Η συζήτηση γύρω από τον σεβασμό και τη μνήμη των πεσόντων στρατιωτών στην Ελλάδα έλαβε νέα διάσταση, μετά τη διατύπωση συγκεκριμένης θέσης από τους κυρίους Καλογεροπούλου και Τάκη. Κατά τη διάρκεια της εκπομπής «Η επόμενη μέρα», οι δύο προσωπικότητες αναφέρθηκαν στο Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι δεν θα δοθεί η δυνατότητα στους συγγενείς των θυμάτων να προβούν σε αναγραφή ή επαναγραφή ονομάτων στο εμβληματικό αυτό μνημείο.
Η ανακοίνωση αυτή καθορίζει σαφώς την κατεύθυνση ως προς τη διαχείριση της ιστορικής κληρονομιάς του χώρου.
Η Ιστορική και Συμβολική Αξία του Άγνωστου Στρατιώτη
Το Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη, που δεσπόζει στο κέντρο της Αθήνας, αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της εθνικής μας μνήμης και τιμής. Η ίδρυσή του αποσκοπεί στην απόδοση τιμών σε όλους τους στρατιώτες που έχασαν τη ζωή τους για την πατρίδα, των οποίων η ταυτότητα παραμένει άγνωστη ή μη αναγνωρίσιμη.
Ο χαρακτήρας του είναι καθαρά συμβολικός, καθώς αντιπροσωπεύει το σύνολο των Ελλήνων πεσόντων, ανεξαρτήτως ονόματος και καταγωγής, υπογραμμίζοντας την κοινή θυσία για την ελευθερία.
Η επιλογή αυτής της μορφής μνημείου, όπως και σε πολλές άλλες χώρες, στόχευε στην ενότητα και την υπέρβαση των ατομικών ταυτοτήτων μπροστά στο μεγαλείο της εθνικής προσφοράς. Έχει καθιερωθεί ως σημείο αναφοράς για εθνικές επετείους και τιμητικές εκδηλώσεις, φιλοξενώντας την αλλαγή της Προεδρικής Φρουράς, ένα θέαμα που προσελκύει πλήθος επισκεπτών και υπενθυμίζει διαρκώς την αξία της θυσίας.
Το Ερώτημα των Ονομάτων και η Συζήτηση
Πολλές φορές, στο πέρασμα των ετών, έχει ανακύψει το ζήτημα της δυνατότητας αναγραφής ονομάτων πεσόντων στο Μνημείο ή στον περιβάλλοντα χώρο του. Η επιθυμία συγγενών να τιμήσουν πιο προσωπικά τους δικούς τους νεκρούς, φέρνοντας τα ονόματά τους κοντά στον Άγνωστο Στρατιώτη, είναι μια απόλυτα κατανοητή ανθρώπινη αντίδραση.
Αυτή η προσέγγιση εγείρει όμως ερωτήματα σχετικά με την ίδια τη φιλοσοφία και τον συμβολισμό του μνημείου.
Το βασικό δίλημμα έγκειται στην ισορροπία μεταξύ της ατομικής μνήμης και του συλλογικού, καθολικού συμβολισμού που εκπροσωπεί ο Άγνωστος Στρατιώτης. Αν επρόκειτο να προστεθούν ονόματα, θα αλλοιωνόταν άραγε ο αρχικός σκοπός του μνημείου; Θα μετατρεπόταν από σύμβολο όλων των άγνωστων σε κατάλογο αναγνωρισμένων, ενδεχομένως αφήνοντας εκτός άλλους που δεν είχαν την ίδια εκπροσώπηση;
Αυτά τα ερωτήματα αποτελούν τον πυρήνα της διαχρονικής συζήτησης.
Η Κατεύθυνση που Διατυπώθηκε από Καλογεροπούλου και Τάκη
Σε αυτό το πλαίσιο, οι κύριοι Καλογεροπούλου και Τάκης, κατά τη διάρκεια της εκπομπής «Η επόμενη μέρα», παρουσίασαν τη δική τους ξεκάθαρη θέση επί του θέματος. Το συμπέρασμα που διατυπώθηκε είναι ότι δεν πρόκειται να επιτραπεί η αναγραφή ονομάτων στο Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη από συγγενείς των θυμάτων.
Αυτή η στάση υποδηλώνει μια ξεκάθαρη προτίμηση στη διατήρηση του υφιστάμενου χαρακτήρα του μνημείου, ως παγκόσμιου συμβόλου για τους μη αναγνωρισμένους ή άγνωστους ήρωες.
Η διατήρηση του αρχικού σχεδιασμού και της φιλοσοφίας του μνημείου θεωρείται πως ενισχύει την ενωτική του δύναμη και την αδιαίρετη τιμή προς όλους τους πεσόντες. Η απόφαση αυτή, όπως διατυπώθηκε, στοχεύει στο να διαφυλαχθεί ο συμβολισμός που έχει καθιερωθεί στη συλλογική συνείδηση του ελληνικού λαού επί δεκαετίες.
Η θέση αυτή, αναμφίβολα, θα συζητηθεί περαιτέρω, καθώς αγγίζει ευαίσθητες χορδές της εθνικής μας ταυτότητας και της μνήμης των ηρώων.
