Η ιδέα ενός «λευκού Τειρεσία» επανέρχεται στη δημόσια συζήτηση μετά από παρουσίαση στην εκπομπή Action Τώρα. Η πρωτοβουλία, όπως παρουσιάστηκε, φιλοδοξεί να επισημαίνει τους συνεπείς φορολογούμενους και να δημιουργεί ένα θετικό αρχείο για όσους τηρούν τις υποχρεώσεις τους.
Το παρόν κείμενο αναλύει τη λογική πίσω από την πρόταση και τα βασικά ζητήματα που τίθενται.
Τι εννοούμε με τον όρο «λευκός Τειρεσίας»
Ο όρος προέρχεται από την ανάγκη για ένα σύστημα που θα λειτουργεί αντίστροφα από τον παραδοσιακό «Τειρεσία», ο οποίος καταγράφει αρνητικά στοιχεία. Στην περίπτωση αυτή, θετικά φορολογικά στοιχεία θα επισημαίνονται για συγκεκριμένους πολίτες και επιχειρήσεις, προσφέροντας πιο ξεκάθαρη εικόνα της συμμόρφωσης τους.
Η παρουσίαση στην Εκπομπή: Action Τώρα έφερε την ιδέα στο προσκήνιο χωρίς όμως να αναφερθούν επίσημες κυβερνητικές αποφάσεις.
Σε πρακτικό επίπεδο, ένα τέτοιο αρχείο θα μπορούσε να περιλαμβάνει συστηματική καταγραφή πληρωμών φόρων, ρυθμίσεων και συνεργασίας με τις φορολογικές αρχές. Η λειτουργία του θα απαιτούσε σαφείς κανόνες γύρω από το ποια στοιχεία θεωρούνται «θετικά» και για πόσο διάστημα διατηρούνται στο μητρώο.
Πιθανά οφέλη για φορολογούμενους και αγορά
Ενα μητρώο που αναγνωρίζει τη συνέπεια μπορεί να λειτουργήσει ως κίνητρο για καλύτερη συμμόρφωση. Προνομιακές ρυθμίσεις ή ταχύτερη εξυπηρέτηση σε δημόσιες υπηρεσίες είναι παραδείγματα θετικών επιπτώσεων που αναφέρονται σε ανάλογες συζητήσεις γύρω από το θέμα.
Η παρουσία μιας τέτοιας πληροφορίας στο πλαίσιο επιχειρηματικών αξιολογήσεων θα μπορούσε επίσης να ενισχύει την αξιοπιστία μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.
Τα οφέλη δεν περιορίζονται μόνο στην εικόνα. Μείωση διοικητικών επιβαρύνσεων και πιο στοχευμένες πολιτικές είσπραξης μπορούν να προκύψουν αν οι αρχές αξιοποιήσουν σωστά τα δεδομένα. Ωστόσο, η επίδραση εξαρτάται άμεσα από το πώς θα δομηθεί το σύστημα και ποιοι θα έχουν πρόσβαση στα στοιχεία.
Τεχνικά και νομικά ζητήματα
Η δημιουργία ενός ηλεκτρονικού μητρώου εγείρει ερωτήματα για την προστασία προσωπικών δεδομένων και τη διαφάνεια στη διαχείριση. Νομικά πλαίσια που θα ορίζουν δικαιώματα πρόσβασης, διαδικασίες διόρθωσης και όρια χρήσης δεδομένων είναι απαραίτητα πριν από οποιαδήποτε εφαρμογή.
Προτεινόμενο Το κλείσιμο της αμερικανικής κυβέρνησης επηρεάζει δημοσιοποίηση οικονομικών στοιχείων
Επιπλέον, χρειάζεται σαφής τεχνική λύση για την ασφαλή διαχείριση των αρχείων, την πιστοποίηση πληροφοριών και την αποφυγή λαθεμένων καταχωρήσεων που θα μπορούσαν να βλάψουν τον φορολογούμενο αντί να τον ωφελήσουν. Η εμπλοκή ειδικών στην ασφάλεια δεδομένων και το δημόσιο λογισμικό θα είναι κρίσιμη.
Εφαρμογές στην καθημερινότητα και στην οικονομία
Σε επίπεδο πολιτών, ένα θετικό μητρώο μπορεί να διευκολύνει την πρόσβαση σε τραπεζικές υπηρεσίες ή να συντομεύει διαδικασίες που σήμερα απαιτούν πλήθος εγγράφων. Πρακτικά οφέλη αυτού του τύπου εξαρτώνται από το αν φορείς όπως τράπεζες και δημόσιες υπηρεσίες θα το αναγνωρίσουν επίσημα.
Από οικονομική σκοπιά, η ενίσχυση της κουλτούρας πληρωμών μπορεί να βελτιώσει τα δημόσια έσοδα και να μειώσει τη φοροδιαφυγή. Στατιστικά και αναλύσεις που θα προκύψουν από ένα τέτοιο μητρώο θα ήταν χρήσιμα εργαλεία για τη χάραξη πολιτικών, υπό την προϋπόθεση ότι τα δεδομένα θα αναλύονται με σεβασμό στην ιδιωτικότητα.
Τι μένει να διευκρινιστεί
Παρά την παρουσίαση στην εκπομπή, δεν έχουν δοθεί ακόμη λεπτομέρειες για τον φορέα που θα αναλάβει το έργο ή για το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης. Κρίσιμες λεπτομέρειες όπως κριτήρια ένταξης, χρόνος διατήρησης δεδομένων και δικαιώματα διόρθωσης παραμένουν ανοιχτές.
Η συζήτηση πλέον πρέπει να μεταφερθεί σε επίπεδο πολιτικής και τεχνικής ανάλυσης, ώστε να προκύψει ένα λειτουργικό πλαίσιο που θα ενισχύει τη συμμόρφωση χωρίς να θίγει δικαιώματα. Διαφάνεια και έλεγχος θα αποδειχθούν καθοριστικά για την αποδοχή ενός τέτοιου συστήματος.
Συμπληρωματικές πηγές και σχετικές θεματικές
Αν και η ιδέα εμφανίστηκε στην τηλεοπτική παρουσίαση, υπάρχει ευρύ πεδίο για περαιτέρω δημοσιογραφική και τεχνική διερεύνηση. Θέματα όπως φορολογική νομοθεσία, ρυθμίσεις χρεών και προστασία δεδομένων συνδέονται άμεσα με την εφαρμογή ενός «λευκού Τειρεσία».
Επίσης χρήσιμες θα είναι αναλύσεις για την επίδραση στη επιχειρηματική αξιολόγηση και τη σχέση του μητρώου με τις τράπεζες ή τις δημόσιες υπηρεσίες. Στο επόμενο στάδιο απαιτείται δημόσιος διάλογος μεταξύ φορέων και πολιτών για να διαμορφωθεί λειτουργικός και δίκαιος μηχανισμός.
