Η εικόνα των γεννήσεων που λαμβάνουν χώρα εντός ασθενοφόρων αναδεικνύει μια βαθιά κρίση στο σύστημα υγείας της Πορτογαλίας, ιδιαίτερα στον τομέα της μαιευτικής. Καθώς τμήματα Μαιευτικής και Γυναικολογίας αναστέλλουν τη λειτουργία τους σε διάφορες περιοχές, ο αριθμός των εγκύων γυναικών που αναγκάζονται να γεννήσουν καθ’ οδόν προς το νοσοκομείο αυξάνεται δραματικά, δημιουργώντας σοβαρούς κινδύνους για μητέρες και βρέφη.
Τα επίσημα στοιχεία υπογραμμίζουν την επείγουσα ανάγκη για λύσεις σε ένα πρόβλημα που απειλεί την ποιότητα της υγειονομικής περίθαλψης.
Η κατάσταση αυτή δεν είναι απλώς μια σειρά μεμονωμένων περιστατικών, αλλά ένα σαφές σύμπτωμα μιας ευρύτερης συστημικής δυσλειτουργίας. Η έλλειψη επαρκούς πρόσβασης σε μαιευτικές υπηρεσίες έχει οδηγήσει σε μια ανησυχητική τάση, όπου η αγωνία της αναμονής για τον τοκετό μετατρέπεται σε έναν αγώνα δρόμου με τον χρόνο, συχνά μέσα στην περιορισμένη και όχι πάντα ιδανική συνθήκη ενός οχήματος έκτακτης ανάγκης.
Η Αύξηση των Γεννήσεων εκτός Νοσοκομείου
Οι αριθμοί είναι ενδεικτικοί της σοβαρότητας του ζητήματος. Σύμφωνα με δεδομένα που δημοσιοποίησε το Εθνικό Ινστιτούτο Ιατρικών Επειγόντων (INEM) της Πορτογαλίας, μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου του 2025, είχαν ήδη καταγραφεί 32 γεννήσεις υπό αυτές τις ιδιαίτερες συνθήκες.
Αυτό το στατιστικό στοιχείο, που αφορά περιστατικά όπου οι γυναίκες χρειάστηκε να γεννήσουν σε ασθενοφόρα, αποτελεί μια ισχυρή ένδειξη της πίεσης που δέχεται το πορτογαλικό σύστημα υγείας και ειδικότερα ο τομέας της μαιευτικής φροντίδας.
Κάθε μία από αυτές τις 32 γεννήσεις αντιπροσωπεύει μια στιγμή αυξημένου κινδύνου τόσο για τη μητέρα όσο και για το νεογνό. Οι τοκετοί εκτός ενός πλήρως εξοπλισμένου μαιευτηρίου συνεπάγονται σημαντικές προκλήσεις, όπως η διαχείριση πιθανών επιπλοκών, η έλλειψη εξειδικευμένου ιατρικού εξοπλισμού και η περιορισμένη δυνατότητα άμεσης παρέμβασης σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
Το ιατρικό προσωπικό των ασθενοφόρων, αν και άριστα καταρτισμένο για επείγοντα περιστατικά, δεν διαθέτει πάντα την εξειδίκευση και τον εξοπλισμό ενός μαιευτήρα σε ένα νοσοκομειακό περιβάλλον.
Οι Ρίζες του Προβλήματος: Κλειστά Τμήματα Μαιευτικής
Ο πρωταρχικός λόγος πίσω από αυτή την ανησυχητική τάση είναι το συστηματικό κλείσιμο τμημάτων Μαιευτικής και Γυναικολογίας σε διάφορα νοσοκομεία της χώρας. Οι αποφάσεις για αναστολή λειτουργίας ή συγχώνευση τμημάτων, συχνά αποδίδονται σε λόγους όπως η έλλειψη προσωπικού, η αναδιάρθρωση υπηρεσιών ή η προσπάθεια συγκέντρωσης πόρων.
Ωστόσο, η άμεση συνέπεια είναι η δραστική μείωση των διαθέσιμων κλινών και του εξειδικευμένου προσωπικού, αναγκάζοντας τις μέλλουσες μητέρες να διανύουν μεγαλύτερες αποστάσεις για να βρουν ένα ανοιχτό μαιευτήριο.
Αυτή η κατάσταση επιβαρύνει όχι μόνο τις εγκύους και τις οικογένειές τους, αλλά και τις υπηρεσίες επειγόντων περιστατικών, όπως το INEM, οι οποίες καλούνται να καλύψουν τα κενά που δημιουργούνται από τις ελλείψεις. Η αυξημένη ζήτηση για μεταφορές τοκετού σε μεγάλες αποστάσεις επιβαρύνει τους πόρους και το προσωπικό των ασθενοφόρων, αποσπώντας τους από άλλα επείγοντα περιστατικά και θέτοντας σε δοκιμασία την αποτελεσματικότητα του συνολικού συστήματος έκτακτης ανάγκης.
Ανθρώπινο Κόστος και Κοινωνικές Επιπτώσεις
Πέρα από τους αριθμούς, υπάρχει ένα σημαντικό ανθρώπινο κόστος. Η εμπειρία του τοκετού σε ένα ασθενοφόρο είναι αναμφίβολα τραυματική για τη μητέρα, τον πατέρα και τους συγγενείς, μακριά από την ασφάλεια και την άνεση ενός νοσοκομειακού περιβάλλοντος. Αυτό μπορεί να έχει μακροπρόθεσμες ψυχολογικές επιπτώσεις, επηρεάζοντας τη διαδικασία του δεσμού με το βρέφος και την συνολική ψυχική υγεία της μητέρας.
Η κατάσταση αυτή θέτει επίσης ερωτήματα σχετικά με την ισότητα στην υγειονομική περίθαλψη. Περιοχές με μικρότερο πληθυσμό ή απομακρυσμένες περιοχές είναι πιθανό να επηρεάζονται δυσανάλογα από το κλείσιμο των μαιευτικών τμημάτων, δημιουργώντας άνισες συνθήκες πρόσβασης σε βασικές υπηρεσίες υγείας.
Η ανάγκη για ολιστικές λύσεις που θα διασφαλίζουν την απρόσκοπτη πρόσβαση σε μαιευτική φροντίδα για όλες τις γυναίκες της Πορτογαλίας είναι πλέον πιο επιτακτική από ποτέ.
Η Πορτογαλία βρίσκεται αντιμέτωπη με μια πρόκληση που απαιτεί άμεση και συντονισμένη δράση. Η προστασία της μητρικής και βρεφικής υγείας αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο κάθε σύγχρονης κοινωνίας και οι γεννήσεις σε ασθενοφόρα είναι ένα ξεκάθαρο σήμα κινδύνου που δεν μπορεί να αγνοηθεί.
