Μία νέα διάσταση στη συζήτηση για τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις πολιτικές ελευθερίες εισήγαγε ο γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ, Γιάννης Βαρδακαστάνης. Σε τηλεοπτική του εμφάνιση στην εκπομπή «Πίσω από τις Γραμμές», ο κ. Βαρδακαστάνης σχολίασε την τροπολογία που αφορά τον Άγνωστο Στρατιώτη, τονίζοντας με έμφαση ότι «Το δικαίωμα του συνέρχεσθαι έχει να απαγορευτεί από το 1843».
Η δήλωσή του αυτή επαναφέρει στο προσκήνιο την ιστορική συνέχεια και την ευαισθησία γύρω από την άσκηση του συνταγματικού δικαιώματος της συνάθροισης στην Ελλάδα, ειδικά σε συμβολικούς χώρους.
Η Δήλωση Βαρδακαστάνη και το Ιστορικό Πλαίσιο
Η παρέμβαση του Γιάννη Βαρδακαστάνη, ως εκπροσώπου του ΠΑΣΟΚ, δίνει το στίγμα της πολιτικής αντιπαράθεσης γύρω από νομοθετικές ρυθμίσεις που ενδέχεται να επηρεάζουν τις ελευθερίες των πολιτών. Η αναφορά του στο έτος 1843 δεν είναι τυχαία. Το 1843 αποτελεί μία κομβική χρονιά στην ελληνική συνταγματική ιστορία, καθώς τότε ψηφίστηκε το πρώτο Σύνταγμα του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους.
Ήταν μια περίοδος όπου θεσπίστηκαν για πρώτη φορά ρητές διατάξεις για τα δικαιώματα των πολιτών, αλλά και περιορισμοί στην άσκησή τους, αντικατοπτρίζοντας τις συνθήκες και τις προκλήσεις της εποχής.
Η δήλωση του κ. Βαρδακαστάνη υπογραμμίζει την άποψη ότι η απαγόρευση του δικαιώματος του συνέρχεσθαι, ακόμα και σε περιορισμένη κλίμακα, αποτελεί αναχρονιστική πρακτική που παραπέμπει σε άλλες ιστορικές περιόδους. Ουσιαστικά, ο γραμματέας της ΚΟΕΣ του ΠΑΣΟΚ επιχειρεί να θέσει το ζήτημα της τροπολογίας σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, αυτό της προστασίας των θεμελιωδών ελευθεριών έναντι κρατικών παρεμβάσεων, αναδεικνύοντας την αδιάλειπτη μάχη για τη διαφύλαξή τους.
Το Δικαίωμα του Συνέρχεσθαι: Ένας Πυλώνας της Δημοκρατίας
Το δικαίωμα του συνέρχεσθαι, ή αλλιώς η ελευθερία του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι, αποτελεί έναν από τους βασικότερους πυλώνες κάθε δημοκρατικού πολιτεύματος. Πρόκειται για την δυνατότητα των πολιτών να συγκεντρώνονται ειρηνικά, χωρίς όπλα, για να εκφράσουν απόψεις, να διαμαρτυρηθούν ή να ασκήσουν κριτική στις αρχές.
Αυτό το δικαίωμα κατοχυρώνεται ρητά στο Σύνταγμα της Ελλάδας, καθώς και σε διεθνείς συμβάσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Η ελεύθερη έκφραση μέσω των συναθροίσεων είναι ζωτικής σημασίας για τη λειτουργία της δημοκρατίας, καθώς επιτρέπει στους πολίτες να συμμετέχουν ενεργά στον δημόσιο διάλογο και να επηρεάζουν τις πολιτικές αποφάσεις. Η οποιαδήποτε απόπειρα περιορισμού του, ακόμα και με την επίκληση της δημόσιας τάξης ή ασφάλειας, εγείρει πάντα σοβαρά ερωτήματα για την αναλογικότητα και τη σκοπιμότητα των μέτρων.
Η ιστορική μνήμη, όπως αυτή που επικαλέστηκε ο κ. Βαρδακαστάνης, λειτουργεί ως υπενθύμιση των κινδύνων που εγκυμονεί η υποχώρηση σε τέτοια ζητήματα.
Η Τροπολογία για τον Άγνωστο Στρατιώτη και οι Αντιδράσεις
Η συγκεκριμένη τροπολογία, η οποία αποτέλεσε το αντικείμενο της τοποθέτησης του κ. Βαρδακαστάνη, σχετίζεται με τον χώρο γύρω από το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη. Το εν λόγω μνημείο έχει ιδιαίτερη συμβολική αξία για την ελληνική ιστορία και κοινωνία, αποτελώντας σημείο αναφοράς για την εθνική μνήμη και τον σεβασμό στους πεσόντες.
Ωστόσο, είναι επίσης ένας χώρος που συχνά επιλέγεται για την πραγματοποίηση διαδηλώσεων και συγκεντρώσεων, λόγω της κεντρικής του θέσης στην πρωτεύουσα και της εγγύτητάς του στη Βουλή των Ελλήνων.
Οι συζητήσεις γύρω από ρυθμίσεις που αφορούν τέτοιους ευαίσθητους χώρους συχνά βρίσκονται στο μεταίχμιο της ασφάλειας και της ελευθερίας. Ενώ είναι κατανοητή η ανάγκη διασφάλισης της ομαλότητας και της αποτροπής επεισοδίων, είναι εξίσου σημαντικό να διατηρείται ακέραιο το δικαίωμα των πολιτών να εκφράζονται.
Η δήλωση του Γιάννη Βαρδακαστάνη αναδεικνύει ακριβώς αυτή την λεπτή ισορροπία, καλώντας σε προσεκτική στάθμιση των επιπτώσεων κάθε νομοθετικής παρέμβασης στα δημοκρατικά κεκτημένα και τις ελευθερίες.
Η δημόσια τοποθέτηση του στελέχους του ΠΑΣΟΚ αναμένεται να τροφοδοτήσει περαιτέρω τον πολιτικό διάλογο, αναδεικνύοντας τις διαφορετικές προσεγγίσεις των κομμάτων σε θέματα που αφορούν τον πυρήνα της δημοκρατικής λειτουργίας. Η ιστορική προοπτική που έθεσε ο κ.
Βαρδακαστάνης λειτουργεί ως υπενθύμιση ότι η διαφύλαξη των δικαιωμάτων απαιτεί συνεχή επαγρύπνηση και υπεράσπιση.