Στρατηγική αλλαγή στον ενεργειακό χάρτη της νοτιοανατολικής Μεσογείου παίρνει σάρκα και οστά καθώς κοινοτικοί φορείς και επενδυτές ενδιαφέρονται για τη δημιουργία σύνδεσης ηλεκτρικής ισχύος μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου. Όπως δήλωσε μιλώντας στο OPEN ο υπουργός ενέργειας, η πρωτοβουλία προσέλκυσε το ενδιαφέρον ξένων κεφαλαίων και θεωρείται κομβική για την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας, ενώ στόχος παραμένει η ενίσχυση της αποδοτικότητας και της αξιοπιστίας του δικτύου.
Στο πλαίσιο αυτό εμφανίζεται η ανάγκη για μεγαλύτερη συνεργασία σε επίπεδο δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, χωρίς να παραγνωρίζεται το κόστος και το χρονοδιάγραμμα.
Διεθνείς επενδυτές και τεχνικές προοπτικές
Συμμετοχή ιδιωτών επενδυτών έχει αρχίσει να εξετάζεται με σοβαρότητα, καθώς σύμφωνα με τις δηλώσεις του υπουργείου υπάρχει επαφή με ενδιαφερόμενους από το εξωτερικό για την υλοποίηση του έργου. Σε αυτό το σκηνικό έχουν προσελκύσει την προσοχή αμερικανικές εταιρίες που αξιολογούν την τεχνική σκοπιμότητα και την εμπορική βιωσιμότητα, χωρίς ακόμα να έχουν κλειδώσει δεσμευτικές προσφορές.
Η παρουσία τέτοιων επενδυτών θα μπορούσε να επιταχύνει τον σχεδιασμό, εφόσον υπάρξει σαφές πλαίσιο και δημόσια στήριξη.
Κυβερνητικές συμφωνίες και διπλωματικές κινήσεις που έγιναν κατά την πρόσφατη διάσκεψη ενισχύουν την προοπτική ωρίμανσης του σχεδίου. Η υπογεγραμμένη συμφωνία στη διάσκεψη της Αθήνας χαρακτηρίζεται από κυβερνητικούς κύκλους ως ένα εργαλείο για τη θωράκιση της χώρας απέναντι σε ενεργειακές διακυμάνσεις.
Η πολιτική στήριξη θα είναι καθοριστική στην επόμενη φάση αδειοδότησης και χρηματοδότησης.
Τεχνικά ζητήματα όπως ο σχεδιασμός των υποβρυχίων καλωδίων, τα σημεία διεπαφής στο δίκτυο και οι απαιτήσεις για ευστάθεια συστήματος θα κριθούν σε διαγωνιστικές διαδικασίες. Η εκπόνηση μελετών περιβαλλοντικού και τεχνικού αντικτύπου προϋποθέτει συνέργεια με διεθνείς συμβούλους και ελεγκτικούς φορείς.
Η αντίδραση της Άγκυρας στην περιοχή
Προτεινόμενο Μια μικρή αποκλιμάκωση στις τιμές ενέργειας στην ΕΕ το α’ εξάμηνο του 2025
Διπλωματικές πρωτοβουλίες από την Τουρκία εμφανίζονται παράλληλα με την εκδήλωση διεθνούς ενδιαφέροντος για τη διασύνδεση. Ο Ερντογάν απέστειλε σε γειτονικές χώρες αρμόδιους υπουργούς για να εξετάσουν συνεργασίες, κίνηση που προσδίδει νέα δυναμική στις διμερείς σχέσεις.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, αποστολές έχουν προγραμματιστεί προς Αίγυπτο και Λιβύη με αντικείμενο τις ενεργειακές συμφωνίες.
Δυναμική υδρογονανθράκων στο επίκεντρο της ατζέντας της Άγκυρας, καθώς οι συναντήσεις εστιάζουν σε εξερεύνηση και συνεργασίες που αφορούν κοιτάσματα και δικαιώματα εκμετάλλευσης. Οι κινήσεις αυτές αναβαθμίζουν την ανάγκη για σαφείς διπλωματικές γραμμές και συντονισμό σε επίπεδο Ε.
Ε. και περιφερειακών εταίρων.
Ασφάλεια προμήθειας και επόμενα τεχνικά βήματα
Ενεργειακή ανθεκτικότητα παραμένει πρώτη προτεραιότητα για τις ελληνικές αρχές καθώς το εγχείρημα έχει στόχο να ενισχύσει την αυτονομία του συστήματος. Η όποια κατασκευή θα πρέπει να συνδυαστεί με διεθνή πρότυπα ασφαλείας και με μηχανισμούς επίλυσης τεχνικών προβλημάτων.
Η τεχνολογική υποδομή απαιτεί ενδελεχείς δοκιμές και πιλοτικές εφαρμογές πριν από ευρεία ανάπτυξη. Στο επίπεδο της ενημέρωσης, η αξιοποίηση εξωτερικών συμβούλων θα κρίνει την ταχύτητα προόδου.
Σύνδεση και εγγυήσεις του συστήματος έχουν τεθεί ήδη ως όροι στον δημόσιο διάλογο ώστε να μειωθούν οι επιχειρησιακοί κίνδυνοι. Ειδικοί αναφέρουν ότι μια αξιόπιστη ηλεκτρική διασύνδεση θα αυξήσει τις επιλογές τροφοδοσίας στην περιοχή και θα συμβάλει στην ενεργειακή σταθερότητα.
Περιφερειακή συνάφεια των εξελίξεων υπογραμμίζεται από το γεγονός ότι παράλληλα με την ηλεκτρική πρωτοβουλία προωθούνται και διαπραγματεύσεις για φυσικούς πόρους. Σε αυτό το πλαίσιο, η συζήτηση για συμφωνίες για υδρογονάνθρακες αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα, καθώς επηρεάζει τις ενεργειακές ισορροπίες της ανατολικής Μεσογείου.
Η επόμενη περίοδος αναμένεται να δείξει σε ποιο βαθμό οι τεχνοοικονομικές λύσεις και η διπλωματία θα συνδυαστούν αποτελεσματικά.
