Στα 1.300 μέτρα υψόμετρο, σε μια από τις ψηλότερες ράχες του Βοΐου, ομάδες υλοτόμων εργάζονται υπό αντίξοες συνθήκες για να αποκομίσουν ξυλεία από συστάδες αγριοβελανιδιάς. Η διαδικασία περιλαμβάνει κοπή, τεμαχισμό και μεταφορά κορμών σε ειδικά ξέφωτα, όπου τα φορτία συγκεντρώνονται ώστε στη συνέχεια να μεταφερθούν στις αστικές αγορές.
Πορεία της εργασίας μέσα στο δάσος
Η υλοτόμηση εξελίσσεται σε μικρές ομάδες, με τους εργάτες να χειρίζονται τόσο τα εργαλεία όσο και τα κομμένα τμήματα των δέντρων. Μετά τον τεμαχισμό, οι κορμοί μεταφέρονται σε ανοικτούς χώρους που έχουν διαμορφωθεί ως προσωρινά σημεία συγκέντρωσης.
Σε πολλές περιπτώσεις, η μεταφορά γίνεται με μουλάρια, τα οποία ανεβαίνουν τις απότομες πλαγιές φορτωμένα, περνώντας ανάμεσα σε πυκνή βλάστηση και δύσβατο έδαφος. Τα ξέφωτα λειτουργούν ως ενδιάμεσοι σταθμοί πριν την τελική απομάκρυνση των ξύλων.
Γιατί αποφεύγεται η μηχανοποίηση
Οι γεωμορφολογικές ιδιαιτερότητες των δασών στο Βόιο συχνά καθιστούν ανέφικτη τη χρήση βαρέων οχημάτων. Η κατασκευή επιπλέον πρόσκαιρων δασικών δρόμων θα απαιτούσε εκτεταμένες παρεμβάσεις στο έδαφος και τη βλάστηση.
Μια τέτοια επέμβαση θα είχε αντίκτυπο στην τοπική πανίδα και σε σπάνια είδη χλωρίδας που απαντώνται στην περιοχή, γι’ αυτό και προτιμάται η λιγότερο επεμβατική μεταφορική λύση με ζώα.
Προτεινόμενο Δράσεις για κάθε ηλικία τον Οκτώβριο στο Μουσείο Μαρία Κάλλας
Το ρόλο των μουλαριών σήμερα
Τα μουλάρια, που παλαιότερα μετέφεραν εμπορεύματα σε ορεινά χωριά, συνεχίζουν να αποτελούν βασικό μέσο μεταφοράς σε αυτές τις απομονωμένες πλαγιές. Κάθε ζώο αναλαμβάνει φορτίο τουλάχιστον 250 κιλών, προσφέροντας σταθερότητα και αξιοπιστία σε δύσκολες συνθήκες.
Ανάλογα με το μέγεθος της ξυλείας και το εύρος της κοπής, το μεταφορικό έργο μπορεί να διαρκέσει έως και μία εβδομάδα, με τα ζώα και τους χειριστές να κινούνται σε απαιτητικά μονοπάτια και υπό μεταβαλλόμενο καιρό.
Σύνδεση με τοπικές δραστηριότητες
Η χρήση μουλαριών συνδέεται στενά με την παραδοσιακή δυναμική της περιοχής και την ορεινή οικονομία, καθώς η μεταφορά της ξυλείας από απομακρυσμένα σημεία παραμένει συχνά πρακτικά εφικτή μόνο με αυτόν τον τρόπο. Παράλληλα, η επιλογή αυτή εντάσσεται σε πρακτικές που στοχεύουν στη μείωση του ανθρώπινου αποτυπώματος εντός του δάσους.
Σε τοπικό επίπεδο, η διατήρηση τέτοιων μεθόδων έχει συνέπειες τόσο για την προστασία της βιοποικιλότητας όσο και για την οικονομική ζωή των κοινοτήτων που ασχολούνται με την ξυλεία.
Η εικόνα των μουλαριών που ανεβαίνουν με φορτία στις κακοτράχαλες πλαγιές του Βοΐου δείχνει πώς παραδοσιακές πρακτικές συνεχίζουν να συνυπάρχουν με τη μοντέρνα ζήτηση, προσφέροντας μια λύση προσαρμοσμένη στην ιδιαιτερότητα του τόπου.
