Η έρευνα αποκαλύπτει ότι αρκετές αλυσίδες λιανικής χρησιμοποιούν παραπλανητικές προσφορές για να δημιουργήσουν την εικόνα χαμηλότερης τιμής για προϊόντα. Σε αυτό το πλαίσιο, όπως παρουσιάστηκε στην Εκπομπή: Η επόμενη μέρα, οι τεχνικές ποικίλλουν από αλλαγές στην τιμολόγηση έως μη εμφανείς όρους στις ετικέτες.
Στην πράξη, αρκετοί καταναλωτές βλέπουν προσφορές σούπερ μάρκετ χωρίς να αντιλαμβάνονται την πραγματική αξία της έκπτωσης.
Τι εμφανίζουν οι ετικέτες στο ράφι
Οι πληροφορίες στις ετικέτες συχνά εστιάζουν σε προκλητικά νούμερα, ενώ ταυτόχρονα αποκρύπτουν το πλαίσιο. Αυτό σημαίνει ότι η πραγματική τιμή ανά μονάδα μπορεί να διαφέρει σημαντικά από την τιμή που προβάλλεται στον καταναλωτή. Συχνά γίνεται χρήση παλιών τιμών ως σύγκρισης για να φαίνεται η έκπτωση μεγαλύτερη.
Παράλληλα, οι προσφορές σε μεγάλα πακέτα δημιουργούν την εντύπωση καλύτερης αξίας, χωρίς να προσδιορίζεται σαφώς η τιμή ανά μονάδα που βοηθά στην αντικειμενική σύγκριση ανάμεσα σε προϊόντα. Αυτός ο τρόπος παρουσίασης μπορεί να οδηγήσει σε λανθασμένες επιλογές από όσους συγκρίνουν μόνο το συνολικό ποσό.
Μηχανισμοί που δημιουργούν παραπληροφόρηση
Υπάρχουν συγκεκριμένες τακτικές που χρησιμοποιούνται συστηματικά, όπως η «έκπτωση» επί τεχνητής αρχικής τιμής και τα «1+1» με κρυφούς όρους. Στις περιπτώσεις αυτές η σχετική έκπτωση υπολογίζεται με τρόπο που δεν αντικατοπτρίζει το πραγματικό κέρδος του καταναλωτή.
Οι μέθοδοι αυτές έχουν σχεδιαστεί για να επηρεάζουν την αντίληψη της αξίας.
Επιπλέον, τα συστήματα προσφορών συνδυάζουν συχνά επιλεγμένα προϊόντα με στόχο την αύξηση της μέσης αξίας αγοράς, χωρίς να προσφέρουν σαφή πληροφόρηση για τη συγκριτική τιμή άλλων επιλογών. Αυτός ο συνδυασμός προκαλεί σύγχυση ιδιαίτερα σε πολυάσχολους καταναλωτές.
Επιδράσεις στους καταναλωτές
Για τον τελικό αγοραστή, οι συνέπειες είναι απτές: αυξημένα έξοδα και λανθασμένες αγορές επειδή λείπει η διάφανη πληροφόρηση. Πολλοί δεν ελέγχουν την τιμή ανά μονάδα ή δεν διαβάζουν τους όρους των προσφορών, με αποτέλεσμα να υπερεκτιμούν την οικονομία που πραγματοποιούν.
Προτεινόμενο Οι ελλείψεις στις μειωμένες τιμές στα σούπερ μάρκετ
Η ψυχολογία του καταναλωτή παίζει ρόλο, καθώς οι όροι «έκπτωση» και «προσφορά» πυροδοτούν παρορμητικές αγορές. Αυτό ενισχύεται από την οπτική προβολή στα ράφια και τις συμβουλευτικές τακτικές που εφαρμόζουν οι αλυσίδες για να προωθούν επιλεγμένα είδη.
Ανάγκες για διαφάνεια και έλεγχο
Η συζήτηση γύρω από τη ρύθμιση και την εποπτεία των προσφορών γίνεται πιο έντονη, καθώς καταναλωτικές οργανώσεις και μέσα ενημέρωσης απαιτούν σαφέστερες ετικέτες. Η κανονιστική επίβλεψη θα πρέπει να στοχεύει σε κανόνες για την παρουσίαση της τιμής ανά μονάδα και στην απαγόρευση ψευδών συγκρίσεων.
Κάθε πρόταση για βελτίωση πρέπει να λαμβάνει υπόψη την πολυπλοκότητα των εμπορικών πρακτικών και να προτείνει εφαρμόσιμα μέσα, όπως ενισχυμένους ελέγχους στην ετικετοποίηση προϊόντων και σαφήνεια στους όρους των προσφορών. Παράλληλα, η ενημέρωση της αγοράς μπορεί να βελτιώσει τη συμπεριφορά των εταιρειών.
Συνολικά, η έκθεση που προβλήθηκε στην Εκπομπή: Η επόμενη μέρα αναδεικνύει την ανάγκη για μεγαλύτερη προσοχή στις πρακτικές λιανεμπορίου. Την ίδια στιγμή, οι καταναλωτές καλούνται να ελέγχουν την τιμή ανά μονάδα και να μην βασίζονται αποκλειστικά στην προβαλλόμενη έκπτωση, ώστε να προστατεύσουν τον προϋπολογισμό τους.
Στο πλαίσιο αυτό είναι χρήσιμο να συγκρατηθούν οι βασικές έννοιες της τιμή ανά μονάδα όταν γίνεται σύγκριση προϊόντων.
Τέλος, η δημόσια συζήτηση συνεχίζεται, με αιτήματα για καλύτερη πληροφόρηση που να μην αφήνει περιθώρια για παραπλανητικές πρακτικές. Η ενίσχυση της διαφάνειας θα βοηθήσει στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης ανάμεσα σε επιχειρήσεις και καταναλωτές, όπως υπογραμμίζεται από την παρουσίαση στην Εκπομπή Η επόμενη μέρα καθώς και από αρμόδιους φορείς που ζητούν σαφέστερους κανόνες για τις ετικέτες προϊόντων.
