Ένα βίντεο που κυκλοφόρησε πρόσφατα έχει τραβήξει την προσοχή των μέσων και των ειδικών καθώς προβάλλει εμφανίσεις ηγετών με λόγο που φαίνεται αλλοιωμένος. Το υλικό παρουσιάζει ψηφιακή παραποίηση φωνής και εικόνας, ενώ μέσα στη ροή του υπάρχει ένα βίντεο τεχνητής νοημοσύνης που αναπαριστά φράσεις τις οποίες οι ίδιοι δεν έχουν δηλώσει.
Τι περιλαμβάνει το υλικό
Στο βίντεο καταγράφονται οπτικοακουστικά στιγμιότυπα που προβάλλουν τροποποιημένες αξιώσεις από δημόσια πρόσωπα. Η χρήση συνθετικής φωνής και εικόνας δημιουργεί την εντύπωση αυθεντικών δηλώσεων για τις οποίες δεν υπάρχουν δημόσια αρχεία που να τις επιβεβαιώνουν.
Παράλληλα, εμφανίζονται φράσεις που αποδίδονται σε συγκεκριμένους πολιτικούς, όπως η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, χωρίς να συνοδεύονται από αξιόπιστες πηγές.
Η παρουσίαση περιλαμβάνει επίσης επεξεργασμένα στιγμιότυπα που φέρονται να δείχνουν προσωπικότητες της ευρωπαϊκής πολιτικής σε πρωτοφανείς τοποθετήσεις. Οι τεχνικές που χρησιμοποιήθηκαν υποδεικνύουν εκτεταμένη ψηφιακή παρέμβαση και επιτρέπουν την εισαγωγή λόγου που δεν προέρχεται από τον πραγματικό ομιλητή.
Σε ορισμένα σημεία το υλικό αναφέρει ονόματα όπως ο Νικολά Σαρκοζί χωρίς παραπομπή σε επίσημες δηλώσεις.
Πώς παράγονται οι παραποιήσεις
Οι σημερινές τεχνολογίες deepfake συνδυάζουν αλγορίθμους μηχανικής μάθησης με βάσεις δεδομένων φωνής και βίντεο ώστε να κατασκευάζουν ρεαλιστικό αποτέλεσμα. Η χρήση προηγμένης επεξεργασίας ήχου επιτρέπει την αντιγραφή τόνου και ρυθμού ομιλίας, ενώ ταυτόχρονα τροποποιούνται μικρές εκφράσεις του προσώπου για αυξημένη πιστότητα.
Αυτός ο συνδυασμός διευκολύνει τις ρωσική παραπληροφόρηση σε περιπτώσεις όπου η προέλευση του υλικού στοχεύει στη διάδοση παραπλανητικών μηνυμάτων.
Τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται δεν απαιτούν πάντοτε εξειδικευμένους χρήστες και μπορούν να εφαρμοστούν σε βίντεο χαμηλής ποιότητας, με αποτέλεσμα ακόμα και μικρές αλλοιώσεις να φανούν πειστικές. Η τεχνική αξιοποίηση αυτόματης σύνθεσης φωνής επιτρέπει την εισαγωγή νέου λόγου μέσα σε ήδη υπάρχοντα πλάνα, γεγονός που καθιστά τις διασταυρώσεις αναγκαίες.
Σε αυτό το πλαίσιο, ειδικοί έχουν εντοπίσει στοιχεία παραποίησης όπως ανεξήγητες αλλαγές στην προφορά και στο συγχρονισμό των χειλιών.
Αντίκτυπος και διεθνής αντίδραση
Η κυκλοφορία του υλικού προκάλεσε ανησυχία για την αξιοπιστία της ενημέρωσης και για τις πιθανές επιπτώσεις στην πολιτική εμπιστοσύνη. Μέσα ενημέρωσης και αναλυτές σχολιάζουν την ανάγκη για στρατηγική ψηφιακής άμυνας και εντονότερο έλεγχο στην προέλευση των αρχείων.
Τα φαινόμενα αυτά αναδεικνύουν την απαίτηση για σαφή εργαλεία επαλήθευσης που θα μπορούν να διακρίνουν τις παραποιημένες δηλώσεις από την πραγματική επικοινωνία.
Οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι η τεχνολογία μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για θετικούς σκοπούς, αλλά σε αυτή την περίπτωση το συγκεκριμένο κομμάτι προστίθεται σε μια σειρά περιστατικών που εντάσσονται στο ευρύτερο πεδίο της παραπληροφόρησης. Η διεθνής κοινότητα καλείται να ενισχύσει τόσο τη νομοθεσία όσο και την τεχνική υποδομή για την αναγνώριση συνθετικών μέσων, ενώ ταυτόχρονα προτείνεται η εκπαίδευση του κοινού στην αξιολόγηση ψηφιακού περιεχομένου.
Σε αυτό το πλαίσιο, αξίζει να σημειωθεί ότι η υπόθεση αφορά συνολικά την αξιοπιστία της δημόσιας επικοινωνίας.