Σε μια δημόσια παρέμβαση στον τηλεοπτικό σταθμό «Σήμερα», ο Διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων Κωνσταντίνος Φίλης και η υποψήφια διδάκτορας του διεθνούς δικαίου Λυδία Βενέρη παρουσίασαν τις βασικές γραμμές μιας πρότασης για τις διμερείς σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
Ο κ. Φίλης τόνισε ότι το πλαίσιο που προτείνουν αγκαλιάζει και τα θέματα ενεργειακής συνεργασίας, ενώ χαρακτήρισε σαφή την απόσταση από πρωτοβουλίες οριοθέτησης.
Η κεντρική θέση του Κωνσταντίνου Φίλη
Ο κ. Φίλης ανέλυσε την πρόταση ως ένα πολυδιάστατο σχέδιο που δίνει προτεραιότητα σε τομείς όπου μπορούν να υπάρξουν κοινά συμφέροντα. Ο ίδιος σημείωσε ότι η προσέγγιση περιλαμβάνει ειδικό βάρος στα ενεργειακά ζητήματα αλλά αποφεύγει την άμεση εμπλοκή σε διαδικασίες οριοθέτησης που θεωρούνται ευαίσθητες.
Στο πλαίσιο της τοποθέτησής του υπογράμμισε τη σημασία της σταθερότητας στις σχέσεις και της διασφάλισης διαύλων επικοινωνίας. Ο κ. Φίλης επεσήμανε ότι η πρόταση στοχεύει στη δημιουργία συνθηκών για λειτουργική συνεργασία χωρίς να προσηλώνεται σε νομικές διακηρύξεις.
Η τοποθέτηση της Λυδίας Βενέρη
Η κ. Βενέρη, με ειδίκευση στο διεθνές δίκαιο, σχολίασε την πρόταση από νομική σκοπιά και παρουσίασε επιμέρους παραμέτρους που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη σε κάθε διαπραγμάτευση. Τόνισε την ανάγκη για προσεκτική διαχείριση των νομικών όρων όταν συζητούνται θέματα που αφορούν θαλάσσιες ζώνες και ενεργειακά δικαιώματα.
Η υποψήφια διδάκτορας σημείωσε ότι η απόφαση να μην «μπεί» η πρόταση σε διαδικασία οριοθέτησης αντανακλά την προτεραιότητα του πολιτικού διαλόγου και της σταδιακής διαμόρφωσης εμπιστοσύνης. Η κ. Βενέρη υποστήριξε ότι τέτοιες επιλογές μπορούν να διευκολύνουν στρατηγικές συζητήσεις χωρίς άμεσα νομικά δεσμευτικά βήματα.
Ενεργειακά στο κέντρο των συζητήσεων
Το ζήτημα της ενέργειας εμφανίστηκε ως κορυφαίο σημείο της πρότασης, με έμφαση σε κοινές πρωτοβουλίες και συνεργασίες σε τομείς όπως η έρευνα και η εκμετάλλευση πόρων. Αυτή η προτεραιότητα καταδεικνύει πως τα ενεργειακά συμφέροντα μπορούν να λειτουργήσουν ως δεσμός σε περιόδους έντασης.
Παράλληλα επισημάνθηκε ότι οποιαδήποτε συνεργασία στον ενεργειακό τομέα απαιτεί σαφές νομικό και τεχνικό πλαίσιο, διαφανείς κανόνες και μηχανισμούς επίλυσης διαφορών. Η συζήτηση έθεσε τη ενεργειακή πολιτική ως παράγοντα που επηρεάζει ευρύτερες γεωπολιτικές ισορροπίες.
Προεκτάσεις για τις διμερείς σχέσεις
Οι ομιλητές συμφώνησαν στη σημασία της διατήρησης ανοικτών διαύλων επικοινωνίας και στην αποφυγή μονομερών πρωτοβουλιών που θα μπορούσαν να επιδεινώσουν την ένταση. Η πρόταση, όπως παρουσιάστηκε, προκρίνει σταδιακή συνεργασία όπου είναι εφικτό, με σεβασμό σε ευαίσθητες διαφορές, και με στόχο τη σταθεροποίηση των σχέσεων.
Οι επισημάνσεις στρέφονται στο ότι η επιλογή να μην τεθεί ζήτημα οριοθέτησης σε πρώτο επίπεδο απεικονίζει μια προσπάθεια να προχωρήσουν συνεργασίες σε τομείς χαμηλού ρίσκου πριν ανοίξουν πιο σύνθετα ζητήματα. Αυτό το πλέγμα επιλογών στοχεύει σε μια συζήτηση με όρους που θα επιτρέψουν μελλοντική επέκταση του διαλόγου.
Η δημόσια συζήτηση που πυροδότησε η παρουσίαση στο «Σήμερα» έφερε στο προσκήνιο τόσο τις πρακτικές προτάσεις όσο και τις ευρύτερες παραμέτρους που θα καθορίσουν την πορεία των ελληνοτουρκικών επαφών. Η στάση που περιέγραψαν ο κ. Φίλης και η κ. Βενέρη δίνει έμφαση στην ενεργειακή διάσταση και στην προσεκτική αποφυγή μονοδιάστατων λύσεων, προσφέροντας ένα πλαίσιο για μελλοντικές ανταλλαγές σε επίπεδο πολιτικής και τεχνικής συνεργασίας.
