδιασμού που σχετίζονται με τα επιδοτούμενα είδη.
Η μετάβαση αυτή απαιτεί διοικητικό και εμπορικό συντονισμό προκειμένου να περιοριστεί η αναστάτωση.
Πλαίσιο του χρονισμού σε περίοδο ακρίβειας
Η ανακοίνωση της κατάργησης έρχεται ενώ ο πληθωρισμός παραμένει υψηλός και οι τιμές καταναλωτή δεν έχουν επανέλθει σε προ κρίσης επίπεδα. Η επιμονή των αυξήσεων σε βασικά αγαθά καθιστά την κατάργηση πιο ορατή για τα νοικοκυριά, αφού τα περιθώρια ανοχής των οικογενειακών προϋπολογισμών έχουν περιοριστεί.
Είναι σαφές ότι η κίνηση αυτή γίνεται σε ένα περιβάλλον όπου η δημόσια συζήτηση για το κόστος διαβίωσης έχει ενταθεί. Η χρονική συγκυρία επηρεάζει την αντίληψη της κοινής γνώμης για την αποτελεσματικότητα των πολιτικών στήριξης, δεδομένου ότι η κατάργηση συμβαίνει ενώ η ζήτηση για μέτρα ελάφρυνσης παραμένει ενεργή.
Προτεινόμενο Επιστροφή ενοικίου στους λογαριασμούς χωρίς αίτηση τον Νοέμβριο
Τι σημαίνει για τα νοικοκυριά
Η απουσία του προγράμματος πιθανότατα θα αυξήσει τις πιέσεις στους προϋπολογισμούς των οικογενειών, ειδικά εκείνων με χαμηλά εισοδήματα που βασίζονταν στο μειωμένο κόστος των προσφερόμενων προϊόντων. Οι καταναλωτές θα αντιμετωπίσουν περισσότερες επιλογές χωρίς την ασφάλεια των σταθερών μειωμένων τιμών, με αποτέλεσμα κάποιες ομάδες να αναζητήσουν εναλλακτικές μορφές στήριξης.
Σε αυτό το πλαίσιο, αυξάνεται η σημασία άλλων παρεμβάσεων όπως τα μέτρα στήριξης και τα προγράμματα κοινωνικής προστασίας που μπορούν να μετριάσουν το πλήγμα. Η αναπροσαρμογή πολιτικών θα κριθεί από την ικανότητα των αρχών και των αρμόδιων φορέων να σχεδιάσουν εναλλακτικές λύσεις προσαρμοσμένες στις τρέχουσες ανάγκες.
Επόμενες επισημάνσεις και επιπτώσεις στην αγορά
Οι καταναλωτικές ροές και οι αποφάσεις εφοδιασμού μπορεί να μεταβληθούν καθώς επιχειρήσεις και πελάτες προσαρμόζονται στη νέα κατάσταση. Οι τιμές των βασικών προϊόντων θα παραμείνουν στο επίκεντρο της παρακολούθησης, ειδικά για αγαθά που μέχρι πρότινος περιλαμβάνονταν στο καλάθι με μειωμένες τιμές.
Η έλλειψη του προγράμματος αναμένεται να αναδείξει την ανάγκη για συνεχή παρακολούθηση των τιμές βασικών αγαθών.
Παράλληλα, ενδέχεται να αναθεωρηθούν οι πολιτικές επιδοτήσεων τόσο για τρόφιμα όσο και για άλλα καθημερινά προϊόντα, ώστε να υπάρξει ισοζύγιο μεταξύ δημοσιονομικής διαχείρισης και κοινωνικής προστασίας. Η αναζήτηση λύσεων θα συνεχιστεί στους κόλπους της δημόσιας διοίκησης και της αγοράς, με στόχο τη μείωση των επιπτώσεων στο κόστος διαβίωσης των πολιτών.
Η λήξη αυτού του προγράμματος σηματοδοτεί μια νέα φάση στη διαχείριση των πολιτικών τιμολόγησης και στήριξης. Η επόμενη περίοδος θα δείξει με ποιον τρόπο θα διαμορφωθούν οι επιλογές για τα νοικοκυριά και ποιες παρεμβάσεις θα επιλεγούν προκειμένου να ανακουφιστούν όσοι πλήττονται περισσότερο από την ακρίβεια.
