Μια εκδήλωση πολυτελείας στο Βρετανικό Μουσείο, με φόντο τα εμβληματικά Γλυπτά του Παρθενώνα, έχει πυροδοτήσει σφοδρές αντιδράσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και στο Ηνωμένο Βασίλειο. Το δείπνο, που χαρακτηρίστηκε ως φιλανθρωπικό γκαλά, διοργανώθηκε από τη νέα διοίκηση του Μουσείου και περιλάμβανε ζωντανή μουσική, άφθονο φαγητό και την παρουσία πλήθους κόσμου και δημοσιογράφων.
Ωστόσο, η επιλογή του χώρου και η φύση της εκδήλωσης κρίθηκαν από πολλούς ως προσβλητική ενέργεια απέναντι στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά.
Μια Εκδήλωση που Προκάλεσε Σάλο
Η αίθουσα των Γλυπτών του Παρθενώνα στο Βρετανικό Μουσείο μετατράπηκε πρόσφατα σε χώρο διεξαγωγής ενός λαμπερού φιλανθρωπικού γκαλά, μια πρωτοβουλία της νέας διοίκησης του ιδρύματος. Το δείπνο, που περιλάμβανε ζωντανή ορχήστρα και εκλεκτή γαστρονομία, υποδέχτηκε πλήθος καλεσμένων, μεταξύ των οποίων και εκπροσώπους του Τύπου, με σκοπό την συγκέντρωση πόρων για τους σκοπούς του Μουσείου.
Η εικόνα των ιστορικών αριστουργημάτων να λειτουργούν ως σκηνικό για κοινωνική εκδήλωση, μάλιστα με ζωντανή μουσική και φαγητό, γρήγορα έκανε τον γύρο του κόσμου, προκαλώντας έντονο προβληματισμό και αποδοκιμασία.
Η επιλογή να πραγματοποιηθεί μια τόσο κοσμική εκδήλωση σε έναν χώρο που φιλοξενεί τα αποσπασμένα Γλυπτά του Παρθενώνα θεωρήθηκε από πολλούς ως βαθιά ασεβής. Τα Γλυπτά, σύμβολο του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού και αντικείμενο μακροχρόνιας διαμάχης για την επιστροφή τους στην πατρίδα τους, βρέθηκαν στο επίκεντρο μιας συζήτησης που ξεπερνά τα όρια της πολιτιστικής διπλωματίας και αγγίζει τις ευαίσθητες χορδές της ιστορικής μνήμης και της εθνικής ταυτότητας.
Η Οργή της Αθήνας και οι Αντιδράσεις στην Βρετανία
Η αντίδραση της Αθήνας υπήρξε άμεση και σφοδρή. Επίσημοι φορείς και εκπρόσωποι της ελληνικής κυβέρνησης έκαναν λόγο για «προσβλητικές ενέργειες» οι οποίες όχι μόνο υποβαθμίζουν την ιερότητα των μνημείων, αλλά και «εκθέτουν σε κίνδυνο» τα ανεκτίμητης αξίας Γλυπτά.
Η Ελλάδα, η οποία εδώ και δεκαετίες ζητά την επανένωση των Γλυπτών, είδε την ενέργεια αυτή ως μια νέα πρόκληση που περιφρονεί τις διαχρονικές της διεκδικήσεις και το πνεύμα της πολιτιστικής συνεργασίας.
Ωστόσο, οι αντιδράσεις δεν περιορίστηκαν στα ελληνικά σύνορα. Και στη Μεγάλη Βρετανία, πολλοί πολίτες εξέφρασαν την έντονη δυσαρέσκειά τους για την διοργάνωση του δείπνου. Βρετανοί διανοούμενοι, καλλιτέχνες και απλοί πολίτες έκαναν λόγο για ασέβεια προς την παγκόσμια κληρονομιά και για μια ενέργεια που πλήττει το κύρος του ίδιου του Βρετανικού Μουσείου, το οποίο θα έπρεπε να λειτουργεί ως θεματοφύλακας και όχι ως χώρος εμπορικών ή κοινωνικών εκδηλώσεων τέτοιου είδους.
Η κριτική επικεντρώθηκε στην αντιμετώπιση των Γλυπτών όχι ως αδιαπραγμάτευτων έργων τέχνης και ιστορίας, αλλά ως απλού ντεκόρ για μια κοσμική συνάθροιση.
Το Διαχρονικό Ζήτημα των Γλυπτών
Η διοργάνωση του φιλανθρωπικού γκαλά ήρθε να προστεθεί σε ένα ήδη τεταμένο κλίμα γύρω από το ζήτημα των Γλυπτών του Παρθενώνα. Η Αθήνα έχει επανειλημμένα ζητήσει την επιστροφή των Γλυπτών, επιχειρηματολογώντας υπέρ της επανένωσής τους στο Μουσείο της Ακρόπολης, στην πόλη από την οποία προήλθαν.
Το Βρετανικό Μουσείο, από την πλευρά του, διατηρεί τη θέση ότι τα Γλυπτά αποκτήθηκαν νόμιμα και αποτελούν μέρος μιας παγκόσμιας συλλογής που πρέπει να παραμένει προσβάσιμη σε όλους τους λαούς.
Αυτή η νέα εξέλιξη, με την πολυτελή εκδήλωση μπροστά στα αριστουργήματα, αναζωπύρωσε τη συζήτηση και έδωσε νέα τροφή στα επιχειρήματα όσων υποστηρίζουν ότι η σημερινή τους θέση στο Βρετανικό Μουσείο δεν υπηρετεί πλέον τον αρχικό τους σκοπό. Η χρήση τους σε ένα γκαλά φιλανθρωπικού χαρακτήρα, ανεξάρτητα από τις καλές προθέσεις των διοργανωτών, θέτει εκ νέου ερωτήματα σχετικά με τον σεβασμό, την αξιοπρέπεια και τον ρόλο των μουσείων ως θεσμών προστασίας και ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Το περιστατικό αναμένεται να εντείνει περαιτέρω τις πιέσεις για την επίλυση ενός ζητήματος που παραμένει ανοιχτό για περισσότερο από δύο αιώνες.
