Σε μια από τις πιο ζωντανές και πυκνοκατοικημένες περιοχές της Αθήνας, το Παγκράτι, η καθημερινότητα για τους πεζούς και, ιδιαίτερα, για τα άτομα με αναπηρία μετατρέπεται συχνά σε έναν πραγματικό Γολγοθά. Τα πεζοδρόμια, ο βασικός χώρος κυκλοφορίας για χιλιάδες πολίτες, παρουσιάζουν ένα εικόνα διάλυσης και αδιαφορίας, μετατρέποντας μια απλή βόλτα σε μια επικίνδυνη περιπέτεια.
Το ζήτημα αυτό, το οποίο έχει αναδειχθεί και από την εκπομπή «Πρωινή Ζώνη», υπογραμμίζει την επιτακτική ανάγκη για άμεσες παρεμβάσεις που θα διασφαλίσουν την προσβασιμότητα και την ασφάλεια όλων.
Η προσβασιμότητα στις πόλεις αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα και δείκτη ποιότητας ζωής. Ωστόσο, στην καρδιά του Παγκρατίου, οι υποδομές απέχουν πολύ από το να είναι φιλικές προς τον άνθρωπο, πόσο μάλλον προς εκείνους που αντιμετωπίζουν κινητικά ή άλλα προβλήματα.
Η ανεπαρκής συντήρηση και οι πολλαπλές ελλείψεις δημιουργούν ένα περιβάλλον γεμάτο εμπόδια, από σπασμένα πλακάκια και ανύψωτα φρεάτια μέχρι απρόβλεπτα εμπόδια που απαιτούν διαρκή προσοχή.
Οι Κίνδυνοι των Αστικών Πεζοδρομίων
Η περιγραφή της περιοχής ως «ναρκοπέδιο» δεν είναι υπερβολική για πολλούς κατοίκους και επισκέπτες. Οι ανισομερείς επιφάνειες, οι ρωγμές στο οδόστρωμα, αλλά και η απουσία ραμπών πρόσβασης σε κρίσιμα σημεία, καθιστούν τη διέλευση εξαιρετικά δύσκολη. Ταυτόχρονα, η παράνομη κατάληψη πεζοδρομίων από τραπεζοκαθίσματα, εμπορεύματα ή ακόμα και παρκαρισμένα οχήματα, περιορίζει περαιτέρω τον ήδη ανεπαρκή χώρο, αναγκάζοντας τους πεζούς να κατέβουν στον δρόμο, εκθέτοντας τους σε αυξημένο κίνδυνο τροχαίου ατυχήματος.
Για έναν γονέα με καρότσι, έναν ηλικιωμένο ή κάποιον με κινητικά προβλήματα, ένα απλό πεζοδρόμιο στο Παγκράτι μπορεί να εξελιχθεί σε αληθινή δοκιμασία. Κάθε βήμα απαιτεί προσοχή και προσπάθεια, ενώ η πιθανότητα ενός ατυχήματος ελλοχεύει σε κάθε γωνία.
Αυτή η κατάσταση δεν επηρεάζει μόνο τη φυσική τους ασφάλεια, αλλά υπονομεύει και την ψυχολογική τους διάθεση, οδηγώντας σε αισθήματα απομόνωσης και περιορισμού των μετακινήσεων.
Η Πραγματικότητα για τα Άτομα με Αναπηρία
Ειδικότερα για τα άτομα με αναπηρία, η κατάσταση αυτή είναι απολύτως απαράδεκτη. Οι κακοτεχνίες στα πεζοδρόμια και η έλλειψη κατάλληλων υποδομών όπως ράμπες, καθιστούν το Παγκράτι ένα σχεδόν αδιάβατο εμπόδιο. Ένας συμπολίτης μας σε αναπηρικό αμαξίδιο αντιμετωπίζει ανυπέρβλητες δυσκολίες στην προσπάθειά του να μετακινηθεί, να επισκεφθεί καταστήματα, υπηρεσίες ή να συμμετάσχει στην κοινωνική ζωή της περιοχής.
Η απουσία αισθητικών πλακών για άτομα με προβλήματα όρασης, σε συνδυασμό με τα απρόβλεπτα εμπόδια, θέτει σε κίνδυνο ακόμα και την ίδια τους τη ζωή. Η οδική ασφάλεια δεν είναι απλώς θέμα οχημάτων και δρόμων, αλλά αφορά εξίσου και, ενδεχομένως, περισσότερο, την ασφαλή και ανεμπόδιστη κίνηση των πεζών και των ατόμων με ειδικές ανάγκες.
Η βελτίωση αυτής της κατάστασης είναι ένα ζήτημα δικαιοσύνης και ισότητας, που απαιτεί άμεση και αποτελεσματική παρέμβαση.
Αστική Ανάπτυξη και Τοπική Αυτοδιοίκηση
Η ευθύνη για την επίλυση τέτοιων προβλημάτων βαραίνει πρωτίστως την τοπική αυτοδιοίκηση. Ο πολεοδομικός σχεδιασμός και η συντήρηση των δημοσίων χώρων πρέπει να θέτουν σε προτεραιότητα την κάλυψη των αναγκών όλων των πολιτών, χωρίς εξαιρέσεις. Η επένδυση σε σύγχρονες, φιλικές προς τον άνθρωπο υποδομές και η αυστηρή εφαρμογή των κανονισμών για την απομάκρυνση των εμποδίων είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για τη δημιουργία μιας βιώσιμης και προσβάσιμης πόλης.
Δεν αρκεί μόνο η κατασκευή νέων έργων· απαιτείται μια συστηματική προσέγγιση στη συντήρηση των υφιστάμενων, καθώς και η ευαισθητοποίηση του κοινού για την ανάγκη σεβασμού των πεζοδρομίων ως κοινόχρηστων χώρων. Μόνο μέσα από τη συνεργασία των αρχών με τους πολίτες μπορεί να επιτευχθεί μια ουσιαστική αλλαγή, μετατρέποντας τις γειτονιές από εμπόδια σε χώρους ελεύθερης και ασφαλούς μετακίνησης για όλους.
