Σε πρόσφατη εμφάνισή της στην εκπομπή Στην αγκαλιά του Φάνη, η Ρία Ελληνίδου περιέγραψε ποια ιστορία θεωρεί ως την πιο απίθανη που έχει ακουστεί για την ίδια: τον ισχυρισμό ότι δήθεν πλήρωσε μια γυναίκα για να παρουσιαστεί ως γιαγιά της, προκειμένου να αποδείξει την ελληνική καταγωγή της.
Με ψύχραιμο τόνο, στάθηκε στη παραδοξότητα του ισχυρισμού και στον τρόπο που τέτοιου τύπου αφηγήσεις διαδίδονται.
Η στιγμή της εξομολόγησης στην εκπομπή
Μιλώντας στον Φάνη Λαμπρόπουλο, η Ρία Ελληνίδου ανέσυρε ένα περιστατικό που έχει χαραχτεί στη μνήμη της ως η πιο παράλογη φήμη για το πρόσωπό της. Η αναφορά ότι κάποια άγνωστη γυναίκα πληρώθηκε για να υποδυθεί την γιαγιά της, ώστε να επιβεβαιωθεί η ελληνικότητά της, λειτούργησε ως αφορμή για να αναδειχθεί η εύθραυστη σχέση αλήθειας και ψιθύρων.
Η αφήγησή της έγινε μέσα στο πλαίσιο μιας συζήτησης που έδωσε χώρο σε προσωπικές εμπειρίες και στιγμές αυτοπαρατήρησης. Χωρίς υπερβολές, η ίδια περιέγραψε πόσο ξένο φάνηκε να την περιβάλλει ένα σενάριο τόσο εξωπραγματικό, δείχνοντας πως ακόμη και μια αθώα οικογενειακή εικόνα μπορεί να γίνει πρώτη ύλη για αυθαίρετα συμπεράσματα.
Η συγκεκριμένη αναφορά δεν είχε στόχο τον εντυπωσιασμό, αλλά την ανάδειξη του πώς μια ανυπόστατη ιστορία μπορεί να πάρει διαστάσεις, άσχετα από την πραγματικότητα ή την προέλευση της πληροφορίας. Έτσι, η εκπομπή λειτούργησε ως πεδίο να φωτιστεί η απόσταση ανάμεσα σε αυτό που λέγεται και σε αυτό που ισχύει.
Το αποτύπωμα των φημών στα δημόσια πρόσωπα
Οι φήμες γύρω από πρόσωπα που κινούνται στη δημόσια σφαίρα συχνά αποκτούν δική τους δυναμική, ανεξάρτητη από τα γεγονότα. Η περίπτωση που περιέγραψε η Ρία Ελληνίδου δείχνει πως η δημόσια εικόνα μπορεί να γίνει πεδίο προβολών, όπου η υπερβολή προηγείται της τεκμηρίωσης.
Σε ένα περιβάλλον όπου η ταχύτητα της μετάδοσης υπερβαίνει την επαλήθευση, η κριτική πρόσληψη των πληροφοριών γίνεται αναγκαία. Τέτοιες διηγήσεις υπενθυμίζουν ότι η διάκριση ανάμεσα σε είδηση και ψίθυρο είναι ευθύνη τόσο των δημιουργών περιεχομένου όσο και του κοινού που το καταναλώνει.
Η αναφορά μιας τόσο ειδικής και παράξενης ιστορίας λειτουργεί παραδειγματικά: δείχνει πως μπορεί να κατασκευαστεί μια αφήγηση από ελάχιστα στοιχεία και να προσλάβει κύρος χωρίς να έχει ουσιαστικό έρεισμα. Το βάρος πέφτει έτσι στα φίλτρα κατανόησης και στον τρόπο που διαμορφώνουμε κρίση γύρω από πρόσωπα και γεγονότα.
Η τηλεοπτική συνθήκη και το πλαίσιο του διαλόγου
Η εκπομπή Στην αγκαλιά του Φάνη προσφέρει έναν χώρο συζήτησης όπου οι καλεσμένοι καταθέτουν στιγμές από τη διαδρομή τους, με τον οικοδεσπότη Φάνη Λαμπρόπουλο να κατευθύνει τον διάλογο. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ιστορίες όπως αυτή της Ελληνίδου αποκτούν υπόσταση, γιατί μεταφέρονται με άμεσο τρόπο και χωρίς περιττές διαμεσολαβήσεις.
Το τηλεοπτικό περιβάλλον, όταν λειτουργεί με καθαρές ερωτήσεις και προσεκτική ακρόαση, αναδεικνύει τα όρια ανάμεσα στο προσωπικό βίωμα και στη δημόσια πρόσληψη του βίου. Η ισορροπία αυτή γίνεται ορατή όταν ένας καλεσμένος επιλέγει να αναδείξει όχι μόνο τα σημαντικά, αλλά και τα παράδοξα που τον ακολούθησαν.
Σε τέτοιες συνθήκες, το κοινό έχει τη δυνατότητα να ξαναδιαβάσει γνωστά πρόσωπα υπό νέο πρίσμα, με έμφαση στη αυθεντικότητα της αφήγησης και όχι στον θόρυβο που συχνά συνοδεύει την προβολή. Η συγκεκριμένη αναφορά της Ελληνίδου λειτούργησε ως καθρέφτης των μηχανισμών που τροφοδοτούν τις αφηγήσεις γύρω από την ταυτότητα.
Τι μένει από την αφήγηση
Πέρα από την ιδιοτυπία του περιστατικού, η ιστορία υπενθυμίζει ότι τα ερωτήματα για την καταγωγή ή την ιδιότητα ενός προσώπου μπορούν να γίνουν πεδίο αμφισβήτησης και μυθοπλασίας. Η επιλογή να ειπωθεί δημόσια φωτίζει τις γραμμές άμυνας απέναντι στο ανυπόστατο.
Η Ρία Ελληνίδου, επιλέγοντας να μιλήσει γι’ αυτή την εμπειρία, έθεσε με σαφήνεια το ζήτημα της απόστασης ανάμεσα στον ισχυρισμό και την πραγματικότητα. Και αυτό αρκεί για να παραμείνει η συζήτηση στο ουσιώδες: στη σημασία της τεκμηρίωσης και στη νηφαλιότητα με την οποία αντιμετωπίζουμε ιστορίες που φτάνουν στα αυτιά μας.
