Η ελληνική κυβέρνηση προχωρά σε κρίσιμες κινήσεις που αναδιαμορφώνουν το τοπίο στην Ανατολική Μεσόγειο, τόσο σε ενεργειακό όσο και σε διπλωματικό επίπεδο. Με την επίσημη έναρξη των διαδικασιών για τη συμμετοχή του αμερικανικού κολοσσού Chevron στις έρευνες υδρογονανθράκων νότια της Κρήτης, στέλνεται ένα σαφές μήνυμα για την εμπέδωση της ελληνικής κυριαρχίας στην περιοχή.
Παράλληλα, από τις Βρυξέλλες, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επανέλαβε τις σταθερές ελληνικές θέσεις, καθιστώντας σαφές ότι η άρση του τουρκικού «casus belli» αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για οποιαδήποτε συζήτηση περί συνεργασίας της Τουρκίας στην κοινή ευρωπαϊκή άμυνα.
Ενεργειακή Αυτονομία και Ακύρωση Παράνομων Διεκδικήσεων
Η απόφαση για την ενεργό εμπλοκή του αμερικανικού κολοσσού Chevron στις υποθαλάσσιες έρευνες για κοιτάσματα φυσικού αερίου και πετρελαίου νότια της Κρήτης σηματοδοτεί μια νέα εποχή για την ελληνική ενεργειακή στρατηγική. Η εξέλιξη αυτή, η οποία επισφραγίστηκε με την υπογραφή των σχετικών υπουργικών αποφάσεων, θεωρείται καθοριστικής σημασίας για την ενεργειακή αυτονομία της χώρας, καθώς και για την ενίσχυση του ρόλου της ως περιφερειακού ενεργειακού κόμβου.
Η παρουσία μιας εταιρείας τέτοιου βεληνεκούς στις ελληνικές Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες (ΑΟΖ) προσδίδει πρόσθετο κύρος και θεσμική βαρύτητα στις ελληνικές διεκδικήσεις, ειδικά έναντι του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου. Το εν λόγω μνημόνιο, το οποίο θεωρείται διεθνώς παράνομο και ανυπόστατο, επιχειρεί να παραβιάσει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας.
Η έναρξη αυτών των ερευνών στην επίμαχη περιοχή, σε συνεργασία με έναν παγκόσμιο παίκτη, ουσιαστικά το ακυρώνει στην πράξη, αναδεικνύοντας την αποφασιστικότητα της Αθήνας να προασπίσει τα εθνικά της συμφέροντα με σταθερότητα και διεθνή νομιμότητα.
Αυτή η στρατηγική επιλογή δεν αφορά μόνο την οικονομική διάσταση των πιθανών κοιτασμάτων, αλλά αποτελεί και ένα ισχυρό γεωπολιτικό μήνυμα. Η Ελλάδα, με την υποστήριξη σημαντικών διεθνών εταίρων, ενισχύει τη θέση της ως παράγοντα σταθερότητας και ασφάλειας σε μια περιοχή με αυξημένες προκλήσεις.
Η υλοποίηση αυτών των έργων αναμένεται να συμβάλει σημαντικά στην περιφερειακή συνεργασία και να δημιουργήσει νέες προοπτικές για την ανάπτυξη.
Διπλωματικά Μηνύματα από τις Βρυξέλλες για την Τουρκία
Την ίδια στιγμή, από το διπλωματικό πεδίο των Βρυξελλών, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έστειλε εκ νέου σαφείς προϋποθέσεις προς την Άγκυρα. Κατά τη διάρκεια των εργασιών ευρωπαϊκών θεσμών, ο Έλληνας Πρωθυπουργός επανέλαβε με έμφαση ότι η συμμετοχή της Τουρκίας στην κοινή ευρωπαϊκή άμυνα δεν μπορεί να τεθεί επί τάπητος όσο παραμένει σε ισχύ ο όρος του casus belli.
Ο όρος «casus belli», που σημαίνει «αιτία πολέμου», αναφέρεται στην απειλή πολέμου που έχει εξαπολύσει η Τουρκία κατά της Ελλάδας σε περίπτωση που η τελευταία ασκήσει το αναφαίρετο δικαίωμά της να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια. Η ελληνική πλευρά τονίζει διαρκώς ότι η διατήρηση αυτής της απειλής είναι ασύμβατη με τις αρχές καλής γειτονίας και το διεθνές δίκαιο, πόσο μάλλον με τη συμμετοχή σε έναν μηχανισμό συλλογικής ασφάλειας όπως η ευρωπαϊκή άμυνα.
Το μήνυμα του Έλληνα Πρωθυπουργού υπογραμμίζει τη συνέπεια της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και την προσήλωση της χώρας στους κανόνες του διεθνούς δικαίου. Η Αθήνα επιδιώκει σταθερά την ανάπτυξη σχέσεων συνεργασίας με την Τουρκία, αλλά με την απαραίτητη προϋπόθεση του σεβασμού της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας και της Κύπρου.
Η άρση του casus belli αποτελεί, ως εκ τούτου, ένα θεμελιώδες βήμα προς την ομαλοποίηση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και την ενίσθηση της περιφερειακής σταθερότητας.
Η στάση αυτή της Ελλάδας, η οποία υποστηρίζεται από τους ευρωπαίους εταίρους, αναδεικνύει την ανάγκη για συμβατές συμπεριφορές από όλα τα κράτη που επιθυμούν να συνεργαστούν στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής οικογένειας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση προωθεί την αρχή της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών και της αποφυγής απειλών, κάτι που η Τουρκία καλείται να υιοθετήσει πλήρως για να προχωρήσει η συζήτηση για περαιτέρω ενσωμάτωση ή συνεργασία σε κρίσιμους τομείς.
Οι πρόσφατες εξελίξεις φανερώνουν μια Ελλάδα που κινείται με αποφασιστικότητα σε πολλαπλά μέτωπα, συνδυάζοντας την ενίσχυση της ενεργειακής της ασφάλειας με τη διαφύλαξη των εθνικών της συμφερόντων μέσω της διπλωματίας. Η διπλή αυτή προσέγγιση, τόσο στην πράξη μέσω της συνεργασίας με την Chevron όσο και σε επίπεδο ρητορικής από τις Βρυξέλλες, υπογραμμίζει την αταλάντευτη θέση της χώρας σε ζητήματα κυριαρχίας και διεθνούς δικαίου.