Οι ορεινές πατάτες κρατούν ζωντανό το χωριό Άκρη

Στο ψηλό οροπέδιο όπου συναντιούνται οι νομοί Λάρισας, Κοζάνης και Γρεβενών, το χωριό Άκρη έχει αναπτύξει νέες αγροτικές δραστηριότητες που συμβάλλουν στην παραμονή κατοίκων. Σε ύψος 975 μέτρων, οι κάτοικοι έχουν μεταβάλει τον παραγωγικό τους χαρακτήρα, προσθέτοντας στην παραδοσιακή απασχόληση μια σειρά από νέες καλλιέργειες.

Σε συνέντευξη στην εκπομπή «Περίμετρος» της ERT3 ο Στέφανος Τσανάκας, πρόεδρος της κοινότητας, περιέγραψε αυτήν την αλλαγή ως σημαντική για τη ζωή της περιοχής. Το χωριό υπάγεται στη Δήμο Ελασσόνας και δραστηριοποιείται πλέον πέρα από την αποκλειστική κτηνοτροφία.

Τοποθεσία και διοικητική ένταξη

Η γεωγραφική θέση του χωριού προσδιορίζει σε μεγάλο βαθμό την καθημερινότητα και τις επιλογές του. Το Άκρη βρίσκεται στα σύνορα τριών νομών, γεγονός που του δίνει ιδιαίτερο χαρακτήρα ως ορεινή κοινότητα. Η ένταξη στη Δημοτική ενότητα Αντιχασίων διαμορφώνει τις τοπικές αρμοδιότητες και τις υπηρεσίες που φτάνουν στους κατοίκους.

Το υψόμετρο των 975 μέτρων σηματοδοτεί διαφορετικές κλιματικές συνθήκες σε σχέση με τις πεδινές περιοχές. Αυτές οι ιδιαιτερότητες επηρεάζουν τις καλλιέργειες και τον τρόπο οργάνωσης της παραγωγής, ενώ παράλληλα καθορίζουν επιλογές που σχετίζονται με την εποχικότητα και τη διαχείριση των πόρων.

Οι τοπικές δομές προσπαθούν να ανταποκριθούν σε αυτές τις προκλήσεις με συστηματικό τρόπο.

Από την κτηνοτροφία σε ποικίλες καλλιέργειες

Η κύρια απασχόληση μέχρι πρόσφατα ήταν η παραδοσιακή κτηνοτροφία, αλλά τα τελευταία χρόνια η κοινότητα αναπτύσσει παράλληλες δραστηριότητες στη γεωργία. Οι κάτοικοι έχουν στρέψει μεγάλο μέρος των προσπαθειών τους στην παραγωγή καλλιέργεια πατάτας, ενώ παράγουν επίσης καπνό, λαχανικά, κρεμμύδι και κουνουπίδι.

Στην εμφάνισή της αυτή, η παραγωγή πατάτας έχει ιδιαίτερη θέση. Ο Στέφανος Τσανάκας εξήγησε στην εκπομπή ότι η συστηματική επένδυση στη βιολογική γεωργία της περιοχής έχει δημιουργήσει νέες δυνατότητες απασχόλησης και σταθερού εισοδήματος. Η εναλλαγή ανάμεσα σε κτηνοτροφικές και γεωργικές δραστηριότητες διευρύνει την οικονομική βάση της κοινότητας.

Προϊόντα, τεχνικές και συνθήκες παραγωγής

Η έμφαση στην βιολογική παραγωγή δεν περιορίζεται στην πατάτα. Οι καλλιεργητές εφαρμόζουν πρακτικές που ταιριάζουν σε μικρής κλίμακας εκμεταλλεύσεις και σε περιοχές με συγκεκριμένο μικροκλίμα. Τα καλλιεργούμενα είδη ποικίλλουν ώστε να καλύψουν τόσο την τοπική κατανάλωση όσο και τις ανάγκες για συμπληρωματικό εισόδημα.

Η φυσική θέση του χωριού επηρεάζει τις επιλογές καλλιέργειας και το χρονικό παράθυρο εργασίας στο χωράφι. Η οργάνωση της συγκομιδής, η αποθήκευση και οι τοπικές αγορές αποτελούν μέρη της αλυσίδας που οι παραγωγοί προσπαθούν να βελτιώσουν σταδιακά με στόχο την ποιότητα του προϊόντος και την οικονομική σταθερότητα.

Κοινωνικό αποτύπωμα και προοπτικές

Οι μετατοπίσεις στον παραγωγικό ιστό του χωριού έχουν κοινωνικές επιπτώσεις. Η διεύρυνση των δραστηριοτήτων έχει ενισχύσει την τοπική συνοχή και παρέχει λόγους σε νέους και ηλικιωμένους να παραμείνουν στον τόπο τους. Ο ρόλος του τοπικού προέδρου και των συλλογικών πρωτοβουλιών αναφέρθηκε ως καθοριστικός στη συζήτηση στην τηλεόραση.

Η διαφοροποίηση της παραγωγής συμβάλλει στην ανθεκτικότητα της κοινότητας απέναντι στις αβεβαιότητες. Παρά τις προκλήσεις που φέρνει η ορεινή ζωή, οι κάτοικοι του Άκρη επιχειρούν να στηρίξουν την τοπική οικονομία με πρακτικές που συνδυάζουν παραδοσιακή γνώση και νεότερες μεθόδους παραγωγής.

Το παράδειγμα του Άκρη δείχνει πώς μια μικρή κοινότητα σε υψόμετρο μπορεί να ανασυνταχθεί γύρω από την αγροτική παραγωγή για να διατηρήσει τον πληθυσμό και τις τοπικές δομές. Η συνέχεια της προσπάθειας θα εξαρτηθεί από την επιχειρηματικότητα, την υποστήριξη σε επίπεδο υποδομών και την προσαρμοστικότητα στις μεταβαλλόμενες συνθήκες.