Μια πρωτοβουλία της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής συνδυάζει drones και τεχνητή νοημοσύνη για να εντοπίσει νωρίς τη βερτισιλλίωση, μια μολυσματική ασθένεια που προκαλεί μαζικό μαρασμό στα ελαιόδεντρα. Το έργο, ενταγμένο στο πρόγραμμα OPTIMA της σχολής, στοχεύει να δώσει στους παραγωγούς έγκαιρα διαγνωστικά εργαλεία ώστε να προστατεύσουν τις φυτείες τους.
Τι προκαλεί τη βερτισιλλίωση και γιατί είναι επικίνδυνη
Η βερτισιλλίωση είναι ένας μύκητας που προσβάλλει το αγγειακό σύστημα του ελαιόδεντρου, με αποτέλεσμα το δέντρο να αφυδατώνεται και να μειώνεται σημαντικά ή να μηδενίζεται η παραγωγή του. Η εξέλιξη της νόσου οδηγεί συχνά στον αδύνατο πλέον σχηματισμό καρπού και στον τελικό ξερασμό των προσβεβλημένων δέντρων.
Επειδή τα εμφανή συμπτώματα εμφανίζονται συχνά όταν η μόλυνση έχει ήδη προχωρήσει, οι παραγωγοί χρειάζονται τρόπους πρώιμης διάγνωσης για να αποφύγουν εκτεταμένες απώλειες και να περιορίσουν τη διασπορά.
Η τεχνολογική προσέγγιση της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής
Στο πλαίσιο του έργου που χρηματοδοτείται από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, οι ερευνητές ανέπτυξαν ένα συνδυασμένο σύστημα επιτήρησης που αξιοποιεί drones με πολλαπλούς αισθητήρες. Τα μη επανδρωμένα μέσα φέρουν συμβατικές ψηφιακές κάμερες, θερμικούς αισθητήρες και φασματικές συσκευές που καταγράφουν πληροφορία πέρα από το ορατό φάσμα.
Ο επικεφαλής της ομάδας, Ηλίας Κάλφας, εξήγησε στην εκπομπή «Περίμετρο» της ΕΡΤ3 ότι οι εικόνες αυτές τροφοδοτούνται σε αλγορίθμους μηχανικής μάθησης, οι οποίοι μαθαίνουν να αναγνωρίζουν χαρακτηριστικά που υποδεικνύουν προσβολή πριν αυτή γίνει εμφανής στο ανθρώπινο μάτι.
Πώς λειτουργεί στην πράξη
Η ροή εργασίας περιλαμβάνει συλλογή δεδομένων από τον ελαιώνα, επεξεργασία των εικόνων και εκπαίδευση μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης για την ταξινόμηση υγιών και προσβεβλημένων δέντρων. Το σύστημα αξιοποιεί θερμικές και φασματικές ενδείξεις που αντιστοιχούν σε αλλαγές στη φυτική βιολογία που δεν γίνονται αμέσως αντιληπτές οπτικά.
Με αυτόν τον τρόπο δημιουργείται ένας οδηγός για τις παρεμβάσεις, επιτρέποντας στους ειδικούς να προχωρήσουν σε στοχευμένες εφαρμογές ή σε περαιτέρω εργαστηριακό έλεγχο όπου χρειάζεται.
Πλεονεκτήματα και πρακτικές επιπτώσεις για τους παραγωγούς
Η κύρια αξία του συστήματος είναι η ικανότητα νωρίτερης ανίχνευσης, που μεταφράζεται σε καλύτερες δυνατότητες προφύλαξης του ελαιώνα και σε μείωση οικονομικών ζημιών. Όταν η ασθένεια εντοπιστεί έγκαιρα, μπορούν να ληφθούν μέτρα περιορισμού πριν εξαπλωθεί σε γειτονικά δέντρα.
Επιπλέον, η χρήση αεροφωτογράφησης με drones επιτρέπει την κάλυψη μεγάλων εκτάσεων πιο γρήγορα και οικονομικά σε σχέση με τις παραδοσιακές επιτόπιες επιθεωρήσεις, ενώ καταγράφεται και ιχνηλάτηση της εξέλιξης με την πάροδο του χρόνου.
Εφαρμογή και επικοινωνία των αποτελεσμάτων
Το έργο παρουσιάστηκε δημόσια στη ραδιοτηλεοπτική εκπομπή «Περίμετρο» της ΕΡΤ3, όπου το ερευνητικό σχήμα περιέγραψε τις δοκιμές πεδίου και τη μεθοδολογία που ακολουθείται. Η προβολή αυτή βοηθά στην ενημέρωση των τοπικών παραγωγών και των αρμόδιων φορέων για τις διαθέσιμες τεχνολογικές λύσεις.
Καθώς το πρόγραμμα OPTIMA προχωρά, η ομάδα επιδιώκει να βελτιώσει την αξιοπιστία των μοντέλων και να διευρύνει την εφαρμογή τους σε περισσότερους ελαιώνες, πάντα με σεβασμό στα δεδομένα πεδίου και τις ανάγκες της αγροτικής παραγωγής.
Η προσπάθεια της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής συνδέει την τεχνολογία με την πρακτική γεωργία, προσφέροντας ένα παράδειγμα για το πώς η ψηφιακή καινοτομία μπορεί να στηρίξει την προστασία κρίσιμων καλλιεργειών.
